Stupar aficyjozu i šykoŭnyja zdabytki ŭ karotkim metražy j andehraŭndzie.
Ideolah Uładzimier Zamiatalin, pryznačany na pasadu dyrektara “Biełaruśfilma”, raspačaŭ maštabnuju rekanstrukcyju z metaju vypuskać pa 12 filmaŭ u hod da 2009 hodu. Studyjnyja terytoryi, kudy daŭno nie stupała naha čałavieka, pryznačanyja na rasprodaž. Łasyja kavałki ziamli ŭ samym centry stalicy vabiać investaraŭ, ale havaryć pra dasiahnieńni ŭ samim kino pakul nijak nie vypadaje.
Zaštampavanaja tema “Vialikaj Ajčynnaj vajny” zastavałasia hałoŭnaj na “Biełaruśfilmie”. I havaryli na hetuju temu samaj stalinskaj movaj.
U biełaruska-rasiejskim filmie Ały Krynicynaj “Radzima albo śmierć” kryklivaja NKVDoŭnica pieraverboŭvaje biełaruskich dzietak-špiehaŭ (!) Debiut Andreja Hołubieva “Čakłun i Rumba” – “partnerskaje” kino pra sapiora j jahonuju aŭčarku sa ścipłym siužetam, patryjatyčnymi štampami i aperatarskimi lapami.
“Vajskovym” filmam možna ličyć i čatyrochseryjnaha “Majora Vietrava”, pastaŭlenaha Alaksandram Franskievičam pavodle tvoraŭ Mikałaja Čarhinca. Heta trešavy bajavik na militarna-čačenskuju temu.
Maryja Mažar u rasiejska-biełaruskim filmie “Vorahi” sprabuje adyści ad stalinskich štampaŭ i pahladzieć na vajnu vačyma žančyny. U jejnaj stužcy niamieckija akupanty suisnujuć razam ź biełaruskimi viaskoŭcami, pakul vajna nie prymusić zrabić usich žudasny vybar. Ale sama karcina chutčej studenckaja, a biełaruskija baby, jakija svaracca na čyściutkaj rasiejskaj movie – niedaravalny falš.
Z čarhovaj meladramaj vystupiŭ Alaksandar Jafremaŭ. Jahonaja karcina “Ryfmujecca ź luboŭju” pra chvoruju dziaŭčynku, nie vyłazić z esenhoŭskich festaŭ, ale raźličvać na niešta bolšaje joj nie vypadaje.
Kali poŭnametražnyja ihravyja stužki vyhladajuć archaičnymi, to sapraŭdnaje biełaruskaje kino jašče žyvoje ŭ “karotkim metražy”.
Dakumentalist Viktar Aśluk debiutavaŭ nievialičkaj ihravoj stužkaj “Niabačany kraj”, jakuju pakazvali ŭ asobnych pravincyjnych kinateatrach. Heta ekranizacyja apaviadańnia Michasia Zareckaha “Oj, lacieli husi”. Dziejańnie meladramatyčnaj naveły pieraniesienaje ŭ sučasnaść, stužka całkam zroblenaja na biełaruskaj movie. Ale režyser stavicca da svajho ihravoha debiutu dosyć krytyčna.
Zatoje jahonaja dakumentalnaja karcina “Maryja”, užo pradstaŭlenaja na Lajpcyhskim feście, – biezdakorny šedeŭr. Hierainia hetaha filmu kaliści była znakamitaj, ale ciapier zastałasia sam-nasam sa svaimi ŭspaminami. Viktar Aśluk robić nievierahodnaje: u dakumentalnym kino, jakoje ličycca “pabytova-rečyŭnym”, materyjalnym – pakazvaje dušu žančyny.
Na miažy 2007-ha z režyserskimi debiutami vystupiła i Volha Dašuk, jakaja składała scenary da filmaŭ Viktara Aśluka. Jejnaja pieršaja režyserskaja stužka – partret Leanida Levina. A karcina “Adzinaccać manetak” pakazvaje impetnaha sielanina, jaki viarnuŭsia da rodnych miaścin, dzie ŭsio źmianiłasia.
Adrazu try dakumentalnyja stužki byli źniatyja na Paleśsi ź jahonaj unikalnaj tradycyjnaj kulturaj. Karcina “Zaviadzionka” Haliny Adamovič, źniataja naprykancy 2006, ale pakazanaja ŭ 2007 – tryjumfalna prajšła na mižnarodnych festach. Hetaja karcina pakazvaje šmatdzietnuju paleskuju siamju. Jaje štodzionny kłopat prasiaknuty śviataściu žyćcia.
Druhi film Adamovič “Mužčynskaja sprava” – pra apošnich narodnych muzykaŭ, jakija šče zastalisia ŭ paleskich vioskach.
Film televizijnaha režysera z ATN Siarhieja Rybakova “Soncam aśviačusia” byŭ zaprošany na Ńju-Jorski fest. Hetaja stužka ź Ivanam Kirčukom pakazvaje mahiju starych paleskich piesień.
Kazki – niavyčarpanaja krynica dla biełaruskich animataraŭ. “Załatyja padkovy” Iryny Kadziukovaj – melanchaličnaja ekranizacyja Hansa Chryścijana Andersana. “Žabka-vandroŭnica” – animacyja Ŭładzimiera Piatkieviča pavodle Ŭsievałada Haršyna.
Uładzimier Piatkievič – adzin z sama cikavych animataraŭ. Jahonyja “Pryhody Miunhaŭzena ŭ Rasiei” – multfilm, raźličany na susiedzki rynak. A voś “Dziedavy prymaŭki” Mikałaja Tumieli – ekranizacyja biełaruskich prymavak.
Alaksandar Lenkin praciahvaje stvarać pryhody “Reaktyŭnaha parasia”.
Na vialiki žal, ubačyć hetyja cudy amal niemahčyma. Krychu vypraŭlajuć sytuacyju festy.
Na VI Respublikanskim feście biełaruskich filmaŭ, jaki adbyvajecca ŭ Bieraści raz u dva hady, byli pradstaŭlenyja 11 animacyjnych, 13 dakumentalnych i 8 ihravych stužak. Na Mižnarodnym katalickim feście chryścijanskich filmaŭ i teleprahram “Mahnifikat” (43 karciny z 14 krainaŭ!), što prachodzić u Hłybokim – biełaruskija stužki zajmajuć hodnaje miesca. Na kinafeście “Listapad” (42 krainy) upieršyniu pačaŭsia pakaz i karotkametražnych stužak.
Ale sapraŭdnaje biełaruskaje kino na televizii nia bačna, u kinateatrach źŭjalajecca zredku.
“Padpolnaje” dyj “zamiežnaje” biełaruskaje kino – kudy viadomiejšaje.
Zabaronieny ŭ Biełarusi Jury Chaščavacki źniaŭ stužku “Płošča” – pra supraciŭ aŭtarytarnaje dyktatury.
“Navinki” zaśviacilisia z palityčnym videakomiksam “Hud-baj baćka!”.
Scenar Andreja Kurejčyka pavodle jahonaje pjesy “Vykanaŭca žadańniaŭ” byŭ pastaŭleny ŭ Rasiei. Stužka “Luboŭ-morkva” stałasia adnoj z sama kasavych (zbory bolej za $11 młn.; u toj čas, jak hadavaja kasa ŭsiaho biełaruskaha kinaprakatu nie pieravyšaje $8 młn.) A Andrej Kudzinienka, jakomu nie dajuć pracavać na Radzimie, zaviaršaje ŭ Maskvie na studyi Paŭła Łunhina paŭtor stužki “Rozyhryš”. Karcina, źniataja pavodle scenaru Alaksandra Kačana, abiacaje być vielmi mocnaj.
Dla telekanału “Biełsat” teatralny režyser Valer Mazynski pastaviŭ “Tutejšych” pavodle pjesy Janki Kupały.
Hod tamu Andrej Kudzinienka akreśliŭ stan biełaruskaha kino, jak “komu”.
Siońnia – heta badzioraja koma, ale na peryferyi, jašče nie prycisnutaj idealahičnym kantrolem, idzie sapraŭdnaje žyćcio
Ciapier čytajuć
Dzianis «Vaŭkałak» Urbanovič raskazaŭ žachlivuju praŭdu pra vajnu — pra svaje piać ranieńniaŭ i 33 kantuzii, zabitych tavaryšaŭ i hatoŭnaść vajavać1313
Kamientary