«Apałaje liście»: Aki Kaŭryśmiaki znoŭ na vialikim ekranie, i hetaje viartańnie — padarunak dla hledačoŭ
Paśla ciažkich dram pryjemna narešcie pabačyć na ekranie niešta śvietłaje i aptymistyčnaje. «Apałaje liście» — čarhovaja žamčužyna ad majstra artchaŭsnaha kino, źniataja ŭ jaho niepierajmalnym styli, u jakim surovaść i miełancholija susiedničajuć z dumkaj pra suciašeńnie, nadzieju i śviatło.
Režysior Aki Kaŭryśmiaki ŭžo źniaŭ svaje najlepšyja filmy i navat kazaŭ, što sychodzić «na piensiju», ale letašniaj viasnoj paśla pačatku vajny va Ukrainie pačaŭ pisać novy scenar. Na pres-kanfierencyi na sioletnim Kanskim kinafiestyli jon skazaŭ, što zachacieŭ zachavać sučasnyja padziei ŭ historyi Finlandyi dla budučych pakaleńniaŭ.
Film «Apałaje liście» źniaty va ŭžo dziesiacihodździami vypracavanaj stylistycy finskaha aŭtara: nieparušny, jak byccam krychu adčužany apovied, humar z kulenieprabivalnymi tvarami hierojaŭ, miełanchaličnyja sceny i naroŭni z hetym niejkaja asablivaja piaščota i spačuvańnie hierojam — tak zvanym maleńkim ludziam, jakija zdajucca nie nadta patrebnymi hetamu śvietu, zmahajucca za kožnuju chvilinu svajho isnavańnia, ale pry hetym nie hublajuć hodnaści.
Dziejańnie filma razhortvajecca ŭ 2024 hodzie, i z usich radyjopryjmačoŭ (hieroi Kaŭryśmiaki słuchajuć radyjo, a nie hladziać TB) u filmie danosiacca źviestki pra vajnu va Ukrainie. Jany stvarajuć napružany fon sučasnaha śvietu, kali adusiul zychodzić pahroza. Na žal, pierad hetaj pahrozaj hieroi biaśsilnyja — im by vyžyć navat u mirnych umovach.
Ansa (Alma Piojści) — supracoŭnica supiermarkieta, jakuju zvalniajuć paśla taho, jak jana biare sabie praterminavanyja pradukty (jakija treba było prosta vykinuć u śmiećcie). Žančyna adzinokaja nastolki, što pierad vizitam hościa idzie kuplać druhuju talerku.
Chołapa (Jusi Vatanien) — darečy, heta proźvišča, a imia hieroja nie viedajuć navat inšyja piersanažy — taksama hublaje pracu i miesca ŭ pracoŭnym internacie paśla taho, jak jaho łoviać za pjanstvam na pracy. «Ja ŭ depresii, tamu što pju, i pju, tamu što ŭ depresii», jak raskazvaje mužčyna svajmu kalehu.
Ansa i Chołapa sustrakajucca ŭ ladaščym piŭbary i vyrašajuć razam pajści na film Džyma Džarmuša (daŭniaha siabra i partniora Kaŭryśmiaki). Jana zapisvaje svoj numar telefona na papiercy — i Chołapa tut ža jaho hublaje. Heta stanovicca pieršym znakam taho, što na šlachu da ŭźjadnańnia paru čakaje mnostva pieraškod. Ź inšaha boku, niahledziačy na charakternuju zmročnaść siužeta i piersanažaŭ, Kaŭryśmiaki zaŭsiody byŭ kimści nakštałt aptymista, asabliva ŭ tym, što datyčyć kachańnia.
My bačym typovych hierojaŭ režysiora, piersanažami filmaŭ jakoha zvyčajna stanoviacca izhoi, niaŭdačniki i ŭciekačy, jakija časta vyhladajuć tak, byccam ź ich vysmaktana žyćcio. «Apałaje liście» sam Aki Kaŭryśmiaki nazvaŭ «stračanaj častkaj» jaho tryłohii pra hierojaŭ-rabočych, źniataj z 1986 pa 1990 hod (u jaje ŭvachodziać filmy «Cieni ŭ rai», «Aryel» i «Dziaŭčyna z zapałkavaj fabryki»).
Pry hetym, kali ŭ inšych stužkach Kaŭryśmiaki časta daminavali minornyja noty (akramia chiba «Cieniaŭ u rai»), «Apałaje liście» — film pa-sapraŭdnamu ciopły i aptymistyčny. Pa słovach režysiora, «źniaŭšy niekalki biessensoŭnych filmaŭ pra hvałt», jon, «pryhniečany ŭsimi biassensavymi i złačynnymi vojnami», napisaŭ apovied pra rečy, dziakujučy jakim u čałaviectva mahła b być budučynia: pra tuhu pa kachańni, salidarnaści, nadziei i pavazie da inšych ludziej, pa pryrodzie i pa ŭsich žyvych ci miortvych.
Film staŭ favarytam Kanskaha kinafiestyvalu adrazu paśla premjery 22 maja. Kinakrytyki nazvali stužku kranalnaj historyjaj kachańnia i sapraŭdnaj žamčužynaj fiestyvalu. «Upieršyniu sioleta ja pačuŭ apładysmienty ad zvyčajna kamiennych asob presy, jakija naviedvajuć ranišnija pieradpremjernyja pakazy», — adznačyŭ kinaahladalnik Pit Chemand u artykule dla vydańnia Deadline.
Kanski kinafiestyval prachodzić z 16 pa 27 maja, imiony pieramožcaŭ stanuć viadomyja 27 maja.
Čytajcie jašče:
«Viartańnie ŭ Sieuł»: niesientymientalnaja drama pra pošuk baćkoŭ i identyčnaści
Mižnarodnuju Bukieraŭskuju premiju — 2023 upieršyniu atrymaŭ bałharski piśmieńnik
Kamientary