Były kiraŭnik Parka vysokich technałohij i adzin z pretendentaŭ na pasadu prezidenta znajšoŭ prymianieńnie svaim viedam i dośviedu. Ciapier jon dapamahaje budavać inviestycyjnuju stratehiju ŭ Ałbanii.
Pra svaju dziejnaść u Ałbanii Valeryj Capkała raskazaŭ u novym videa na svaim YouTube-kanale.
Pa słovach byłoha kiraŭnika PVT, siońnia jon pracuje daradcam u Ałbanskaj inviestycyjnaj karparacyi.
Jak tłumačyć Capkała, heta struktura stvoranaja zusim niadaŭna dla kiravańnia ŭsimi dziaržaŭnymi aktyvami i «ažyćciaŭlaje inviestycyjnuju dziejnaść jak z pryciahnieńniem zamiežnych inviestycyj, tak i dziaržava ažyćciaŭlaje inviestycyjnuju dziejnaść praź jaje».
Hetaja struktura stvorana pa ŭzory inviestycyjnych fondaŭ, jakija isnujuć u Sinhapury (Temasek), Abjadnanych Arabskich Emiratach i Kazachstanie (Samruk-Kazyna).
Capkała raskazaŭ, što ŭvachodzić u skład kansultatyŭnaj rady karparacyi, jaki naličvaje piać čałaviek. Asnoŭnaja zadača hetaj struktury — acenka inviestycyjnych prajektaŭ, asabliva kali havorka idzie pra ŭkładańnie dziaržaŭnych srodkaŭ u zamiežnyja kampanii. Pa jaho słovach, mienavita ad kansultatyŭnaj rady zaležyć, ci atrymaje prajekt adabreńnie i ci budzie padtrymany na vysokim uzroŭni.
U apošnija niekalki dzion, pa słovach byłoha palityka, u radzie išli intensiŭnyja abmierkavańni vakoł adnaho inviestycyjnaha prajekta. Karparacyja pryniała rašeńnie ab układańni 10 miljonaŭ dołaraŭ u startap Thinking Machine Lab, zasnavany ałbankaj Miraj Muraci, jakaja zajmała pasadu techničnaha dyrektara, a ŭ listapadzie 2023 hoda padčas adstaŭki Sema Altmana znachodziłasia na pasadzie časovaha hienieralnaha dyrektara OpenAI.
Capkała padkreślivaje, što dla Ałbanskaj inviestycyjnaj karparacyi heta pieršy vypadak inviestavańnia dziaržaŭnych hrošaj u prajekt na takoj rańniaj stadyi — biez hatovaha pradukta, ź minimalnaj dakumientacyjaj i vyklučna na padstavie reputacyi kamandy.
Były palityk pryznaje, što prajekt vielmi ryzykoŭny, adnak, pa jaho słovach, dla ałbanskaha ŭrada važnyja nie tolki prybytak, ale i nacyjanalny honar. Układvajučy hrošy, urad demanstruje davier da svaich śpiecyjalistaŭ i farmuje mižnarodny imidž krainy jak krynicy talentaŭ.
«Kali kraina zdolnaja dać śvietu takoha rodu śpiecyjalistaŭ, značyć kraina maje kałasalny, vializny patencyjał u halinie prahramnaha zabieśpiačeńnia štučnaha intelektu», —
davodzić Capkała i supraćpastaŭlaje ałbanski padychod biełaruskamu:
«U nas u Biełarusi Łukašenka prainviestavaŭ u kałhasy, ukłaŭ 50 miljardaŭ dołaraŭ za 10 ci za 15 hadoŭ praz budaŭnictva ahraharadkoŭ i tam nie viedaju jašče čaho. Dzie hetyja 50 miljardaŭ? Spuščanyja faktyčna całkam va ŭnitaz».
Były kiraŭnik Parka vysokich technałohij ličyć, što kali b takija hrošy, navat małymi sumami — naprykład, pa 500 tysiač dołaraŭ — byli ŭkładzieny ŭ biełaruskija startapy pry «narmalnaj pracedury acenki», Biełaruś za hety čas mahła b pieratvarycca ŭ Sinhapur.
Ciapier ža, jak davodzić Capkała, Łukašenka źbirajecca «prafukać» dziaržaŭnyja hrošy, ukłaŭšy ich u raźvićcio mašynabudavańnia, jakoje jon nazyvaje anachranizmam.
«Što Łukašenka zajaviŭ paru dzion tamu? My ŭsie cudoŭna pamiatajem, jon skazaŭ, što ŭ nas jość tradycyi savieckaha mašynabudavańnia, značyć, my budziem zaraz raźvivać stankabudavańnie. Stankabudavańnie było ŭ nas u Savieckim Sajuzie adnym z samych pieradavych. Budzie raźvivać, budzie zaraz hrošy davać biudžetnyja, jakija nasamreč prosta apynucca vykinutymi i zmytymi va ŭnitaz».
Valeryj Capkała bačyć hałoŭnuju roźnicu ŭ tym, što Ałbanija robić staŭku na budučyniu, chaj i ryzykoŭna, ale śviadoma. Biełaruś ža, na jaho dumku, nie maje instytucyjnaj ekasistemy, jakaja dazvalaje raźvivacca talentam:
«Za 30 hadoŭ, hladzicie, nasamreč Emiraty vyraśli, a mazhi ŭ nas jość, talenavityja ludzi ŭ nas jość, inžyniery jość, ułasna kažučy, jak i ŭ luboj inšaj krainie. I kali voś hetaja voś piśmiennaja, pravilnaja ekasistema vybudavana, heta ŭsio pačynaje raści, pačynaje kvitnieć, pačynaje raźvivacca, ludzi bahaciejuć».
Ciapier čytajuć
Vałancior «Viasny» Čapiuk raskazaŭ, jak jaho zatrymaŭ HUBAZiK adrazu na vychadzie z kałonii i jak dapytvali pra Mikołu Dziadka2
Kamientary