Jaŭhien Bojka z Mahilova znajšoŭ niezvyčajny sposab zarabić. Chłopiec miarkuje, što ŭnuki i dzieci mohuć płacić za interviju sa svaimi starejšymi rodnymi.
Dzied usiamu navučyŭ
Jaŭhienu Bojku 29 hod. Jon skončyŭ histfak u Poznani, pracavaŭ menedžeram u IT-kampanii, zajmaŭsia pastaŭkami małočnaj pradukcyi. A z pačatku 2017 hodu ŭ jaho źjaviŭsia novy zaniatak — na zamovu klijentaŭ jon zapisvaje interviju ź ichnymi viaskovymi babulami i dziadulami dy mantuje dakumentalnyja stužki.
«Videainterviju — najlepšaje adlustravańnie dušy čałavieka i cudoŭny sposab zachavać pamiać. Źviartajciesia!» — havorycca ŭ pramacyjnym tekście Jaŭhiena Bojki ŭ sacsietkach.
Jaŭhien naradziŭsia ŭ Mahilovie. Jak i bolšaść biełaruskich haradzkich dziaciej, leta pravodziŭ na vioscy ŭ babuli ź dziadulem. U jahonym vypadku — niepadalok Małaryty na Bieraściejščynie. Futboł, ryba, pajezdki na rovary pa palach, ciažkaja haspadarčaja praca pad dziedavym nahladam — poŭny nabor.
«Siena kasili, arali, usio rabili. Pad prymusam, ale dzied usiamu navučyŭ», — kaža Jaŭhien Svabodzie.
Dzied raskazvaŭ unuku pra vaŭkoŭ, fantastyčnyja vobrazy i mnostva inšaha. Jaŭhien nastolki ŭraziŭsia hetymi historyjami, što pajechaŭ u etnahrafičnuju ekspedycyju ad universytetu ŭ Białynicki rajon. A praz hod — iznoŭ tudy. Ale ŭžo samastojna, ź siabrami.
«Na žal, my tady babulaŭ vielmi drenna zapisali. Padviała technika. I batarejki razradzilisia. A jany nam pieśni redkija śpiavali, pra abrady raskazvali. U vyniku zapisali na telefon. Atrymali dośvied», — kaža Bojka pra svaju pieršuju samastojnuju ekspedycyju. Paśla byli pajezdki pa ŭsioj krainie, jašče bolšaje zachapleńnie biełaruskaj kulturaj.
«My ž tolki pryadkryvajem ciapier svaju spadčynu. U nas vielmi aptymistyčnaja kultura, vielmi žartaŭlivaja», — kaža Jaŭhien.
Paśla histfaku pajšoŭ u IT i biznes
Paśla vybaraŭ 2006 hodu i niekalkich hadoŭ palityčnaj aktyŭnaści Jaŭhiena Bojku adličyli z histaryčnaha fakultetu Mahiloŭskaha ŭniversytetu. Chłopiec jedzie ŭ Poznań i davučvajecca tam na histaryčnym fakultecie ŭniversytetu imia Adama Mickieviča.
U 2013 hodzie Jaŭhien viarnuŭsia ŭ Biełaruś, adrazu ažaniŭsia, a paśla pajšoŭ na pracu. Pryčym kali raniej u asnoŭnym zajmaŭsia hramadzkaj dy navukovaj dziejnaściu (u Studenckim etnahrafičnym tavarystvie i ŭ Archivie vusnaj historyi), to ciapier padaŭsia ŭ biznes.
«Spatrebiłasia pracavać, i ja pajšoŭ. Spačatku padpracoŭki byli, potym staŭ menedžeram u IT-kampanii. Potym u Imaguru, zatym u jašče adnoj kampanii. Zajmaŭsia pastaŭkami małočnaj pradukcyi, — kaža pra svaje pryhody Jaŭhien Bojka. — I dziakuj bohu, što ja tudy trapiŭ. Bo pabačyŭ, što takoha jość u biznes-strukturach, čaho brakuje hramadzkim arhanizacyjam».
Siarod takich rečaŭ Bojka nazyvaje markietynh, metadalohiju pracy ź ludźmi, hašeńnie kanfliktaŭ pamiž supracoŭnikami, admovu ad vertykali kiravańnia.
A voś jak Jaŭhienu pryjšło ŭ hałavu spałučyć daŭniaje zachapleńnie ź biznes-prajektam:
«Ja svajho zachapleńnia etnahrafičnymi pajezdkami nia kidaŭ. Paralelna zajmaŭsia. To tudy pajedziem, to siudy, to jašče što. Ja na takich umovach pracavaŭ, što mieŭ 3-4 volnyja dni, — kaža Jaŭhien. — I ja pabačyŭ, jak šmat ahulnaha ŭ hramadzkaj dziejnaści i biznesu. U vyniku lubaja hramadzkaja dziejnaść pierachodzić u biznes u toj ci inšaj stupieni».
«Toje, što prapanoŭvajem my, robić žyćcio ludziej poŭnym»
U 2016 hodzie znajomyja paprasili, kab Jaŭhien zapisaŭ siamiejnyja historyi ichnich svajakoŭ na vioscy. Adzin, druhi raz. I voś u studzieni Bojka ŭpieršyniu zrabiŭ kamercyjnuju etnahrafičnuju ekspedycyju. Na zamovu jon źjeździŭ, pahavaryŭ sa svajakami klijenta. Usiu razmovu zapisaŭ na videa i potym zrabiŭ z hetaha dakumentalnuju stužku.
Pa słovach Jaŭhiena, zapisvać starych nieskładana. Jany bolš achvočyja da razmovaŭ, čym maładyja. Ludzi razumiejuć, što nieŭzabavie musiać adyści, i starajucca padzialicca tym, što viedajuć i pamiatajuć.
Zvyčajna dzieci i ŭnuki ŭpeŭnienyja, što viedajuć pra svaich baćkoŭ i dziadoŭ usio. Ale Jaŭhien časam zapisvaje absalutna nieviadomyja svajakam historyi.
«Časam takija rečy vypłyvajuć, ludzi raskazvajuć toje, čaho nikomu nikoli nie havaryli. U ich nichto nie pytaŭsia, albo nie ličyli patrebnym prosta», — kaža Jaŭhien Bojka.
Interviju na temy etnahrafii dy historyi Bojka razam ź siabrami zapisaŭ bolš za sotniu. Na kamercyjnaj asnovie — pakul tolki try. Robić jon heta na zamovu maładziejšaha pakaleńnia. Cana zaležyć ad farmatu i praciahłaści, zapis moža kaštavać da 250 eŭra.
«My zapisvajem na videa ŭspaminy ludziej stałaha vieku — našych matul j babul, dziadoŭ i tataŭ. Robim heta dziakujučy bijahrafičnamu j śvietapohladnamu interviju, — tak Bojka pradstaŭlaje svoj prajekt u sacsietkach. — Vynik — dakumentalnaja stužka, dzie blizki čałaviek poŭnaściu apisvaje svoj žyćciovy šlach i dośvied».
Ciapier asnoŭny zaniatak Jaŭhiena — praca biznes-kansultantam. Adnačasova jon raźvivaje svoj biznes-prajekt pa zapisie siamiejnych historyj. Pracuje zbolšaha samastojna, ale ŭ składanych vypadkach časam zaprašaje dadatkovych specyjalistaŭ pa mantažy.
«Dvojčy ja pracavaŭ pa adnym dni. Apošni raz ja pracavaŭ dva dni, dva razy pryjaždžaŭ da čałavieka. Padčas pracy my pryjšli da taho, što zapis treba raźbivać na hadzinnyja adrezki, dadavać tytry. Ahułam adzin čałaviek ź pierapynkami moža havaryć 4—6 hadzin», — raskazvaje Jaŭhien Bojka.
Pa słovach Bojki, najlepš razumiejuć nieabchodnaść zafiksavać na videa ŭspaminy svaich rodnych tyja, chto hetaha zrabić užo nia zmoža, čyje rodnyja ŭžo syšli. Hetym ludziam ničoha nia treba abhruntoŭvać.
«Ludzi buduć płacić za toje, što chtości vyrašaje ichnija prablemy. Albo robić ichniaje žyćcio bolš pryhožym, bolš paŭnavartasnym. Toje, što prapanoŭvajem my, robić žyćcio ludziej poŭnym», — kaža Jaŭhien.
-
Alona Łanskaja raskazała, jak stvaryła klip z dapamohaj štučnaha intelektu
-
Adnaho nazyvali biełaruskim Šalapinym, a druhoha — załatym hołasam Biełarusi. Ale žyćci abodvuch artystaŭ trahična abarvalisia
-
U Žyrovicach staviać novyja pazałočanyja ikanastasy ŭ ruskim styli. Baročny ikanastas carkoŭniki śpisali ŭ muziej
Kamientary