U Minsku pačynaje pracu vystava, pryśviečanaja miedykam. Aproč ekspazicyi — kinapakazy i dyskusii pra klatvu Hipakrata
Vyraz «Mašyna dychaje, a ja — nie» napisaŭ adzin z padklučanych da aparata ŠVŁ chvorych na karanavirus. Pakolki praz štučnuju vientylacyju lohkich pacyjenty pazbaŭleny mahčymaści paŭnavartasna kamunikavać, jany pišuć zapiski. Fatohrafka Halina Krasnapiorava zrabiła z hetymi paviedamleńniami ceły prajekt, i jon padkazaŭ nazvu pryśviečanaj miedykam vystavie, jakaja ź siońniašniaha dnia pracuje ŭ minskaj prastory «Miesca».
Ekspazicyja «Mašyna dychaje, a ja — nie» pradstaŭlaje aŭtarskija vykazvańni fatohrafaŭ i mastakoŭ na temu dźviuch trahiedyj, što zdarylisia ŭ biełaruskaj miedycynskaj supołcy ŭ 2020 hodzie. Majucca na ŭvazie baraćba z COVID-19 i nastupstvy hvałtu z boku siłavych struktur u dačynieńni da mirnych hramadzian.
Vystava pačała rychtavacca ŭ vieraśni. «Adčuvałasia, što hramadstva ŭdziačnaje miedykam za toje, što jany na hetaj vajnie, što ratujuć žyćci i samu situacyju. A na dziaržaŭnym uzroŭni naležnaj padziaki nie było, — kaža inicyjatarka «Mašyny» Taćciana Hacura-Javorskaja. — Nam padałosia važnym, kab miedyki adčuli našaje plačo i ŭdziačnaść».
Aproč «Zapisak pacyjentaŭ, jakija lažać na ŠVŁ» u prastory vystaŭleny adziny žurnaliscki fotarepartaž z tak zvanaj «čyrvonaj zony», jaki ŭdałosia zrabić u Biełarusi. Aleś Pilecki zdoleŭ trapić unutr Viciebskaj haradskoj kliničnaj balnicy chutkaj miedycynskaj dapamohi jašče ŭ pieryjad pieršaj chvali COVID-19 i prabyŭ tam niekalki hadzin.
«Ja razmaŭlaŭ z hałoŭnym doktaram i načalnikam upraŭleńnia pa achovie zdaroŭja, i mnie prapanavali chiba pazdymać na parozie, — uspaminaje fatohraf. — Ale ŭ vyniku ja sustreŭsia z užo viadomym usim Uładzimiram Martavym, i jon, doŭha nie dumajučy, pravioŭ mianie ŭnutr. Stała žudasna ŭžo na ŭvachodzie, kali tabie treba nadzieć achoŭny kaścium, a ich prosta niama. Svoj kaścium mnie addaŭ adzin z daktaroŭ».
Tut ža prajekt «Kudy źnikli ŭsie kvietki?» Maksima Saryčava, jaki zrabiŭ sieryju zdymkaŭ zaviałych kvietak, kali kvietkavy biźnies straciŭ pakupnikoŭ praz łakdaŭn, na fonie hazietnych pałos suśvietnych ŚMI z materyjałami pra karanavirus.
Admysłova dla vystavy była zroblena sieryja «Historyi lekaraŭ. 2020 hod»: mastačka Maša Śviatahor, žurnalistka Vieranika Łazarevič i pradziusarka Jula Vaŭčok pakazvajuć svaich hierojaŭ-miedykaŭ jak zvyčajnych ludziej i zapisvajuć ich minuły hod. Mastaki Vasilisa Palanina i Andrej Anro pradstaŭlajuć u «Miescy» svoj «Manifiest», u jakim zaklikajuć hramadstva praciahvać salidaryzavacca.
«Ja liču, što dla miedycynskaj supołki minuły hod byŭ adnačasova i drennym, i dobrym, — skazaŭ na adkryćci chirurh i adzin z hierojaŭ prajekta «Historyi lekaraŭ. 2020 hod» Dźmitryj Markiełaŭ. — Usio pačałosia z epidemii karanavirusa, ale kali pryjšła biada, miedyki zhurtavalisia i adčuli, što takoje salidarnaść i arhanizacyja. U balnicy pastupała vializnaja kolkaść ludziej, nie chapała srodkaŭ achovy, pamirali i pacyjenty, i sami miedyki, i ŭsio heta na fonie niapravilnaha staŭleńnia da padziej z boku kiraŭnictva. Prablema nie afišyravałasia, dadzienyja skažalisia, mieŭ miesca adkryty padman. Heta było pieršaj kroplaj u čašu ciarpieńnia miedykaŭ. Potym byli vybary i hvałt nad vialikaj kolkaściu biezabaronnych ludziej — miedyki ŭsio heta bačyli i musili mieć spravu z ranieńniami i traŭmami, ź jakimi raniej nichto ź ich nie sutykaŭsia. Jany byli ŭ psichałahičnym šoku, i heta stała druhoj kroplaj. A treciaj kroplaj pasłužyła vializnaja kolkaść represij ŭ dačynieńni da miedycynskich rabotnikaŭ u vyhladzie pazbaŭleńnia voli, štrafaŭ, zapałochvańnia i zvalnieńniaŭ».
Aproč ekspazicyi, prajekt «Mašyna dychaje, a ja — nie» ŭklučaje ŭ siabie šerah imprez: ekskursij, dyskusij i kinapakazaŭ. Jon stanie placoŭkaj dla dyjałohu pamiž miedycynskaj i hramadskaj supolnaściami.
Arhanizatarami «Mašyny» stała hramadskaje abjadnańnie «ŹVIENO», a kuratarami — płatforma SHKLO+. Vystava budzie pracavać da 17 krasavika. Uvachod na ekspazicyju dy imprezy prajekta volny.
Raskład mierapryjemstvaŭ:
1 krasavika 19.00 (afłajn) — Miesiac baraćby ź mifami pra miedycynskija prafiesii: sustreča ź psichijatram-narkołaham i psichaterapieŭtam Uładzimiram Ivanovym. Maderatar — žurnalist Onliner Alaksandr Čarnucha.
2 krasavika 19.00 (afłajn) — Pakaz filma «Lebiedzi» Haliny Adamovič.
3 krasavika 19.00 (afłajn) — Miesiac baraćby ź mifami pra miedycynskija prafiesii: sustreča z aniestezijołaham-reanimatołaham Uładzimiram Martavym. Maderatar — Alaksandr Čarnucha.
5 krasavika 19.00 (anłajn) — Ekskursija pa vystavie z mastakami i kuratarami. Častka 1.
8 krasavika 19.00 (afłajn) — Dyskusija «Miedyki na COVID-pieradavoj». Udzielniki: doktar-infiekcyjanist Mikita Sałaviej, aniestezijołah-reanimatołah, kandydat miedycynskich navuk Andrej Vituška, zasnavalnica prajekta «Imiony» Kaciaryna Siniuk, staršy analityk Centra jeŭrapiejskaj transfarmacyi, kandydat sacyjałahičnych navuk Aksana Šelest. Maderatar — prahramny kaardynatar Latučaha ŭniviersiteta Taćciana Vadałažskaja.
9 krasavika 19.00 (afłajn) — Pakaz filma «Mužčyna, jaki čynić žančyn: hnieŭ Hipakrata» Tery Mišel.
12 krasavika 19.00 (anłajn) — Ekskursija pa vystavie z mastakami i kuratarami. Častka 2.
15 krasavika 19.00 (anłajn) — Dyskusija «Pamiž klatvaj Hipakrata i hramadzianskaj pazicyjaj». Udzielniki: chirurh Minskaha navukova-praktyčnaha centra chirurhii, transpłantałohii i hiematałohii Dźmitryj Markiełaŭ, viadučy navukovy supracoŭnik RNPC ankałohii im. M.M. Alaksandrava Alaksandr Minič, kandydat fiłasofskich navuk, kiraŭnik Respublikanskaha centra bijaetyki RB Valeryja Sakolčyk, doktar-ankołah, byłaja zahadčyca ankałahična-hiematałahičnaha adździaleńnia №3 RNPC dziciačaj ankałohii, hiematałohii i imunałohii, kandydat miedycynskich navuk Nadzieja Piatroŭskaja. Maderatar — Taćciana Vadałažskaja.
16 krasavika 19.00 (afłajn) — Miesiac baraćby ź mifami pra miedycynskija prafiesii: sustreča z doktaram-infiekcyjanistam Mikitam Sałaŭjom. Maderatar — Alaksandr Čarnucha.
17 krasavika (afłajn) — Prezientacyja zina prajekta.
Kamientary