Ideaby.org: Što možna było b źmianić u biełaruskaj terminovaj słužbie
Da minułaha hoda ŭ śviecie isnavała tolki adna tendencyja – ahulny vajskovy pryzyŭ admianiali. Ale anieksija Kryma i vajna ŭ Danbasie padvažyli metazhodnaść takoj palityki. Ukraina i Litva viarnulisia da pryzyvu, a Biełaruś ciapier maje nulavyja pierśpiektyvy admieny abaviazkovaj słužby.
Adnak heta nie zdymaje pytańnia źmieny samich pryncypaŭ i ŭmovaŭ, u jakich jaje hramadzianie vykonvajuć «hanarovy» abaviazak.
Sioleta ŭžo piać vajskoŭcaŭ skončyli žyćcio samahubstvam – i heta tolki aficyjnyja ličby. Ci heta nie śviedčańnie, što nastaŭ čas dla reformy?
Źmieny jak razumnaja sastupka hramadstvu
Ministerstva abarony nikoli nie pamylajecca. Pasprabujcie znajści intervju, dzie aficery hatovyja pryznać chiby i niedapracoŭki. Heta niemahčyma. Hetak pabudavana biełaruskaje vojska, jakoje zaŭždy ŭ abaronie jak ad vorahaŭ unutranych, hetak i źniešnich. Unutranymi vorahami, na žal, vystupaje hramadstva i presa.
U suicydach vinavatyja sałdaty, a nie pryzyŭnyja kamisii ci ahulnaja atmaśfiera ŭ častkach. Panižeńnie parohaŭ prydatnaści da słužby zaŭždy suadnosicca z dasiahnieńniami vajskovaj miedycyny (pačytajcie hetuju cudoŭnuju razmovu). Usie vučeńni prachodziać paśpiachova, tolki 1 % sałdataŭ nie hatovy słužyć. I, kaniešnie, dziedaŭščynu ŭ armii daŭno pieramahli, choć čamuści ź joju bieśpierapynna zmahajucca.
Vajskovym ideołaham, a ŭ pryvatnaści pałkoŭniku Makaravu, jaki i ŭznačalvaje ideałahičny adździeł Minabarony, varta zrazumieć, što vojska nie isnuje asobna ad hramadstva. Niedavier, admaŭleńnie prablemaŭ i zakrytaść nastrojvajuć ludziej suprać armii, asabliva tych, jakija ŭ joj musiać słužyć i sutykacca z usimi niehatyŭnymi źjavami, dahetul joj ułaścivymi, – ad chałodnych kazarmaŭ da pazastatutnych uzajemaadnosinaŭ.
Žadańnie słužyć va Uzbrojenych siłach, davier da ich i reputacyja hetaha instytutu niepasredna ŭpłyvajuć na ahulnuju mabilizacyjnuju zdolnaść armii. U vojsku ludzi hatovy słužyć, kali padzialajuć jaho kaštoŭnaści i mety, majuć da jaho davier i viedajuć, što słužba maje praktyčnuju karyść dla ich samich i dla krainy.
Ciažka myć tualety z dumkaj pra toje, što mienavita ŭ hetym i zaklučajecca hanarovy abaviazak.
Sprava nie ŭ tualetach, patreba ŭ ich čyścini nie stavicca pad sumnieŭ – prosta ŭ siońniašnim vojsku mienavita ich čyścinia i robicca asnoŭnaj metaj. A vajskovyja čynoŭniki znachodziać tysiačy słovaŭ dla stvareńnia iluzijaŭ.
Armija pavinna stać bolš adkrytaj i čałaviečnaj. Prykład Ukrainy prymušaje siońnia dziaržavu pierahladać kancepcyi, i varta nie ŭpuścić važnaha momantu – vałanciory i prostyja hramadzianie taksama častka kancepcyi. Vojska nie pavinna ŭsprymacca hramadstvam jak niehatyŭnaja źjava.
Što nie tak z terminovaj słužbaj
Z vojska ŭciakajuć, i ahulnaja niezadavolenaść umovami słužby nikudy nie padziełasia. U adnym Minsku, u jakim kolkaść pryzyŭnikoŭ składaje tysiaču čałaviek, było zaviedziena 125 kryminalnych spravaŭ na «ŭchilistaŭ». Taksama padumajcie, jak možna siońnia zadavolicca zarobkam u 150-200 tysiač rubloŭ na praciahu 18-ci miesiacaŭ. Darečy, «150-200» tolki tamu, što dakładnych dadzienych niama, – Minabarony paviedamlaje pra pavieličeńnie sumy, ale samu ličbu ŭparta nie nazyvaje. Pryvitańnie, adkrytaść.
Niežadańnie niešta źmianiać hruntujecca na dźviuch bazavych rečach: pa-pieršaje, aficery hladziać na sałdataŭ i siaržantaŭ nie jak na partnioraŭ, pa-druhoje, niama hrošaj dla reformaŭ. Kali z druhim sapraŭdy ciažka, to pieršaje daŭno para pierahledzieć dy zrabić prostyja kroki, jakija amal ničoha nie buduć kaštavać u finansavym płanie.
Što zrabić, kab było tak
Asnoŭnaje słova – pavialičyć. Pavialičyć adpačynak z 10 sutak za 547 adsłužanych dzion da 20, a lepš da 30. U nas lubiać spasyłacca na ahulny pryzyŭ u Izraili, kali tłumačać, čamu nie źbirajucca admianiać pryzyŭ, ale nie kažuć pra toje, što vajskoŭcy časta mohuć pravodzić usie vychodnyja doma. Zvalnieńni ŭ biełaruskim vojsku jość, ale na praktycy kamandziry časta nie hatovyja ryzykavać, bo sałdaty mohuć vypivać na «voli» i ździejśnić pravaparušeńni.
A vypivajuć jany, bo zvalnieńniaŭ mała i kožnaje ŭsprymajecca, jak niešta nadzvyčajnaje. Zamknionaje koła.
Siońnia volny čas u vojsku – heta 30 chvilinaŭ u budni dzień. Varta pavialičyć, bo za paŭtara hoda možna padrychtavać śpiecyjalistaŭ, nie zajmajučy ich 15 hadzinaŭ u sutki. Na fonie ŭkrainskich padziejaŭ varta pierastać rabić vyhlad, što ŭ vojsku realna šmat času pryśviačajuć bajavoj padrychtoŭcy, ale pačać sapraŭdy nadavać joj bolš času. I darečy, kali adkinuć kapańnie i zakopvańnie akopaŭ dy addać pryborku terytoryi i hatavańnie ježy na aŭtsorsinh, to ŭ sałdataŭ źjavicca dakładna bolš za paŭhadziny na svaje spravy.
Pavieličeńnie zarobku reč kaštoŭnaja, ale, jak minimum, hodnaja. Davać sałdatu $ 10 i kazać, što my jaho kormim i jamu bolš ničoha nie treba – pazicyja kryvadušnaja.
Zapytajcie baćkoŭ sałdataŭ, kolki hrošaj u miesiac jany vysyłajuć «dzieciam».
Dzieciam, darečy, moža być 26 hadoŭ. Dziedaŭščyna z prynižeńniaŭ dziela prynižeńnia pierachodzić u finansavaje rečyšča, kali «starejšyja» pryzyvy kanfiskujuć hrošy ŭ małodšych, ale heta jak z hierainu pierajści na harełku dy chvalicca adsutnaściu narkazaležnaści/dziedaŭščyny.
Pieranos pryzyvu na vosień/leta pravilny krok z punktu hledžańnia pierśpiektyvaŭ sałdataŭ vučycca. Raniej zdać CT było b niemahčyma, ciapier na heta jość čas. Ale možna pajści dalej i źmienšyć frustracyju adnosna stračanaha ŭ vojsku času – zabiaśpiečyć ilhoty pry pastupleńni. Hetak u tym ža Izraili i robiać ź ich ahulnym pryzyvam, jość takoje navat u Štatach, dzie vojska kantraktnaje.
Svoj-čužy
Kali prosta vysunuć tezis pra toje, što biełaruskaja armija pavinna dakazać «svaju biełaruskaść», to jaje nie ŭsprymuć siarod aficeraŭ. Ale takija sumnievy ŭ častki hramadstva prysutničajuć, toj jaje častki, jakuju možna nazvać nacyjanalnymi elitami i patryjotami. Ale heta nie hulnia ŭ «dakazvańnie svajoj racyi», a zadača Ministerstva abarony pakazać tym, chto sumniajecca, što vojska sapraŭdy budzie baranić svaju Radzimu.
Jak by heta dziŭna ni hučała, ale ŭ biełaruskim vojsku musić być bolš biełaruščyny. Heta dadzienaść, na jakoj hruntujecca patryjatyzm i razumieńnie taho, kamu i dla čaho my słužym. Biełaruskija śpievy, biełaruskaja historyja, biełaruskija vajskovyja śviaty, biełaruskija vajskovyja hieroi – heta nie kaštuje hrošaj, heta prosta treba rabić i razumieć, dziela čaho heta robicca.
Usie apisanyja źmieny vyšej – heta taksama krok nasustrač hramadstvu, heta sproba jakasna źmianić usprymańnie armii ŭ vačoch hramadstva. I sprava nie tolki va Ukrainie, vojska – častka hramadstva, jano nie moža raźvivacca, supraćpastaŭlajučy sabie ludziam.
Adkrytaść i davier z boku hramadstva – nieabchodnyja rečy dla funkcyjanavańnia armii. I čym raniej heta stanie zrazumieła, tym lepš budzie dla hramadstva jaho častki, jakoj jość vojska.
Kamientary