Cudoŭnaje razmnažeńnie rumynaŭ i baŭharaŭ

Pierad dałučeńniem Rumynii i Baŭharyi da Eŭraźviazu kolkaść žycharoŭ hetych krainaŭ značna pavialičycca. Navat były premjer Makiedonii adčuŭ siabie baŭharynam.

Tysiačy małdavan i makiedoncaŭ nie žadajuć čakać, pakul ichnija krainy ŭvojduć u Eŭraźviaz. Jany vyrašyli trapić tudy raniej razam z rumynami i baŭharami, jakija ŭžo 1 studzienia dałučacca da EZ.

Bucharest abvieściŭ, što za apošnija try miesiacy ažno 300 tys. z 4,1 młn. žycharoŭ biednaj Małdovy sprabavali atrymać rumynskaje hramadzianstva.

Małdova z časoŭ zakančeńnia pieršaj suśvietnaj vajny i da 1940 h. była častkaj Rumynii, a paśla druhoj suśvietnaj vajny stałasia savieckaj respublikaj. Chacia małdaŭskich rumynaŭ i vysialali ŭ hłyb SSSR, usio adno kala 75 adsotkaŭ žycharoŭ majuć rumynskija karani. I padstavy, kab dabivacca hramadzianstva hetaj krainy, – padčas pierapisaŭ nasielnictva cełych 65 adsotkaŭ žycharoŭ Małdovy nazyvajuć siabie rumynami.

Movaznaŭcy i antrapolahi spračajucca pra toje, ci isnuje ŭvohule asobnaja małdaŭskaja nacyja, ci heta ŭsio ž rumyny, jakija žyli niekali ŭ SSSR i karystajucca dyjalektam rumynskaj movy, što padčas kamunizmu pisaŭsia kirylicaj.

Niahledziačy na pačućcio nacyjanalnaj prynaležnaści, rumynski pašpart da hetaha času nia nadta cikaviŭ małdavan, bo vialikaj karyści jon nie davaŭ. «Z 1991 h. na źmienu hramadzianstva rašyłasia ŭsiaho tolki 100 tys. čałaviek», – kaža Karyna Vintan, pradstaŭnica rumynskaha MZS.

Ciapier achvotnikam niama rady. Małdavanie, šmat chto ź jakich maje svajakoŭ u 22-miljonnaj Rumynii, bajacca vizaŭ, jakija Bucharest musić uvieści dla ich paśla dałučeńnia da EZ.

Pryvabnym stała taksama hramadzianstva 8-miljonnaj Baŭharyi. Na dadzieny momant ŭłady ŭ Safii razhladajuć 50 tys. zajavaŭ na pryznańnie hramadzianstva, što ŭ dva razy bolej, čym było hod tamu. Z 2001 h. baŭharami z ułasnaha žadańnia stali 20 tys. zamiežnikaŭ, ź jakich ažno 5 tys. – u 2005 h. Pałova novych hramadzianaŭ – žychary 2-miljonnaj Makiedonii.

Apošnim časam baŭharski pašpart atrymaŭ navat były premjer (1998–2002), a ciapier deputat ad nacyjanalistyčnaj partyi Lubča Hiearhijeŭski. Heta vyklikała ŭ Makiedonii skandał. Safiju abvinavačvajuć u parušeńni pravoŭ makiedonskaj mienšaści (jakaja žyvie hałoŭnym čynam u raźmieščanaj na poŭdni krainy h.zv. Pirynskaj Makiedonii) i asprečvańni isnavańnia makiedonskaj nacyi.

Dla tych, chto damahajecca ŭ Safii novaha pašpartu, hetyja sprečki vialikaha značeńnia nia majuć. Dakument daść im usie pryvilei EZ i prava na biaspłatnaje navučańnie ŭ baŭharskich navučalnych ustanovach. Da taho ž baŭhary nie patrabujuć admaŭlacca ad svajho pieršapačatkovaha hramadzianstva.

• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0