9 maja dla Biełarusi: dzień nieadnaznačnaści i składanaści

Nadychodzić para stvaryć niejki bolš abjomny biełaruski pohlad na Druhuju suśvietnuju vajnu.

Treba, narešcie, pryznać, što biełarusy vyjavali ŭ toj vajnie na troch bakach: u Čyrvonaj armii, na baku Vermachta i ŭ polskich Armii Krajovaj i armii hienierała Andersa.

Ja pierakanany, što asudžeńnia ci ŭchvaleńnia zasłuhoŭvajuć tolki indyvidualnyja ŭčynki tych ci inšych ludziej. Pahałoŭna abviaščać hierojami čyrvonaarmiejcaŭ (ci, tym bolš, jakujuś BKA) niapravilna hetaksama, jak i zapisvać ludziej pahałoŭna ŭ złačyncy tołki za prynaležnaść da taho ci inšaha boku ŭzbrojenaha kanflikta.

I indyvidualny padychod pavinien pačynacca z ułasnaj siamji, z pamiaci pra ŭłasnych prodkaŭ i svajakoŭ, jakija prajšli praz Druhuju suśvietnuju ci nie viarnulisia ź jaje. Ichnuju pamiać i treba paminać u hety dzień.

Niejkich palityčnych ci «nacyjatvorčych» vysnovaŭ z 9 maja dla Biełarusi rabić niemahčyma, chacia ŭłada marna sprabuje hetym zajmacca.

Pasprabavaŭ trochi parazvažać na hetu temu ŭ «Novaj Eŭropie»:

«9 maja dla Biełarusi — heta dzień pieramohi SSSR nad nacyjanał-sacyjalistyčnaj hitleraŭskaj Niamieččynaj, dzień skančeńnia doŭhich piaci abo šaści hadoŭ pakutaŭ, śmierci i kryvi.Pry ŭsioj važnaści hetaj pieramohi, jana nie apraŭdvaje papiarednija i nastupnyja źvierstvy savieckaj ułady ŭ Biełarusi. Taksama jana

nie daje prava razhladać złačynstvy savieckaha režymu adasoblena ad astatnich padziejaŭ taho etapu historyi i ad Druhoj suśvietnaj vajny ŭ tym liku.

Pieramoha SSSR u Druhoj suśvietnaj taksama nie daje prava pahałoŭna i pavodle aznačeńnia zapisvać tych, chto vajavaŭ suprać Čyrvonaj Armii, u zdradniki i złačyncy. Pavodle historykaŭ, za Niamieččynu ciaham vajny vajavali da miljona savieckich hramadzian — heta biesprecedentnaja ličba dla historyi Rasii.

Paśla dałučeńnia da SSSR, pa Zachodniaj Biełarusi i Zachodniaj Ukrainie prakaciłasia chvala represij i kalektyvizacyi.

Niaŭžo aficyjnaja sučasnaja biełaruskaja i rasijskaja dziaržaŭnyja ideałohii surjozna ličać, što blizkija hetych i šmat jakich inšych zakatavanych ci sasłanych u kancentracyjnyja łahiery ludziej musili vajavać za savieckuju ŭładu i nie mieli razhladać prychod niemcaŭ jak vyzvaleńnie?

Niaŭžo dziaržaŭnaja ideałohija sapraŭdy ličyć, što za savieckuju ŭładu musili vajavać zachodniebiełaruskija sieparatysty (jakija i ŭtvarali kaściak budučaj BCR), jakija paśla «vyzvaleńnia» savietami Zachodniaj Biełarusi ŭ 1939 hodzie vielmi chutka kančatkova ŭśviedamili (tyja ź ich, kaho na toj momant jašče nie rasstralali ci sasłali ŭ kancłahier), jakoj «svabody» varta čakać ad balšavikoŭ?

Z druhoha boku, antysavieckaść nie apraŭdvaje tych biełaruskich palitykaŭ i vajskoŭcaŭ, jakija vidavočna viedali pra Chałakost dy inšyja nacysckija złačynstvy ŭ Biełarusi, ale nie procistajali im. Usie pravilnyja vysnovy zrabiŭ Niurnbierhski praces. Ludzi, jakija spryjali hienacydu habrejaŭ i raspravam nad mirnym nasielnictvam uvohule, jość saŭdzielnikami hetych złačynstvaŭ, navat kali pry hetym jany kiravalisia ŭzvyšanymi namierami što da biełaruskaj niezaležnaści.

Zaplamiŭšy biełaruski nacyjanalny ściah supracoŭnictvam z Hitleram, hetyja ludzi mocna pastavili pad sumnieŭ karyść, jakuju jany chacieli prynieści svajoj krainie.

Narešcie, asobnym, trecim bokam u historyi Druhoj suśvietnaj vajny ŭ Biełarusi staić polskaja Armija Krajova, u jakoj vajavali tysiačy tutejšych žycharoŭ.

Dla šmat jakich biełarusaŭ (u tym liku pravasłaŭnych i tych, chto vyznačaje siabie jak ludziej biełaruskaj nacyjanalnaści) mižvajennaja Polšča była na paradak bolš pryvabnaj dziaržavaj, čym SSSR ci hitleraŭskaja Niamieččyna

Čytaj całkam

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0