Historyja1111

Čamu Horadzien staŭ Horadniaj?

Historyk Mikoła Vołkaŭ u fejsbuku raskazaŭ pra zaŭvažanyja im zakanamiernaści ŭ nazyvańni staražytnych nasielenych punktaŭ na terytoryi sučasnaj i histaryčnaj Biełarusi, prymianiŭšy mietady paraŭnalnaj linhvistyki. 

Stary zamak u Hrodnie. Fota: Wikimedia Commons

«Pracujučy razam z kaleham nad historyjaj Bieraścia, vyśvietliŭ, što nazva horada i ŭ histaryčnych krynicach, i dla miascovaha nasielnictva była mužčynskaha rodu, a źjaŭleńnie formy «Bieraście» ŭ nijakim rodzie treba interpretavać jak histaryjahrafičnuju pamyłku.

Pry hetym kalehi źviarnuli ŭvahu na dosyć vyrazna bačnuju zakanamiernaść: amal usie staražytnyja ruskija harady majuć nazvy ŭ mužčynskim rodzie. Heta amal praviła.

Transfarmacyja formy «Horodien'» u «Horodno» — nie histaryjahrafičnaja pamyłka, jana dobra bačnaja pa krynicach XVI stahodździa. A pryčynaj hetaha, vierahodna, była Litva.

Taksama jak z ruskimi nazvami mužčynskaha rodu, uražvaje raspaŭsiudžańnie žanočaha rodu siarod rańnich litoŭskich nazvaŭ: Kreva, Lida, Vilna, Koŭna i h. d. Možna dastatkova chutka dziasiatki takich nazvaŭ adrazu pryvieści, zhadvajučy hieahrafiju histaryčnaj Litvy.

Pryčym rusiny sprabavali ich pierakručvać u mužčynski rod kštałtu: Kovien', Kriev'. Paźniej z hetym dapamahli palaki, dla jakich nazvy kštałtu «Kiernovo» zaŭždy nabyvali mužčynski rod — «Kiernów».

Ja byŭ ździŭleny, kali pa krynicach XV-XVI stahodździaŭ razabraŭsia, što viadomaje miastečka Rakaŭ pad Mienskam nazyvałasia pieršapačatkova «Rakovo».

Adpaviedna, litoŭskim upłyvam možna patłumačyć i źjaŭleńnie Horadna/Horadni. Atrymlivajecca takaja cikavaja dychatamija mužčynskaha i žanočaha, ruskaha i litoŭskaha.

Kamientary11

  • daviedka
    29.01.2025
    «Mołočnyj mir» sdiełał svoim priemialnym briendom «Horodien'», kohda vozhłavił Hrodnienskij oblispołkom Vładimir Kravcov, urožieniec Leninhradskoj obłasti.
    Kotoryj rieċ na biełorusskom jazykie dažie po bumažkie nie smoh pravilno začitať.
  • Haradzieniec
    29.01.2025
    Čamu NN piša Hrodna, Minks zamiest Horadnia, Miensk?
  • rabi pilna i znoŭ budzie Vilna
    29.01.2025
    ale litoŭskaja Vilnia ź niejkaha pierapudu ciapieraka mužčynskaha rodu - Vilnius
 
Naciskańnie knopki «Dadać kamientar» aznačaje zhodu z rekamiendacyjami pa abmierkavańni.

Ciapier čytajuć

Paśla źniknieńnia śpikierki Mielnikavaj niama dostupu da rachunkaŭ Kaardynacyjnaj rady31

Paśla źniknieńnia śpikierki Mielnikavaj niama dostupu da rachunkaŭ Kaardynacyjnaj rady

Usie naviny →
Usie naviny

Stała viadoma, dzie zaraz budzie pracavać čynoŭnica, jakaja spała na inaŭhuracyi Łukašenki6

Tramp zahadaŭ Vensu prybrać «nienaležnuju ideałohiju» z muziejaŭ i zaaparka12

Łukašenka rezka absiek inicyjatyvu premjera Turčyna: «Pačynaje varušyć staroje»15

Padryŭ «Paŭnočnaha patoku»: stali viadomyja kulisy dziorzkaj dyviersii, rola Załužnaha i Polščy31

«Ja jechała ad vajny i bambiožak»: Jaŭhienija Čarniaŭskaja pra pierajezd na Kipr20

Vysadka ŭ Hrenłandyi: Džej Dzi Vens razam z žonkaj prylacieŭ na vostraŭ biez zaprašeńnia6

Atmaśfierny trejler hulni pra staražytny Turaŭ vyjšaŭ na biełaruskaj movie7

«Nievinavaty». Viarchoŭny sud skasavaŭ prysud Ałviesu za zhvałtavańnie3

Ekśpiert pra źniknieńnie amierykanskich vajskoŭcaŭ u Litvie: Jość try viersii13

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Paśla źniknieńnia śpikierki Mielnikavaj niama dostupu da rachunkaŭ Kaardynacyjnaj rady31

Paśla źniknieńnia śpikierki Mielnikavaj niama dostupu da rachunkaŭ Kaardynacyjnaj rady

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić