«Pieralivańnie kryvi» źmianiaje rynak pracy ŭ Biełarusi. Nizkakvalifikavanych rabotnikaŭ deficyt, vysokakvalifikavanyja viartajucca
«Naša Niva» raspytała troch ułaśnikaŭ biznesaŭ ź Minska i rehijonaŭ pra situacyju na rynku pracy.
U Biełarusi rekordna nizkaje biespracoŭje — 3%. Hetaja ličba mienšaja za narmalnuju. U nizkim biespracoŭi ničoha dobraha niama, jano razhaniaje inflacyju: kankurencyja za kadry honić uvierch zarobki i, adpaviedna, sabiekošt pradukcyi i pasłuh.
Pa niekatorych rabočych śpiecyjalnaściach miedyjannyja zarobki za hod skoknuli na tracinu.
U pieršym paŭhodździ 2024 kolkaść svabodnych pracoŭnych miescaŭ (160,6 tysiač) pierabolšvała kolkaść aficyjnych biespracoŭnych (141,7 tysiač). Popyt na kadry z pracoŭnymi śpiecyjalnaściami składaje 67% ad ahulnaj kolkaści vakansij, bolšaść z tych, chto źviartajecca ŭ słužbu zaniataści, chutka ŭładkoŭvajecca.
Partał rabota.by źviartaje ŭvahu, što ŭ 2024 hodzie kolkaść vakansij na sajcie nie apuskajecca nižej za 36 tysiač. A tolki za pieršyja dva kvartały 2024 (u paraŭnańni z pačatkam hoda), rost vakansij u takich śfierach jak budaŭnictva, rabočy piersanał, turyzm, pieravozki, skłaŭ +36,3%, +35%, +34,6%, +32,8% adpaviedna.
Jak usio heta bačycca nie ŭ ličbach, a na ŭzroŭni ŭsprymańnia kiraŭnikoŭ biznesu? Pra heta «Naša Niva» apytała troch ułaśnikaŭ biznesaŭ ź intaresami ŭ roznych halinach.
Budaŭničy siektar, pramysłovaść, łahistyka — usie, chto maje patrebu ŭ nizkakvalifikavanaj pracoŭnaj sile, nazyvajuć situacyju z kadrami składanaj.
«Tyja, chto raniej byŭ hatovy pracavać faktyčna za ježu, ciapier kruciać nasami i prosiać vysokich zarobkaŭ. Ale navat na dobryja zarobki ludziej fizična nie chapaje», — kaža adzin ź biznesmienaŭ.
Čamu tak adbyvajecca? Siarod pryčyn nazyvajuć palityčnuju emihracyju, skaračeńnie nasielnictva i spynieńnie prytoku pracoŭnaj siły z Ukrainy. Ale asabliva — pieratok rabočych u Rasiju.
Rasijanie iduć na front, tam vializnyja vypłaty, i, kab ich utrymać, pracadaŭcy pavyšajuć zarobki. Usio bolšyja zarobki i patreby ŭ Rasii vysmoktvajuć tudy nizkakvalifikavanuju siłu i ź Biełarusi.
Niedastaču rabotnikaŭ kampiensujuć rabočymi z Centralnaj Azii.
«Nie vyklučaju, što buduć damaŭlacca ab pryjeździe rabočych z Paŭnočnaj Karei, — kaža surazmoŭca «Našaj Nivy». — U siaredzinie 2010-ch, pierad Jeŭrapiejskimi hulniami, paŭnočnakarejskich budaŭnikoŭ pryvozili, a ciapier taki varyjant surjozna prapracoŭvajuć zavody».
Pry hetym apytanyja nami biznesmieny adznačajuć, što z vysokakvalifikavanaj pracoŭnaj siłaj takoj vostraj prablemy niama. Heta datyčyć jak IT, tak i inšych śfier.
«Sapraŭdnych hienijaŭ my vynosim za dužki, ich zaŭsiody mała. A kali brać u siarednim, to situacyja palepšała proci 2021—2022 hadoŭ. Padrasło novaje pakaleńnie, jakoje zamianiła tych, chto vyjechaŭ», — skazaŭ adzin z pradprymalnikaŭ.
Druhi surazmoŭca dadaje ŭ faktary ŭpłyvu zvarotnuju mihracyju.
«Kali dla rabaciahi pierajezd u Jeŭropu — heta mahčymaść pažyć pa-ludsku, to dla pradstaŭnika siaredniaha kłasa — padzieńnie ŭ dabrabycie, z ulikam taho, što tut u jaho jość žytło, a tam treba zdymać.
Tyja ludzi, jakija biehli nie ad kankretnaj pahrozy, a na emocyjach, sutykajucca z realnaściu i viartajucca. Da mianie viarnułasia niekalki inžynieraŭ, jakija raniej vyjechali, ale nie zmahli arhanizavać pobyt u ES, — raskazvaje biznesoviec. — Jany nie byli ŭ vyšuku, tamu vyrašyli ryzyknuć i viarnucca», — dadaŭ kiraŭnik adnosna vialikaj IT-kampanii.
Trecim faktaram na rynku pracy nazyvajuć vialikuju kolkaść adukavanych byłych biudžetnikaŭ, jakich zvolnili pa palityčnych matyvach.
«Jany nikoli nie pracavali ŭ pryvatnym siektary, bajalisia tudy iści, ale ciapier los ich sam vykinuŭ, i my ich padbirajem.
Čakajem taksama, što pierad vybarami projduć vialikija čystki i na vialikich pryvatnych pradpryjemstvach, bo takija śpisy rassyłajucca ŭžo masava. U śpisach tam dziasiatki, u vialikich arhanizacyjach — sotni proźviščaŭ na zvalnieńni. Ja tak razumieju, što ŭ nastupnym hodzie ŭ nas budzie svajho rodu pieralivańnie kryvi, pamianiajemsia supracoŭnikami», — z sumnaj ironijaj dadaje jašče adzin surazmoŭca «Našaj Nivy».
Kamientary