Hadžety ci papiera: u jakim farmacie dzieci lepš zasvojvajuć infarmacyju?
Baćki časta z tryvohaj nazirajuć za tym, jak usio bolš pavialičvajecca rola elektronnych materyjałaŭ va ŭsich aśpiektach adukacyi. Užo prajšoŭ toj čas, kali navučańnie nielha było ŭjavić biez drukavanych knih. Adnak farmat, u jakim čytajuć dzieci, maje istotnaje značeńnie z punktu hledžańnia zasvojvańnia infarmacyi.
Ekrany hadžetaŭ časta vykarystoŭvajucca ŭ sacyjalnych i zabaŭlalnych metach jak darosłymi, tak i dziećmi. Vialikaja častka anłajn-materyjału raspracoŭvajecca vyklučna dla chutkaha čytańnia biez asablivych namahańniaŭ. Čytać takim čynam stanovicca zvyčkaj, jakaja ŭ vyniku pieraškadžaje zasvojvać bolš składany materyjał z ekranaŭ, jaki patrabuje ŭvažlivaści, udumlivaści i zapavolenaści, kab zasvoić jaho daskanała.
Naomi Baran (Naomi Baron), prafiesarka linhvistyki ŭ Amierykanskim univiersitecie i aŭtarka knihi «Jak my čytajem siońnia: stratehičny vybar pamiž drukam, ekranam i aŭdyja», daje parady, ź jakich nośbitaŭ dzieciam lepš zasvojvać infarmacyju.
Dla małodšych školnikaŭ
Z maleńkimi dziećmi prafiesarka raić jak maha bolš prytrymlivacca drukavanych knih. Tradycyjnyja knihi palahčajuć i baćkam, i dzieciam uzajemadziejničańnie z movaj, pytańniami i adkazami, što nazyvajecca dyjałahičnym čytańniem. Bolš za toje, elektronnyja knihi i dadatki vielmi časta adciahvajuć uvahu dziciaci, što pieraškadžaje jamu zasiarodzicca, piša The New York Times.
Dženi Radeski, śpiecyjalist pa pavodzinnym raźvićci dziaciej, adznačaje, što dadatki, pryznačanyja dla navučańnia čytańniu, zasnavanyja na hulni, što dazvalaje padtrymlivać intares pačatkoŭcaŭ. Adnak choć jany i paśpiachova navučajuć asnoŭnym navykam, dzieciam nie chapaje atmaśfiery kłasa, dzie vyvučany materyjał stanovicca dla školnika bolš značnym, a nabytyja navyki nabyvajuć dla jaho sens. Heta toje, čaho nie chapaje ŭ dystancyjnym navučańni.
Daśledavańnie pakazała, što dzieci, jakija čytali historyi z elektronnaj knihi, horš raspaviadali ich źmiest, čym tyja, chto čytaŭ z drukavanych knih. Da taho ž dzieci, jakija z rańniaha ŭzrostu karystajucca ekranami, pakazvajuć mienšuju sacyjalnuju aktyŭnaść.
Dla navučencaŭ siaredniaj škoły
Z 8-10 hadoŭ dzieci raźvivajuć navyki, jakija dazvalajuć im razumieć, što palapšaje ich zasiarodžanaść, a što adciahvaje ŭvahu.
Ekśpierty ličać, što z hetaha ŭzrostu varta pačynać razmaŭlać sa školnikam pra pieravahi roznych srodkaŭ atrymańnia infarmacyi. Treba pabudžać dziaciej ekśpierymientavać z čytańniem u ličbavych i drukavanych farmatach, kab jany sami mahli vyznačycca, što im padabajecca bolš i dzie lepš jany zasvojvajuć materyjał.
Hety dapamoža dzieciam raźvivać zdolnaść da mietapaznańnia, kali jany sami zmohuć vyznačyć dla siabie najlepšyja srodki dla navučańnia.
Dla starejšych školnikaŭ i studentaŭ
Ekśpierymienty sa studentami pakazali, što tyja, chto addaje pieravahu drukavanym materyjałam, lepš spraŭlajucca z testami i ekzamienami. Navat tyja studenty, jakija śćviardžali, što jany lepš zasvojvajuć infarmacyju z ekrana, lepš spraŭlalisia z testam, kali pračytvali materyjał u drukavanym vyhladzie.
Adnak ekśpierty ličać, što bolšaść prosta nie ŭmieje zapavolvacca, kali treba pračytać składany tekst z ekrana. Treba raźvivać navyk hłybokaha čytańnia i ŭmieńnie zasiarodžvacca na tekście ŭ elektronnym farmacie. Dla hetaha varta rabić ličbavyja anatacyi, pisać ułasnyja natatki, vyłučać hałoŭnaje ŭ tekście.
Taksama lepš čytać infarmacyju na ekranie pa staronkach, a nie sucelnym tekstam. Heta dapamahaje lepš strukturavać elektronny materyjał.
Ekrany ŭ lubym razie zastanucca nieadjemnaj častkaj navučańnia. Adnak z pavieličeńniem mahčymaściej ličbavaha čytańnia važna pabudžać dziaciej čytać u roznych farmatach.
Kamientary