Źniali dyrektaraŭ škoł, zabaranili pisać pra leta. Jak u Hrodnie zmahajucca z pastupleńniem vypusknikoŭ za miažu
U Hrodnie źniali z pasadaŭ niekalki dyrektaraŭ za toje, što šmat vypusknikoŭ ichnych škoł pastupili vučycca za miažu. Baćki vučniaŭ raskazvajuć, što niepažadana jechać vučycca navat u Rasieju. Nastaŭnikam zabaraniajuć davać dzieciam sačynieńni na temu: «Jak ja pravioŭ leta».
Na naradzie ab adukacyi 21 vieraśnia Alaksandr Łukašenka prapanavaŭ pavialičyć terminy adpracoŭki vypusknikoŭ VNU i padumać nad uviadzieńniem adpracoŭki dla studentaŭ płatnaj formy navučańnia.
«Mianie infarmujuć, što samyja-samyja prasunutyja, kłasnyja śpiecyjalisty z krainy vyjazdžajuć. Bolš za toje, niejkaja ŭ nas sistema: skončyŭ VNU, nie adpracavaŭ i pajšoŭ», — zajaviŭ Łukašenka.
Jak stała viadoma «Svabodzie», ułady robiać i inšyja zachady suprać masavaha adjezdu talenavitaj moładzi za miažu. Pra toje, jak heta adbyvajecca ŭ Hrodnie, «Svabodzie» raskazali nastaŭniki miascovych škoł.
«Alimpijadniki, stabalniki CT, sucelnaja intelektualnaja elita»
Nastaŭnica adnoj z hrodzienskich škoł Viera* (imiony surazmoŭcaŭ źmienienyja dziela biaśpieki. — RS) raskazała «Svabodzie», što ŭ Hrodnie niekalkich dyrektaraŭ škoł pierad novym navučalnym hodam źniali z pasadaŭ za vysoki pracent vypusknikoŭ, jakija pajechali vučycca ŭ Polšču i inšyja krainy.
«Značyć, škoła nie pravodzić dastatkovaj pracy, kali dzieci pastupajuć za miažu», — pierakazvaje słovy kiraŭnictva nastaŭnica.
Siarod represavanych — były dyrektar himnazii № 1 Barys Siabroŭski. Jon kiravaŭ himnazijaj 14 hadoŭ, jašče 8 byŭ namieśnikam dyrektara ŭ vučebnaj pracy. Ciapier jon vykładaje ŭ škole fiziku i astranomiju.
«Nastaŭniki za jaho ŭsie pieražyvali», — kaža Viera.
Himnazija № 1 šmat hadoŭ ličyłasia adnoj z najlepšych školnych ustanovaŭ Hrodna. Jana atrymlivała status najlepšaj ustanovy adukacyi Biełarusi letaś i ŭ 2017 hodzie. Bolš za 10 hadoŭ była najlepšaj na adpaviednym konkursie ŭ horadzie. Letaś stała łaŭreatam na respublikanskim konkursie «Najlepšyja tavary Biełarusi» ŭ śfiery adukacyi.
«U ich alimpijadniki, stabalniki na CT. Usie konkursy jany vyjhrajuć, sucelnaja intelektualnaja elita. Ich chvalili, jak najlepšuju škołu, usio było vydatna», — uspaminaje niadaŭniaje staŭleńnie da himnazii nastaŭnica.
Jana ličyć zakanamiernym toje, što razumnyja maładyja ludzi, jakija mohuć palepšyć svaje ŭmovy žyćcia, jeduć žyć i vučycca za miažu. Nastaŭnica aburajecca, što ŭ hetym vinavaciać kłasnych kiraŭnikoŭ i dyrektaraŭ.
«Nie viedaju, jak čałaviek ź ćviarozym rozumam moža ličyć, što nastaŭnik zdolny ŭhavaryć baćkoŭ, kab jany svajo dzicia pakinuli tut, kali ŭ ich jość mahčymaść i žadańnie adpravić jaho za miažu. Heta nastaŭnikaŭ mohuć zapužvać zvalnieńniem. Ale na baćkoŭ škoła nie maje jurydyčnaha ŭpłyvu. Čałaviek paśla 11 kłasa moža padavać dakumienty kudy zachoča. U škoły niama ryčahoŭ cisku na vypusknikoŭ», — kaža Viera.
Miesca Siabroŭskaha zaniała načalnica adździeła adukacyi Kastryčnickaha rajonu Hrodna Alena Adamovič.
Faktyčna jaje taksama panizili. Viadoma, što ŭ jejnym rajonie pazbavili pasadaŭ čatyroch dyrektaraŭ škoł za toje, što dzieci vybrali sabie «niasłušnaje» miesca dla praciahu navučańnia.
«Kali chtości z nastaŭnikaŭ adpačyvaŭ za miažoj, chaj nie raskazvajuć»
Jašče adna nastaŭnica z Hrodna Nadzieja raskazała «Svabodzie», što ŭ ichnaj škole na piedahahičnaj naradzie ahučyli, što vielmi kiepska viadziecca praca ŭ prafaryjentacyi. Vyjavili niekalki vypusknikoŭ, jakija nibyta nikudy nie pastupili, siarod ich byli i vydatniki.
«Hetyja dzieci nie paznačyli ni fakultetu, ni navučalnaj ustanovy. Vidavočna, što jany pastupili ŭ Polšču. Kiraŭnictva skazała kłasnym kiraŭnikam: «Kali jany zusim nikudy nie pastupili, to vy budziecie chadzić štotydzień i kantralavać, čym zajmajecca dzicia, nakolki jano zaniataje. Navučycie lubić radzimu!» Chacia hetyja dzieci ŭžo nie vučacca ŭ škole», — pierakazvaje Nadzieja.
Nastaŭnikaŭ, u jakich ułasnyja dzieci vučacca za miažoj, taksama papiaredzili, kab nie raskazvali pra heta.
«Siadzicie i maŭčycie pra svaich dziaciej, i nie raskazvajcie, jak tam dobra», — dadaje nastaŭnica.
Kiraŭnictva škoły vykazała spadzieŭ, što nichto z nastaŭnikaŭ nie daść dzieciam sioleta pisać sačynieńnie na temu «Jak ja pravioŭ leta».
«Kab tyja, chto pravioŭ leta pa-za miežami Biełarusi, nie napisali, što tak dobra bavili čas. Kali chtości z nastaŭnikaŭ adpačyvaŭ za miažoj, chaj taksama nie raskazvajuć, jak tam dobra. «Inakš chto budzie pracavać u nas? Zastanucca adnyja piensijaniery!» — pieradaje słovy kiraŭnictva škoły Nadzieja.
Jana nie pamiataje, kab raniej nastolki akcentavali ŭvahu na pastupleńnie vypusknikoŭ mienavita ŭ biełaruskija ŭstanovy.
«Ciapier pažadana, kab usie dzieci tut zastalisia, bo heta naš finansavy składnik», — tłumačyć jana pryčynu, čamu moładź zabaraniajuć adpuskać za miažu.
Surazmoŭca dadaje, što niekatoryja baćki sami adhavorvajuć synoŭ pastupać za miažu, bo ciapier vučoba ŭ inšaj krainie nie ličycca padstavaj dla adterminoŭki ad vojska.
«Baćki razumiejuć, što syn budzie nie ŭjazny ŭ Biełaruś hadoŭ dziesiać. Jany dzicia niekalki hadoŭ nie ŭbačać», — tłumačyć jana.
Pavodle Nadziei, u ichnaj škole namieśnicu dyrektara pa vučebnaj pracy «paprasili» pakinuć pasadu za toje, što jana ŭ 2020 hodzie pastaviła podpis za Viktara Babaryku.
«Ja zrazumieła, što hetyja zvalnieńni masavyja, kali praviarali hetyja śpisy i znajšli. Viedaju, što i ŭ inšych škołach takoje jość. Čałaviek, nie zhodny «z palitykaj partyi nie moža zajmać kiroŭnyja pasady», — kamientuje haradzienka.
«Vasia pajechaŭ u Kuźnicu zakupicca kaŭbasami»
Nastaŭnica jašče adnoj škoły Varvara taksama viedaje, što zvolnili dyrektaraŭ škoł za «niaŭdałuju prafaryjentacyju». Heta abmiarkoŭvajuć u škołach. Jana zaŭvažaje, što padobnaja praca viadziecca ŭžo šmat hadoŭ, kab dzieci pastupali ŭ biełaruskija navučalnyja ŭstanovy.
«Zabirajuć na ankietavańnie, adpraŭlajuć pa kaledžach, univiersitetach, kab zaryjentavać, jakija ŭ nas jość prafiesii ŭ Biełarusi. Idzicie pastupać da nas!» — kaža jana.
Pytańnie pastupleńnia za miažu zaŭždy było na kantroli, pierakananaja nastaŭnica. Prosta ciapier jon staŭ bolš žorstkim, nastupstvam moža stać strata vysokaj pasady.
Jana zaŭvažaje, što pastupać vučycca ŭ Rasieju taksama nie rekamiendavana, bo heta, pavodle biełaruskich čynoŭnikaŭ, taksama zamiežža.
«Ty pavinien zastacca ŭ Biełarusi. My siabrujem z Rasiejaj, ale adukacyja ŭ nas roznaja. Nielha pracavać pa rasiejskich padručnikach. Uletku jeździła pravierka ź Ministerstva adukacyi i hladzieła, kab u škołach nie było padručnikaŭ, dapamožnikaŭ biez hryfu Minadukacyi. Usie nastaŭniki vykinuli svaje dapamožniki».
Ciapier na ŭsioj navučalnaj litaratury, jakoj karystajecca nastaŭnik, maje być napisana «Rekamiendavana Ministerstvam adukacyi Respubliki Biełaruś». Takija praviły datyčać usich, niezaležna ad pradmietu.
«Jany bajacca, kab u dapamožnikach niečaha ideałahična niapravilnaha nie było. Jany ž nie mohuć usie dapamožniki pravieryć. Viedajuć, što pad hryfam Minadukacyi nie budzie kramoły. Heta datyčyć nie tolki ŭrokaŭ pa historyi. I ŭ padručniku pa matematycy moža być niapravilnaja zadača: «Vasia pajechaŭ u Kuźnicu zakupicca kaŭbasami…» — uśmichajecca Varvara.
Pavodle nazirańniaŭ nastaŭnicy, represii ŭ škołach u suviazi z Polščaj i inšym zamiežžam uzmacnilisia prykładna hod tamu, paśla taho, jak u Biełarusi asudzili pradstaŭnika polskaj mienšaści Andžeja Pačobuta, a Polšča ŭ adkaz zakryła pamiežny pierachod u Babroŭnikach.
«Chto nie paśpieŭ vyjechać, taho praviarajuć. Kahości zvalniajuć, u tym liku za podpisy za «nie taho» kandydata na vybarach-2020. Jany ciapier zakidajuć Polščy, što heta naš vorah № 1. Zaraz razburajuć usio, što źviazana z palakami», — kaža Varvara.
Sioleta 12 tysiač studentaŭ ź Biełarusi vučacca ŭ Polščy. Takija ličby niadaŭna paviedamlaŭ adukacyjny fond «Pierśpiektyvy», pisała «Polskaje radyjo».
Kamientary
I toje, što vyhnali paśpiachovaha dyrektara, pastaviŭšy na jahonaje miesca niejku dziaŭčynu z kiraŭničaha fatelu, jakaja navat anivodny pradmiet u himnazii nie vykładaje (u raździele "Adinistracyja" sajtu škoły jana jość, a siarod nastaŭnikaŭ niama, zatoje pobač ź Siabroŭskim napisana, što jon dyrektar) i piedahahičnaja supolnaść heta prakaŭtnuła, niama nijakaha hramadskaha niepadparadkavańnia samadurskich patrabavańniam i zahadam, nastaŭniki nijak nie supraciŭlajucca rujnavańniu padstavaŭ nastaŭnictva - kaža pra sacyjalny partret hetych nastaŭnikaŭ: prystasavancy i karjerysty. Heta, viadoma ž, abahulnieńnie, mahčyma i jość tam adzinki, jakija aburajucca i suprać, ale ahulnaja masa mienavita prystasavancy i karjerysty, kali dazvalajuć, kab tak adbyvałasia.