Ad Zacharanki da Kulašova: jak skłaŭsia los ministraŭ unutranych spraŭ Biełarusi
Ihar Šunievič byŭ vośmym ministram unutranych spraŭ niezaležnaj Biełarusi i šostym, jakoha pryznačaŭ Alaksandr Łukašenka. «NN» uspaminaje inšych asobaŭ, jakija ŭznačalvali milicejskaje viedamstva.
Uładzimir Jahoraŭ (1990—1994): KDB, Šuškievič i biełaruskaja mova
Adzin z dvuch ministraŭ, jakich nie pryznačaŭ Łukašenka. Jahoraŭ uznačalvaŭ MUS u pieršyja hady niezaležnaści.
Sam Jahoraŭ byŭ rodam z Čerykaŭskaha rajona Mahiloŭskaj vobłaści. Spačatku karjeru jon budavaŭ zusim nie ŭ siłavych strukturach. Byŭ dyrektaram Čerykaŭskaha rajonnaha Doma kultury, a pa adukacyi Jahoraŭ — historyk. Jon, jak i Łukašenka, skončyŭ Mahiloŭski piedinstytut, vučyŭsia ŭ viadomaha słavianafiła Jakava Traščanki.
Išoŭ Jahoraŭ uharu i pa kamsamolskaj linii. Tolki ŭ 38-hadovym uzroście trapiŭ na słužbu ŭ orhany dziaržaŭnaj biaśpieki. Skončyŭ Vyšejšuju škołu KDB. Ad 1981 hoda Jahoraŭ u orhanach milicyi. U jaho byli vielmi śpiecyfičnyja pryznačeńni. Naprykład, jon byŭ ministram unutranych spraŭ Łatvijskaj SSR (kazaŭ, što łatyšskuju movu vyvučyŭ za dva miesiacy), pradstaŭnikom MUS SSSR pry MUS Afhanistana. Pry hetym jaho ciahnuła ŭ Biełaruś.
U svaich uspaminach były deputat Viarchoŭnaha Savieta Siarhiej Navumčyk zhadvaŭ, što Jahoraŭ nie prymaŭ represiŭnych mieraŭ i byŭ schilny da kampramisaŭ. U 1993 jon vystupiŭ z krytykaj Kiebiča, dziejnaść jakoha jon nazyvaŭ antykanstytucyjnaj, za što praź niejki čas byŭ adpraŭleny ŭ adstaŭku.
Na vybarach 1994 hoda Jahoraŭ byŭ davieranaj asobaj Stanisłava Šuškieviča. Adnak potym pahadziŭsia na prapanovu Łukašenki ŭznačalić KDB. Praŭda, praca tam jaho nie duža zadavalniała. U 1995 Jahoraŭ prymaje rašeńnie bałatavacca ŭ Viarchoŭny Saviet, što aŭtamatam staviła kryž na jahonaj pracy ŭ orhanach, i heta byŭ śviadomy vybar.
U druhim šlubie Jahoraŭ byŭ žanaty z rektarkaj Univiersiteta kultury Jadźvihaj Hryharovič. Sam były ministr zhadvaŭ, što razmaŭlali doma jany tolki pa-biełarusku. Hryharovič pamierła ad ankałohii ŭ 2011 hodzie. Sam Jahoraŭ adyšoŭ u inšy śviet u 2016 hodzie.
Uładzimir Dańko (studzień — lipień 1994): Akademija MUS i miemuary
Uładzimir Dańko naradziŭsia ŭ 1941 hodzie ŭ vioscy Servač Karelickaha rajona. Ad 1965 u struktury MUS. Ad 1985 da 1991 uznačalvaŭ Hrodzienskuju abłasnuju milicyju. Sam jon nazyvaŭ hety pieryjad «załatym časam». Ad 1991 — namieśnik ministra.
Ministram Uładzimir Dańko byŭ mienš za hod, u 1994-m. Tady premjer-ministram byŭ Viačasłaŭ Kiebič. Z prychodam Łukašenki jon straciŭ svaju pasadu.
Ad 1995 da 1998 Uładzimir Dańko byŭ kiraŭnikom Akademii MUS. Pakinuŭ pa sabie aŭtabijahrafiju «Ja, Uładzimir Dańko…».
Cikavy fakt ź bijahrafii siłavika. U 1994 hodzie na jaho ledź nie zaviali kryminalnuju spravu… za źbićcio Alaksandra Łukašenki. Vydańnie naviny.by adznačaje, što milicyjaniery nie puścili «bieź piaci chvilin» prezidenta Łukašenku ŭ jahony apiačatany kabiniet u Viarchoŭnym Saviecie. U vyniku Łukašenku parvali pinžak i pastavili paru siniakoŭ.
Chto davaŭ takoje rasparadžeńnie pastavym milicyjanieram, nieviadoma. Pa adnoj ź viersii, heta byŭ Uładzimir Dańko, ale dokazaŭ hetamu nie było.
Pamior u 2018 hodzie.
Juryj Zacharanka (1994—1995): apazicyja i zabojstva
Adzin z tych ludziej, chto byŭ u kamandzie Alaksandra Łukašenki na vybarach 1994 hoda, ale potym rasčaravaŭsia i syšoŭ u apazicyju.
Zacharanka naradziŭsia ŭ 1952 hodzie ŭ Vasilevičach Rečyckaha rajona. Słužyŭ u vojsku na Bałtyjskim fłocie. Vučyŭsia ŭ Vałhahradskaj vyšejšaj škole MUS, a taksama Akademii MUS SSSR. Pracavaŭ śledčym u Śvietłahorsku i Homieli. Ad 1992 u centralnym aparacie MUS Biełarusi.
Byŭ aktyŭnym siabram kamandy Alaksandra Łukašenki na vybarach 1994 hoda. U toj ža hod staŭ ministram. U žniŭni Łukašenka prysvoiŭ jamu pahony hienierał-majora. U adnym ź intervju Zacharanka pieradavaŭ svaju razmovu z kiraŭnikom Rady biaśpieki Viktaram Šejmanam, jaki kazaŭ, što ministr musić vykanać luby zahad prezidenta. «Ludziej ja rasstrelvać nie budu, Kanstytucyju parušać nie budu», — nibyta tady adkazaŭ Zacharanka.
U kastryčniku 1995 hoda Zacharanku zvalniajuć z pasady. U krasaviku nastupnaha hoda jaho panižajuć u zvańni da pałkoŭnika i zvalniajuć sa struktur MUS, nibyta za finansavyja parušeńni.
Paśla hetaha Zacharanka staŭ padtrymlivać apazicyju. Jon uvajšoŭ u skład Abjadnanaj hramadzianskaj partyi. Na alternatyŭnych vybarach 1999 hoda padtrymlivaŭ kandydaturu byłoha premjer-ministra Michaiła Čyhira, šmat jeździŭ pa krainie, vystupaŭ.
Zacharanka źnik 7 maja 1999 hoda. Pierad hetym jon pazvaniŭ žoncy i paprasiŭ, kab jana hreła viačeru. Pavodle byłoha načalnika SIZA №1 Aleha Ałkajeva, Zacharanka byŭ skradzieny tak zvanym «eskdronam śmierci» i zabity. Jahonaje cieła pa-raniejšamu nie znojdziena.
Siamja eks-ministra źjechała ŭ Hiermaniju, dzie atrymała palityčny prytułak. Maci Ullana Ryhoraŭna pamierła ŭ 2018 hodzie va ŭzroście 95 hadoŭ. Da kanca žyćcia jana praciahvała čakać syna.
Valancin Ahalec (1995—1999): słužba biaśpieki Velcom
U adroźnieńnie ad Zacharanki, Ahalec kazaŭ, što hatovy vykonvać luboje daručeńnie prezidenta. Sam jon naradziŭsia ŭ vioscy Aziarany Žytkavickaha rajona. U strukturu MUS trapiŭ metanakiravana.
Za savieckim časam pasłužyŭ va Uźbiekistanie i Novasibirsku, ale z atrymańniem Biełaruśsiu niezaležnaści viarnuŭsia adrazu na radzimu. Ad 1992 hoda jon byŭ va ŭnutranych vojskach RB (kažuć, što stanaŭleńnie ŭnutranych vojskaŭ Biełarusi ŭ budučyni i adbyvałasia ŭ značnaj stupieni dziakujučy Ahalcu).
Ad 1995 — pieršy namieśnik ministra MUS. U toj ža hod uznačaliŭ viedamstva. Kažuć, što pry Ahalcu na mitynhi apazicyi ŭpieršyniu stali vypuskać BTRy i vadamioty. U 1996 jon trapiŭ u majomasny skandał. Jon kazaŭ, što zdaŭ słužbovuju kvateru ŭ Taškiencie, ale hazieta «Iźvieścija» pisała, što Ahalec jaje pradaŭ. Tym nie mienš potym adrazu atrymaŭ u Minsku słužbovuju čatyrochpakajoŭku.
U rasijskaj «Novoj hazietie» pisali, što Ahalec adnojčy ledź vyžyŭ paśla traplańnia kuli ŭ hałavu. Padnačalenyja jaho tak i nazyvali «hienierał z kulaj u hałavie».
Paśla zvalnieńnia ź ministerskaj pasady Ahalec byŭ adpraŭleny pradstaŭnikom MUS pry pasolstvie Biełarusi va Ukrainie. Potym niejki čas papracavaŭ u Akademii kiravańnia pry prezidencie. Apošnim značnym miescam pracy Valancina Ahalca byŭ Velcom. U apieratara mabilnaj suviazi jon uznačalvaŭ słužbu biaśpieki.
Juryj Sivakoŭ (1999—2000): sport i vykładańnie
Pieršy etničny nie biełarus, jakoha Łukašenka pastaviŭ ministram unutranych spraŭ. Sivakoŭ rodam z Sachalina. Vučyŭsia na Dalokim Uschodzie. Jon nie milicyjanier, a vajskoviec, tankist. U Biełaruś trapiŭ na słužbu, tak i zastaŭsia.
Ad 1985-m uznačalvaŭ hramadzianskuju abaronu Biełarusi. Udzielničaŭ u likvidacyi nastupstvaŭ Čarnobylskaj katastrofy.
U 1995 hodzie Sivakoŭ trapiŭ na słužbu va ŭnutranyja vojski, tady ž staŭ namieśnikam ministra ŭnutranych spraŭ. U 1996 hodzie atrymaŭ zvańnie hienierał-majora.
Sivakoŭ usiaho krychu bolš za hod uznačalvaŭ MUS, na hety čas prypała źniknieńnie Juryja Zacharanki. Sivakoŭ prachodziŭ jak adzin z padazravanych pa hetaj spravie.
Papracavaŭ u Administracyi prezidenta, a taksama ministram sportu i turyzmu (2003—2005). Na apošniaj pasadzie demanstravaŭ svaju adkrytaść, davaŭ vializnuju kolkaść intervju. Apošnija hady vykładaŭ kryminałohiju ŭ Minskim instytucie kiravańnia, byŭ tam prarektaram.
Uładzimir Navumaŭ (2000—2009): źjechaŭ z krainy, syšoŭ u biznes
Hety siłavik rodam sa Smalenska, ale havaryŭ ź biełaruskim akcentam. Amal usio žyćcio adpracavaŭ u orhanach MUS. Z nabyćciom Biełaruśsiu niezaležnaści ŭznačalvaŭ atrad śpiecnaza MUS, paśla heta pierajšoŭ na pracu ŭ «Ałmaz».
Uładzimir Navumaŭ uznačalvaŭ Słužbu biaśpieki prezidenta. Pry im u jakaści ministra adbyvaŭsia razhon Płoščy 2006 hoda. Navumaŭ — adzin z čatyroch siłavikoŭ, suprać jakich pa siońnia dziejničajuć sankcyi Jeŭrasajuza. Reč u tym, što jeŭrapiejcy padazravali Navumava ŭ datyčnaści da źniknieńnia Viktara Hančara i Anatola Krasoŭskaha.
U adstaŭku Łukašenka adpraviŭ Navumava ŭ 2009 hodzie. Novaj pasady eks-ministru ŭ Biełarusi nie znajšłosia. Chacia niejki čas jon jašče ŭznačalvaŭ Biełaruskuju fiederacyju chakieja. Paśla hetaha Navumaŭ źjechaŭ u Maskvu. Pracavaŭ tam u kancernie «Rastechnałohii», jakaja zajmajecca vyrabam vysokatechnałahičnaj zbroi, ciapier u pryvatnym biznesie. U 2014 atrymaŭ orden Ajčyny III stupieni za praviadzieńnie čempijanatu śvietu pa chakiei. U Minsku, kažuć, amal nie źjaŭlajecca.
Anatol Kulašoŭ (2009—2012): chvaroba i aparat SND
Narodžany ŭ Azierbajdžanie, ale siamja pierajechała ŭ Biełaruś. Žyŭ u Čašnickim rajonie. Tam ža pačynaŭ pracavać traktarystam. Ad 1980 — u milicyi. Pracavaŭ i ź niepaŭnaletnimi, i ŭ kryminalnym vyšuku.
Uznačalvaŭ milicyju niekatorych rajonaŭ Minska. Kiravaŭ UUS Homielskaha abłvykankama, byŭ načalnikam milicyi Minharvykankama. Potym trapiŭ na pracu ŭ ministerstva.
Kulašoŭ nie adznačaŭsia vialikimi intelektualnymi zdolnaściami. Jon zapomniŭsia frazaj, što asabista addavaŭ zahad na razhon Płoščy ŭ 2010 hodzie.
U adstaŭku syšoŭ pa stanie zdaroŭja. U Kulašova znajšli rak. Tym nie mienš jamu ŭdałosia pieramahčy chvarobu. Kulašoŭ pracaŭładkavaŭsia na pasadu daradcy ŭ vykanaŭčym kamitecie SND. Zarobak atrymlivaje ŭ rasijskich rublach.
Kamientary