«Mienavita hetamu i vučyć nas hiendarnaja / fieminisckaja teoryja»
Piša doktar fiłasofii Piotra Rudkoŭski.
Napatkanaje ŭ «prahresiŭnaj» presie: «Adnak pry sprobie adkazać na pytańnie «Što takoje hiendar?» my časta traplajem u pastku, uniknuć jakoj dapamahaje sacyjałohija viedaŭ. (…) Adkaz na jaho zaležyć ad kantekstu i situacyi. Mienavita hetamu i vučyć nas hiendarnaja / fieminisckaja teoryja…»
Tolki ŭčytajciesia: «uniknuć pastki dapamahaje sacyjałohija viedaŭ». «Mienavita hetamu i vučyć nas … teoryja».
Nie krytyčnaje myśleńnie, nie analiz faktaŭ, a bieskrytyčnaje pryniaćcie «teoryi» — voś jon, emansipacyjny «mietad» paznańnia rečaisnaści. Jość «teoryja», raspracavanaja kaliś u 70-80-ych hadach akademičnaj lavicaj — i jana daje adkazy na ŭsie etyčnyja dy hramadska-palityčnyja prablemy.
Kali siekta vas choča zaciahnuć u svaje sieci, to jana ŭ pieršuju čarhu schilaje vas razarvać naturalnyja suviazi: ź siamjoj, rodnymi, siabrami, kalehami. Emansipacyjnyja ideołahi dziejničajuć padobna. Samaje pieršaje, što jany robiać, heta kažuć: «Niama abjektyŭnaha paznańnia. Fakty i zakony łohiki — heta ŭsiaho tolki maskiroŭka kulturnaj hiehiemonii. Abjektyŭnaja praŭda — heta mif».
Paśla taho, jak vaša naturalnaje imknieńnie da abjektyŭnaha paznańnia vyśmiejana i «abvieržana» i vy pačali pasłuchmiana kivać hałavoj padčas propaviedziaŭ pra «kanstrujavańnie viedaŭ», to vy ŭžo na 75 % u ich rukach.
Zastałosia zusim mała: pryščapić pierakanańnie, što jość «praŭda Pryhniatalnikaŭ» i «praŭda Pryhniečanych». Kali vy prymajecie heta pierakanańnie, to čarhovyja 24 % spravy zrobleny.
Paśla hetaha ŭžo anichto nie budzie naviazvać vam nijakaje pierakanańnie. Vam skažuć: «Vy — absalutna svabodny čałaviek i vybar naležyć vam. Vybirajcie: ci chočacie prasoŭvać praŭdu Pryhniatalnikaŭ, ci praŭdu Pryhniečanych».
Kali abjektyŭnaj praŭdy niama i kali jość tolki vybar pamiž praŭdaj Pryhniatalnikaŭ i praŭdaj Pryhniečanych, to što ž vybieracie vy?
Heta — toj 1% spravy, jakuju ideołaham zastałosia zrabić, a jakuju nasamreč zrobicie vy sami. Vy «dobraachvotna» vybierycie «praŭdu Pryhniečanych».
Vinšuju: vy paśpiachova prajšli inicyjacyju!
Ciapier zastajecca tolki ŭziać na ŭzbrajeńnie Teoryju dy bić joju pa hałavie ŭsich «ciemrašałaŭ». Niavažna, što hetyja «ciemrašały» — daktary navuk i aŭtary navukovych manahrafij. I niavažna, što Teoryja, jakuju vy ŭziali na ŭzbrajeńnie — rodam z 80-ych hadoŭ minułaha stahodździa. Važna toje, što vy — na pravilnym baku.
* * *
U zachodnim śviecie ŭžo bahata źjaviłasia prac na temu intelektualnaj halečy hetaha typu «teoryj». Nieŭzabavie voś pavinna vyjści čarhovaja kniha na hetu temu: «Cyničnyja teoryi: jakim čynam aktyvistyčnaja prafiesura zrabiła ŭsio nakont rasy, hiendaru i identyčnaści. I jak heta škodzić usim». Aŭtary — Helen Płakroŭz, libieralnaja publicystka, redaktarka Areo Magazine, i Džejmz Lindzi, doktar matematyki i fiłosaf navuki.
Dobra było b, kab miascovyja «prahresisty», jakija zabuksavali ŭ emansipacyjnych naratyvach 80-ych hadoŭ, choć čas ad času źviartali ŭvahu na takija pracy.
Kamientary