Дызель можа перамагчы электрамабілі? Як еўрапейскі аўтапрам аказаўся на мяжы крызісу
Еўрапейскі аўтампрам перажывае складаныя часы. Продажы электрамабіляў абваліліся, а VW і Audi задумваюцца пра закрыццё некаторых заводаў у Еўропе. «Наша Ніва» разбіралася, што прывяло да крызісу.
Рэкордны рост продажаў
У Еўрасаюзе ў 2023 годзе было прададзена 10,5 мільёна новых аўтамабіляў, з іх 1,54 мільёна прыйшлося на электрамабілі.
Такім чынам, доля электракараў склала 14,6% ад агульных продажаў. Адбылося гэта на фоне 37%-га росту продажаў электрамабіляў у параўнанні з 2022 годам.
Тым не менш па выніках мінулага года найбольш папулярнымі ў Еўрасаюзе заставаліся бензінавыя аўто. Машыны з бензінавым рухавіком занялі 35,3% рынку продажаў новых аўто ў ЕС. Другімі па папулярнасці аказаліся машыны з гібрыднымі ўстаноўкамі — 33,5% (поўныя гібрыды 25,8%, плагін-гібрыды PHEV 7,7%).
Папулярнасць дызельных аўтамабіляў працягвала зніжацца, іх доля скарацілася да 13,6% ад агульнай колькасці, што на 3% менш, чым у 2022-м.
Трэнды змяняюцца?
Аднак у гэтым годзе назіраецца адваротная тэндэнцыя — попыт на электрамабілі пачаў падаць. Калі летась электрамабілі хоць мінімальна, але апярэджвалі дызельныя аўто (14,6% супраць 13,6%), то ўжо па выніках гэтага года дызель мае ўсе шанцы абагнаць «электрычкі».
Па выніках 7 месяцаў 2024 года доля электрамабіляў у агульнай статыстыцы продажаў новых аўто ў ЕС знізілася да 12,5%.
Германія — галоўны антыдрайвер
Найбольшае зніжэнне цікавасці да электрамабіляў назіраецца ў Германіі. Перш за ўсё яно абумоўлена тым, што з-за праблем у бюджэце ўрад Германіі ў снежні 2023 года адмяніў выплаты дзяржаўных субсідый на іх куплю.
У адказ некаторыя аўтавытворцы, напрыклад, Tesla, прынялі рашэнне кампенсаваць субсідыі, якія складалі 6750 еўра, з уласнай кішэні. Але большасць такіх прапаноў дзейнічала толькі да красавіка 2024 года. Таму калі за першыя 4 месяцы 2024 года продажы электракараў скараціліся толькі на 15,9%, у маі — на 30,6%, а па выніках ліпеня — ужо на 36,8%.
Такім чынам доля электрамабіляў на нямецкім рынку новых аўто знізілася з 20% у 2023 годзе да 12,9%.
Не толькі ў Германіі
Зніжэнне попыту на электракары назіраецца і ў іншых краінах Еўропы. Напрыклад, у Швейцарыі продажы электрамабіляў у ліпені ўпалі на 19%, а ў Швецыі — на 15%.
Жнівень 2024 года адзначыўся максімальным спадам продажаў новых аўто. Агулам продажы новых аўто ў Еўрасаюзе ў гэтым месяцы скараціліся на 18,3%. А продажы электрамабіляў у ЕС абваліліся адразу на 43,9%.
Не надта папулярнымі застаюцца электрамабілі ў Італіі. Там на долю электрамабіляў выпадае толькі 4% продажаў новых аўто.
Праз скарачэнне попыту на аўтамабілі, у першую чаргу электрычныя, у VW загаварылі пра неабходнасць закрыцця на тэрыторыі Германіі як мінімум аднаго завода па вытворчасці аўтамабіляў і аднаго па вытворчасці запчастак. Таксама загаварылі пра закрыццё завода Audi у Бельгіі, на якім вырабляюць электрычны Audi Q8 e-tron.
Кітай перамагае?
Складанасці, з якімі сутыкнуліся еўрапейскія аўтавытворцы, Bloomberg назваў паражэннем Еўропы ў гонцы электрамабіляў.
Рэч у тым, што Еўрасаюз на заканадаўчым узроўні забараніў з 2035 года выпускаць аўтамабілі з рухавікамі ўнутранага згарання.
Гэтыя меры разам з дзяржаўнымі праграмамі па стымуляванні пераходу на электрамабілі прымусілі еўрапейскіх аўтавытворцаў інвеставаць шмат сіл і сродкаў у распрацоўку электрамабіляў.
Апошнія, у сваю чаргу, каштуюць значна даражэй за аналагі з традыцыйнымі рухавікамі. Некаторыя аўтавытворцы паспяшаліся адмовіцца ад выпуску новых мадэляў з РУЗ, замяніўшы іх электрычнымі.
Так адбылося з Peugeot Rifter і Citroen Berlingo. Французы выпусцілі новае пакаленне аўто выключна з электрычнымі рухавікамі. Але праз падзенне попыту былі вымушаныя дадаць у лінейку 1,5-літровы дызель. Пры гэтым машыны з дызелем пад капотам каштуюць на 10 тысяч еўра танней, чым іх электрычныя аналагі.
Пра вяртанне традыцыйнага паліва заявілі і ў Fiat. Адбылося гэта пасля таго, як продажы цалкам электрычнага Fiat e500 аказаліся куды больш сціплымі, чым чакалася. Таму было прынята рашэнне дадаць у лінейку гібрыдную версію з літровым бензінавым рухавіком пад капотам.
На думку Bloomberg, крызіс выкліканы адразу трыма прычынамі: падзенне попыту падчас пандэміі, ціск з боку кітайскага аўтапрама і не поўная акупнасць інвестыцый у развіццё электратранспарту.
І паколькі Еўрасаюз на заканадаўчым узроўні зрабіў усё, каб попыт на электрамабілі павялічваўся, мясцовыя аўтавытворцы сутыкнуліся з яшчэ адной праблемай — кітайскім аўтапрамам.
Калі з вытворчасцю аўто з рухавікамі ўнутранага згарання ў Кітая атрымлівалася не вельмі, то ў галіне электрамабіляў яны дасягнулі поспеху. Іх аўтамабілі выглядаюць больш прывабнымі і даступнымі на фоне дарагіх электракараў еўрапейскай вытворчасці. Поспехі амерыканскай Tesla — таксама не тое, чаго хацелася бачыць еўрапейскім аўтавытворцам.
Экалогія супраць эканомікі
Сітуацыя з кітайскай экспансіяй прывяла да таго, што Еўрасаюз вырашыў падняць імпартныя пошліны на машыны, вырабленыя ў Кітаі, каб падтрымаць сваю аўтапрамысловасць.
Вясной гэтага года ЗША ўвялі загараджальныя пошліны на электрамабілі з Кітая, падняўшы іх з 27,5% да 102,5%.
На гэтым фоне ў ЕС усё часцей пачынаюць гучаць галасы палітыкаў, якія выступаюць за скасаванне забароны на рэгістрацыю новых аўто з рухавікамі ўнутранага згарання пасля 2035 года.
Днямі міністр па справах прадпрыемстваў і прадукцыі Італіі Адольфа Урсо заявіў, што экалагічная палітыка Еўрасаюза прывяла да сур'ёзнага крызісу еўрапейскага аўтапрама.
Італьянскі міністр адзначыў, што «электрамабілі каштуюць занадта дорага ў параўнанні з даходамі еўрапейцаў і італьянцаў». Таксама, на яго думку, паспешнае ўкараненне электрамабіляў у ЕС прывядзе да таго, што ЕС стане празмерна залежным ад Кітая.
Кітай — абсалютны лідар у вытворчасці акумулятараў для электракараў. Акрамя вытворчасці саміх батарэй, ён кантралюе значную частку асноўных рэсурсаў для вырабу іх кампанентаў. Так, на долю краіны прыпадае 85% вытворчых магутнасцяў у анодах і 70% у катодах для батарэй. Кітай апрацоўвае больш за 50% графіту, кобальту і літыю, якія выкарыстоўваюцца ў вытворчасці, а таксама валодае 80% сусветных запасаў графіту. Таму перасцярогі зразумелыя.
Каментары
мировые "автогиганты" из 20-го века, свернув свои электро-программы, подписали себе смертный приговор. они уже никогда не смогут догнать Тесла и китайцев и будут разобраны по частям этими самыми китайцами.
обратный отсчет уже идет...