Kali na Ziamli źjaviłasia žyćcio, na Marsie jano jašče było

Mahnitnaje pole — heta hałoŭny achoŭny ekran žyćcia na płaniecie. Bieź jaho kaśmičnyja pramiani ŭsio zrobiać davoli chutka: žyćcio albo zahinie, albo pojdzie hłyboka pad ziamlu. Tamu tak važna zrazumieć, kali źnikła mahnitnaje pole na Marsie. Inšaje pytańnie — čamu jano źnikła, jašče bolš składanaje.

Jość šmat pryčyn mierkavać, što miljardy hadoŭ tamu žyćcio na Marsie mahło kvitnieć. Ciapier Čyrvonaja płanieta, chałodnaja, suchaja i pazbaŭlenaja taho, što kaliści było jaje achoŭnym mahnitnym polem, ujaŭlaje saboj svajho rodu miesca sudovaj ekśpiertyzy dla navukoŭcaŭ, jakija vyśviatlajuć, ci sapraŭdy Mars kaliści byŭ prydatny dla žyćcia i kali tak, to kali.

Pytańnie «kali» asabliva cikavić daśledčykaŭ z Harvardskaj łabaratoryi paleamahnitnych daśledavańniaŭ pry fakultecie navuk ab Ziamli i płanietach. U pracy, apublikavanaj u časopisie Nature Communications, pryvodziacca samyja pierakanaŭčyja na siońnia arhumienty na karyść taho, što spryjalnaje dla žyćcia mahnitnaje pole Marsa mahło zachavacca prykładna da 3,9 miljarda hadoŭ tamu, tady jak papiarednija acenki składali 4,1 miljarda hadoŭ tamu. 200 miljonaŭ hadoŭ — heta šmat. Naprykład, kab na Ziamli sfarmavałasia mnahakletačnaje žyćcio, spatrebiłasia prykładna 500 miljonaŭ hadoŭ.

Daśledavańnie ŭznačaliła studentka Hryfinskaj vyšejšaj škoły mastactvaŭ i navuk Sara Stył, jakaja vykarystała kampjutarnaje madelavańnie dla acenki ŭzrostu marsijanskaha «dynama», abo hłabalnaha mahnitnaha pola, jakoje stvarajecca kanviekcyjaj u žaleznym jadry płaniety, jak heta adbyvajecca na Ziamli.

Razam sa starejšym aŭtaram pracy Rodžeram Fu, dacentam pryrodaznaŭčych navuk Džonam Ł. Lobam, kamanda pakazała, što marsijanskaje dynama, zdolnaje adchilać škodnyja kaśmičnyja pramiani, isnavała daŭžej, čym ličyłasia raniej.

Jak šukali mahnitnaje pole, jakoha niama miljardy hadoŭ

Pavialičyć

Navukoŭcy madelavali cykły astudžeńnia i namahničvańnia vielizarnych krateraŭ na pavierchni Čyrvonaj płaniety. Hetyja dobra vyvučanyja ŭdarnyja basiejny vałodajuć tolki słabym mahnitnym polem, tamu daśledčyki vykazali zdahadku, što jany ŭtvarylisia ŭžo paśla adklučeńnia marsijanskaj dynama-mašyny.

Hetaja hipoteza była vyłučana na asnovie asnoŭnych pryncypaŭ vyvučeńnia dahistaryčnaha mahnitnaha pola płaniety. Navukoŭcy viedajuć, što fieramahnitnyja minierały ŭ parodzie vyraŭnoŭvajuć siabie pa siłavych linijach mahnitnych paloŭ, kali paroda haračaja, ale hetyja nievialikija pali stanoviacca «začynienymi», kali paroda astyvaje, ich možna analizavać. Na ziamli pa takich danych pravodziać datyroŭku parod.

Minierały pieratvarajucca ŭ skamianiełyja mahnitnyja pali, jakija možna vyvučać praź miljardy hadoŭ. Vyvučajučy basiejny na Marsie sa słabymi mahnitnymi palami, navukoŭcy vykazali zdahadku, što jany pieršapačatkova ŭtvarylisia na fonie haračaj parody ŭ pieryjad, kali ŭžo nie było mocnych mahnitnych paloŭ, heta značyć užo paśla taho, jak dynama-mašyna płaniety pierastała pracavać.

Ale kamanda z Harvarda śćviardžaje, što dla tłumačeńnia hetych u značnaj stupieni razmahničanych krateraŭ nie patrabujecca nastolki rańniaje adklučeńnie mahnitnaha pola. Chutčej, madelavańnie pakazvaje, što kratary ŭtvarylisia ŭ toj čas, kali dynama Marsa pieražyvała źmienu palarnaści — paŭnočny i paŭdniovy polusa pamianialisia miescami, što moža rastłumačyć, čamu hetyja bujnyja udarnyja basiejny siońnia majuć tolki słabyja mahnitnyja sihnały.

Na ziamli pieravaroty mahnitnych palusoŭ adbyvajucca kožnyja niekalki sotniaŭ tysiač hadoŭ. «Pa sutnaści, my pakazvajem, što, mahčyma, nikoli nie było važkich pryčyn ličyć, što dynama-mašyna Marsa adklučyłasia tak rana», — kaža Sara Stył.

Navukoŭcy vykarystoŭvali viadomy marsijanski mietearyt Ałan Chiłs 84001 i mahutny kvantavy ałmazny mikraskop. Jany vyvučyli roznyja mahnitnyja papulacyi ŭ tonkich zrezach parody ŭ pošuku paleamahnitnych śladoŭ i pryjšli da vysnovy, što mahnitnaje pole na Marsie isnavała da 3,9 miljarda hadoŭ tamu.

Sara Stył kaža: «My sprabujem adkazać na hałoŭnyja, važnyja pytańni pra toje, jak usio stała takim, jak jość, i navat čamu ŭsia Soniečnaja sistema ŭładkavanaja mienavita tak, jak jana ŭładkavanaja. Płanietarnyja mahnitnyja pali — naš najlepšy zond, jaki dazvalaje adkazać na mnohija z hetych pytańniaŭ, i adzin ź niamnohich sposabaŭ daviedacca pra hłybokija nietry i rańniuju historyju płaniet».

• 2
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 1