«Naviavaje splin i abureńnie». Biełarus naviedaŭ Navahrudak i rasčaravaŭsia — horad zaniadbany, a servis nie raźvity
Biełarus Aleks Vaźniasienski naviedaŭ Navahrudak jak turyst. Mužčynu ŭraziła, što horad z bahataj historyjaj znachodzicca ŭ zaniadbańni, a servis u restaranach i kaviarniach nie raźličany na turystyčny popyt. Svaim mierkavańniem Aleks padzialiŭsia ŭ fejsbuk-supołcy «Hrodna», piša Hrodna.life.
Navahrudak. Fota: Aleks Vaźniasienski, fejsbuk-supołka «Hrodna»
«Navahrudak znachodzicca ŭ jaŭna sumnym stanie»
Na dumku mužčyny, adzin z najstarejšych i znakavych haradoŭ Biełarusi ździŭlaje «niedahledžanaściu i adkrytaj biednaściu».
«Taŭściennaja ściana ŭ dva mietry vyšynioj i taŭščynioj na Zamkavaj hary, paśla dziesiaci hadoŭ budoŭli i renavacyi, jakaja zakryvaje saboj uvieś vydatny ahlad na navakolle — hałoŭnuju metu i racyju luboj Zamkavaj hary, žyłyja damy, jakija pryjšli ŭ varty žalu stan šyrokaha pryvatnaha siektara, časam viartajuć turysta ŭ siaredzinu XX stahodździa, truchlavyja pabudovy, haražy i chlavy ŭžo za sto mietraŭ ad rastrublenaha histaryčnaha centra — usio heta naviavaje mižvolny splin i abureńnie, čamu takija histaryčnyja i architekturnyja harady-žamčužyny znachodziacca ŭ takim jaŭna žałasnym stanie», — sumuje biełarus.
Zaŭvažaje Aleks i kiepski stan draŭlanych damoŭ mižvajennaha pieryjadu, jakija syplucca «pa ŭsich frantach i frantonach».
«Zabityja, daŭno na ramantavanyja tratuary, «histaryčnyja kaštoŭnaści» z abłuplenaj tynkoŭkaj u samym centry», — piša Aleks.
Znajści dobry hatel u Navahrudku možna
Padčas pajezdki biełarus spyniaŭsia ŭ niekalkich hatelach. Naprykład, «Navahaz» (hatel Navahrudskaha zavoda hazavaj aparatury) Aleks acharaktaryzavaŭ jak «zvyčajny internat ź niekatorymi vyhodami». Na dumku mužčyny, hatel padydzie dla pražyvańnia na karotki termin.
U svaju čarhu, hatel «Hražyna» pakinuŭ u Aleksa dobraje ŭražańnie.
«Demakratyčnyja 80 re/sutki i haścinnaja, vietlivaja haspadynia, jakaja nie lanujecca ŭśmichnucca i asabista pravodzić — pakazać vyhody i asablivaści, bieź pierabolšańnia ščyra paradavali», — adznačyŭ mužčyna.
«Hražyna» — adzin z novych hatelaŭ Navahrudka, jaki adkryŭsia ŭ krasaviku 2020 hoda. Jon zusim nievialiki — usiaho na 21 hościa.
Kaviarni ŭ Navahrudku roznyja
Naviedaŭ Aleks i adnuju z papularnych kaviarniaŭ u centry horada «Lehienda». Adnak biełarus zastaŭsia rasčaravany i absłuhoŭvańniem, i kuchniaj.
«Ježa presnaja, z «tryma kavałačkami kaŭbaski» — zamiest «smažaniny z kaŭbaskami», zdobranaja ščodraj rukoj tannymi kietčupam i majanezam i niaŭśmiešlivym absłuhoŭvańniem, jakija dakładna padazrajuć, jakuju «pisču» jany padajuć za niatanna», — napisaŭ mužčyna.
Zatoje Aleksu spadabalisia ŭstanovy pa susiedstvie — «Kofiejnia» (vierahodna, jon mieŭ na ŭvazie Cava_bar u budynku haścinicy «Hražyna») i «Kaviarnia». Biełarus adznačyŭ dušeŭnaje absłuhoŭvańnie i «całkam jadomyja» stravy.
Čamu ŭ čynoŭnikaŭ nie atrymlivajecca vyrašyć prablemy Navahrudka
U 2020 hodzie čynoŭniki adznačali, što Navahrudak — adzin z samych paśpiachovych prykładaŭ raźvićcia turyzmu ŭ Hrodzienskaj vobłaści. Jašče ŭ 2013 hodzie tam adkryli turyscka-infarmacyjny centr, a ŭ 2017 zapuścili sajt «Turyzm i adpačynak na Navahrudčynie». U horadzie pastavili baniery, ščyty i darožnyja znaki, kab turystam było praściej aryjentavacca. Płanavałasia i raźvićcio infrastruktury.
Analizujučy prablemy z turystyčnym popytam na biełaruskija harady, vydańnie Tio.by pryvodzić niekalki pryčyn. Siarod ich — drennaja transpartnaja suviaź, niedachop hatelaŭ biudžetnaha ŭzroŭniu, adsutnaść adzinaj kancepcyi abo brenda horada, a taksama niedachop «biudžetnych, ale ŭtulnych» ustanoŭ.
Taksama žurnalisty źviartajuć uvahu na toje, što dla papularyzacyi ŭnutranaha turyzmu nieabchodna adnaŭlać histaryčnyja abjekty.
U Navahrudku jość try nievialikija hateli. Toj samy hatel «Navahaz», dzie spyniaŭsia Aleks, «Hražyna» i «Krokus». Raniej tut byŭ jašče adzin hatel pad nazvaj «Panski dom», ale zaraz jon začynieny. Byŭ u horadzie i hatel «Navahrudak» ad ŽKH, ale i jon užo niekalki hadoŭ nie pracuje.
Taksama pobač z horadam jość bijatłonny kompleks «Sialec», dzie taksama mohuć spynicca turysty ci hrupy.
Tamu mnohija turysty zajazdžajuć u Navahrudak tolki na hadzinu-dźvie i jeduć dalej. Vialikim hrupam praściej spynicca ŭ Lidzie ci Baranavičach i zajechać u Navahrudak pa darozie, a nie tracić na jaho ceły dzień.
U centry Minska źjaviłasia kafe ŭ afrykanskim styli. Kab jaho adkryć, ułaśnica pradała kvateru
Stała viadoma, čamu rasijskija turysty masava jeduć u Biełaruś
Da kanca hoda minskuju sietku viełaściežak pavialičać na 21 km
U Turcyi vykryli bujnoje machlarstva z zamiežnymi turystami. Ich voziać pa słavutaściach, jakich nie isnuje
Kamientary
Jaki turyst siudy pajedzie? Navat rasiejcam heta nie cikava.
Navahradak (jak i ŭsia Biełaruś) zmoža atrymać novaje dychańnie i stać sapraŭdnym turystyčnym centram tolki paśla padzieńnia savieckaha, zmankurtavanaha, antyčałaviečaha režymu i viartańnie sapraŭdnaj historyi horadu, pieršaj stalicy VKŁ.
I turystaŭ tam užo daŭnym-daŭno niama, bo na ŭsio navokał pakładzieny ...j. Chacia na pačatku nulavych turystaŭ byli natoŭpy, pastajanna stajali aŭtobusy z palakami, i anhličanaŭ pamiataju dobra, i šmat inšych. Rehularna pravodzilisia roznyja mierapryjemstvy i jarmarki, z usioj krainy pryjazdžali ramieśniki, prachodzili rycarskija turniry... I kolki ja siabie pamiataju, stolki hetyja dupahałovyja ź miascovaha ŭradu trasuć hrošy z nasielnictva na rekanstrukcyju zamka, i za ŭsie hetyja hady tak i nie naźbirali(nasamreč kaniešnie možna zdahadacca, dzie hrošy). Vielmi sumna kaniešnie, Navahradak moh by być nasamreč žamčužynaj Haradzienščyny, a to i ŭsioj Biełarusi, i na turystach zarablać šalonyja hrošy. Ale ž vusataja łajalnaść važniejšaja za našu historyju i budučyniu.