Stała viadoma, ci dazvoliŭ pašpart BNR jaŭrejskaj emihrantcy dajechać u 1920-ja hady da Amieryki
Amierykanski kalekcyjanier znajšoŭ pašpart, jaki byŭ vydadzieny dypłamatyčnaj misijaj BNR, pisali my dniami. A vydańnie Palatno zmahło adšukać, ci sapraŭdy Kuina Libin skarystałasia z hetaha pašparta i zmahła ź im źjechać u Amieryku.
Pašpart dla imihrantaŭ
Amierykanski kalekcyjanier zmoh adšukać pašpart, jaki vydała dypmisija BNR Kuinie Libin. Žančyna atrymała pašpart u 1923-m na adzin hod.
Pašpart byŭ vydadzieny Nadzvyčajnaj misijaj BNR, a podpis u dakumiencie naležyć tahačasnamu kiraŭniku misii Andreju Baroŭskamu. Tak biełaruskaja misija zarablała hrošy na isnavańnie: vydavali achvotnym patrebnyja dakumienty dla imihracyi. Za ŭvieś čas było vydadziena kala dvuch tysiač padobnych pašpartoŭ.
A što viadoma pra samu Kuinu Libin? Z pašparta vynikaje, što dakumient dapamoh žančynie atrymać amierykanskuju vizu. Pašpart Libin atrymała 22 červienia 1923 hoda, a vizu ŭ Amieryku — 10 kastryčnika 1923 hoda. Taksama viadoma, što jana była zamužam i žyła ŭ toj čas u Dancyhu.
Praz paŭhoda była ŭ Amierycy
Palatno vyśvietliła, što Kuina Libin zmahła vyjechać u ZŠA ŭ tym ža samym hodzie, jak atrymała pašpart i amierykanskuju vizu. Heta adbyłosia vosieńniu 1923 hoda, što paćviardžaje archiŭ Nacyjanalnaha muzieja imihracyi ZŠA.
Kuina Libin razam z mužam Abielem Libinam znachodziłasia ŭ Dancyhu kala miesiaca, pierš čym adpłyć u Amieryku. Na toj čas Dancyh byŭ bujnym transpartnym chabam dla imihrantaŭ z Rasijskaj Impieryi, jakija źbiralisia ŭ Amieryku. Karabielnyja kampanii ŭładkoŭvali śpiecyjalnyja miescy, dzie žyli ludzi, pakul čakali karabla.
Kuina i Abiel adpłyli ŭ ZŠA na karabli «Pałonija» z Dancyha. Karabiel adpraviŭsia ŭ Amieryku 25 kastryčnika 1923 hoda, a prybyŭ 7 listapada taho ž hoda ŭ port Elis u Ńju-Jorku. Port Elis byŭ najbujniejšym portam, kudy prybyvali imihranty z roznych kutkoŭ śvietu.
U karabielnym manifieście paznačana, što Kuina Libin źjaŭlajecca jaŭrejkaj, u hrafie prafiesija — žonka, joj było 42 hady. Abiel Libin byŭ drukarom, jamu było 48 hadoŭ, kali źjazdžaŭ u Amieryku. U abodvuch paznačana, što jechali ŭ Amieryku z Saratava. Chacia ŭ Kuiny ŭ pašparcie zapisana, što jana naradziłasia ŭ Charkavie. U manifieście adznačajecca, što ŭ Saratavie ŭ Abiela zastaŭsia brat.
Chutčej za ŭsio, pry zapaŭnieńni dakumientaŭ dapuścili pamyłku: zamiest imia Kuina (Kuina) u manifieście karabla paznačana imia Kryna (Krina). Heta mahła być naŭmysnaja pamyłka: časami imihranty śpiecyjalna nazyvali krychu inšyja, źmienienyja imiony i proźviščy, kab lepš adaptavacca ŭ Amierycy. A mahli pamylicca vypadkova ŭ karabielnaj kampanii, kali zapaŭniali dakumienty.
U dakumientach Libinych było paznačana, što para źbirałasia da siastry Julii Piaroŭskaj u Pitsburhu. Jana ž apłaciła bilety dla Kuiny i Abiela da Amieryki. U Złučanyja Štaty jany pryjechali z 33 dołarami.
Dadatkova paznačana, što Libin u ankiecie da pašparta spasyłajecca na arhanizacyju HIAS. HIAS dapamahała jaŭrejskim imihrantam pa ŭsim śviecie. Naprykancy XIX i ŭ XX stahodździach arhanizacyja dapamahała pierajechać jaŭrejam z Rasijskaj Impieryi, a paśla i Savieckaha Sajuza ŭ zachodnija krainy, pieravažna ŭ ZŠA.
Los Kuiny/Kryny Libin i jaje muža hublajecca paśla ich prybyćcia ŭ Amieryku.
Amierykanski kalekcyjanier adšukaŭ pašpart, vydadzieny dypłamatyčnaj misijaj BNR
Minadukacyi vykinuła z formaŭ biełaruskaj dziaržaŭnaści BNR
Dzie stajała kaplica ŭ Minsku, u jakoj adbyvalisia pieršyja nabaženstvy pa-biełarusku? U KDB
U kaplicy pad Smarhońniu paniščyli sarkafahi i raskidali čałaviečyja pareštki
Kamientary
bolšie tak diełať nie budut. - hovoriu