Maryja Kaleśnikava pra movu, hvałt, šopinh utroch i parady Aleksijevič
Fota Nadziei Bužan
Maryja Kaleśnikava, pradstaŭnica abjadnanaha štabu alternatyŭnaj kandydatki Śviatłany Cichanoŭskaj, raskazvaje Radyjo Svaboda pra siamju, biełaruskuju movu, feminizm, parady Śviatłany Aleksijevič, sumiesny šopinh, jak stvaralisia hałoŭnyja lozunhi kampanii i čym ryzykujuć usie jaje ŭdzielniki.
Maryja Kaleśnikava — adna z najbolš jaskravych pradstaŭnic vybarčaha štabu źniavolenaha pretendenta na prezydenctva Viktara Babaryki, siabra abjadnanaha štabu alternatyŭnaj kandydatki Śviatłany Cichanoŭskaj. Muzyka, śpikierka TEDx, arhanizatarka mižnarodnych prajektaŭ, art-dyrektarka mienskaj prastory «OK16». Vypusknica Biełaruskaj akademii muzyki i Vyšejšaj škoły muzyki ŭ Štutharcie. Flejtystka, vykładčyca, dyryžerka, stvaralnica aŭtarskaha prajektu «Ŭroki muzyki dla darosłych»..
Jak uźnikła «dołbiť» i «Ja mahu heta źmianić»
— Maryja, my z vami hutaryli kala miesiaca tamu, vy byli adnoj z klučavych fihuraŭ u štabie Babaryki, mnohija tolki pačynali daviedvacca pra vas. Ciapier vas viedaje, praŭdapadobna, usia Biełaruś. Z vas, Śviatłany i Vieraniki pišuć karciny, vas malujuć hierainiami komiksaŭ. Jak vy z hetaj papularnaściu spraŭlajeciesia?
— Hetaja papularnaść vielmi pryjemnaja. Vializarnaja kolkaść ludziej vielmi rady nas bačyć, i ja im adkazvaju ŭzajemnaściu. Heta dadaje mnie siły i ŭpeŭnienaści, što my robim heta słušna.
— Kožnaja z vas vychodzić na scenu z paznavalnymi ŭžo frazami. Jak uźnikła, naprykład, vašaje «dołbiť»? Sam prydumali ci byŭ mazhavy šturm? Bo heta davoli mocny mesydž, jaki vy ludziam pasyłajecie.
— Byŭ sumiesny mazhavy šturm, ale treba razumieć pieradhistoryju. Za try miesiacy, z taho momantu, jak Viktar Babaryka vyrašyŭ vyłučacca kandydatam na prezydenta, my prajšli vialiki šlach. Kolkaść padziej, jakija zdarajucca kožny dzień, prosta zaškalvaje. Toje, što ŭ zvyčajnym žyćci adbyvajecca na praciahu hodu, my pieražyvajem za try dni — kolkaść pieraškodaŭ i admovaŭ ułady, našych skarhaŭ, zvarotaŭ, telefanavańniaŭ. Toje, jak my vykazvajem niazhodu, i toje, jak jany reahujuć na jaje, usie hetyja dziejasłovy — vychodzić, stajać, nazirać — atrymlivajecca ŭ vyniku, što my hetuju ŭładu sprabujem «dziaŭbci» i «dziaŭbci». Niekali heta pierałomicca. Heta doŭhi praces, i hetaje słova vielmi jomista vykazała toje, što my sprabujem rabić. Nasamreč jany ž robiać z nami toje samaje.
— A jak uźnikła fraza «Ja mahu ŭsio źmianić»?
— Heta vielmi naturalna. Kožny ź biełarusaŭ, jaki znachodzicca na našych mierapryjemstvach, u niejki momant heta zrazumieŭ ci adčuŭ, a my prosta heta zmahli vykazać. Usie hetyja 26 hadoŭ va ŭsich nas byŭ kompleks niepaŭnavartaści ŭ tym, što ad nas ničoha nie zaležyć. Heta ŭsio idzie jašče z Savieckaha Sajuzu, i mała było času, kab nacyja zrazumieła, što jana nacyja, što my adzin narod, što my možam upłyvać na naša ahulnaje žyćcio. Heta praciahły praces, i mnie padajecca, što my zmahli vykazać słovami toje, što adbyłosia ciapier u dušy kožnaha biełarusa.
— Čaho vy baiciesia?
— Kali kazać pra palityčny składnik, to ja ŭvohule ničoha nie bajusia. Ja pierakananaja, što toje, što adbyłosia, — histaryčny pierałomny momant, i ciapier heta tolki pytańnie času, jak chutka zmoža adbycca hetaja evalucyja. Ja padkreślivaju, što heta evalucyja, tamu što jana adbyłasia ŭ hałovach ludziej. Kali bolšaść ludziej heta ŭśviadomić, ułady ničoha nia zmohuć zrabić.
Ci sapraŭdy sydziecie, kali dasiahniacie pieramienaŭ
— Rasiejski apazycyjaner Uładzimir Miłoŭ kazaŭ Svabodzie, što Śviatłana Cichanoŭskaja, vy i Vieranika Capkała ŭžo ŭvajšli ŭ historyju, što vaš vobraz utroch — heta budučynia Biełarusi, što b vy tam ni vyrašyli potym — sychodzić ci zastacca. Ci sapraŭdy vy sydziecie, kali pryjduć pieramieny?
— Kali ja zrazumieju, što maje siły i dośvied dapamohuć i nadalej palapšać sytuacyju ŭ Biełarusi, to ja zmahu praciahnuć heta. Za svaich kalažanak ja ciapier nie zmahu adkazać. Za siabie skažu, što ja praciahnu padtrymlivać Viktara Dźmitryjeviča. Ja dakładna viedaju, što hety čałaviek varty być prezydentam Biełarusi, što ŭ jaho atrymajecca zrabić toje, što jon zadumaŭ, i ŭ jaho realna nievierahodnaja kamanda, jakaja jamu moža ŭ hetym dapamahčy. I najlepšy prykład, jak jon zmoh abjadnać ludziej, — heta prykład našaha štabu, kali, niahledziačy na varjackija zatrymańni dziasiatkaŭ ludziej, my ŭsio roŭna praciahvajem efektyŭna pracavać, niahledziačy na ryzyku absalutna dla kožnaha z nas — ryzyku straty pracy, svabody, ryzyku hvałtu.
Siamja i roznyja movy
— Sotni tysiač ludziej pahladzieli vašy vystupy praz strymy Svabody ci niepasredna na vybarčych mitynhach. Raskažycie dla našaj aŭdytoryi pra vašu siamju, baćkoŭ, siastru. Ci praŭda, što jana vučyłasia ŭ Kołasaŭskim licei?
— U mianie zastaŭsia tolki tata, maci hod tamu pamierła. Pavodle adukacyi jany inžynery. Tata słužyŭ na padvodnaj łodcy, potym vykładaŭ u avijacyjnym kaledžy, zajmaŭsia biznesam. Ciapier jon na pensii, ale ŭsio roŭna aktyŭny, pracuje. Baćki śviadoma vielmi šmat addavali ŭvahi našaj ź siastroj adukacyi, padtrymlivali nas u žadańni raźvivacca. Ja i siastra skončyli muzyčnuju škołu. U dalejšym heta stała majoj prafesijnaj dziejnaściu. Maja siastra skončyła Kołasaŭski licej, potym pastupiła na mechmat BDU. Ciapier jana biznes-analityk u adnoj z kampanij, ale adnačasna zajmajecca i muzykaj. Jana śpiavała ŭ rok-opery «Čaradziej» u prajekcie Ramana Arłova. Jaje zavuć Taciana Chomič.
— Dyk siastra biełaruskamoŭnaja?
— My ŭsie ŭ niejkim sensie biełaruskamoŭnyja.
— Jana vučyłasia ŭ časy, kali licej byŭ jašče ŭ centry Miensku, ci kali ŭžo staŭ padpolnym?
— Heta byŭ apošni vypusk, kali vučylisia ŭ centry Miensku. My z baćkami byli na jaje vypusknym, dzie hučaŭ «Narodny albom». Heta ŭsio dla nas vielmi blizka. Baćki nas padtrymlivali. Tata vielmi pieražyvaje ciapier, ale kožny dzień dasyłaje paviedamleńni, kab padbadzioryć. Heta ŭžo stała tradycyjaj, što pierad kožnym vystupam u Miensku jon doryć mnie, Śviatłanie i Vieranicy bukiety ružaŭ.
— A jak baćka hałasavaŭ na vybarach?
— Baćki chadzili hałasavać na ŭsie vybary. Ja sama chadziła hałasavać na ŭsie prezydenckija vybary, akramia apošnich. Ja pamiataju dzień vybaraŭ u 1994 hodzie, kali źmianiłasia historyja Biełarusi. Nia pamiataju, za kaho baćki hałasavali, ale dakładna nie za dziejnaha prezydenta. Jany nia zhodnyja z tym, što adbyvałasia i adbyvajecca.
— Maja znajomaja čuła vaš vystup na niejkaj kanferencyi EPAM. Pavodle jaje, vy havorycie pa-anhielsku praktyčna biez akcentu. Na kolkich movach vy svabodna havorycie?
— Mnie pryjemny taki kampliment, ale mnie kažuć, što pa-anhielsku ja havaru ŭsio ž ź niamieckim akcentam. Ja razmaŭlaju pa-niamiecku, pa-anhielsku, pa-biełarusku i pa-rasiejsku. Apošnija 12 hadoŭ ja najbolš havaru pa-niamiecku i krychu pa-rasiejsku. Mienš havaru pa-anhielsku i pa-biełarusku. Tamu ja krychu saromiejusia, ale imknusia pry luboj mahčymaści havaryć na hetych movach.
— Usie zaŭvažajuć, što ŭ abjadnanym štabie chutka reahujuć na patrabavańni, pažadańni ludziej. Prasili bolej biełaruskaj movy, i ciapier vašy vystupy na vybarčych mitynhach pačynajucca pa-biełarusku. Vy sami stali bolš havaryć pa-biełarusku. Ja tak razumieju, što biełaruskaja mova ŭ vas pakul prosta pasiŭnaja. Jak vy ŭdaskanalvajecie biełaruskuju?
— Mnie składana pieraklučacca pamiž lubymi movami. Kali traplaju ŭ biełaruskamoŭnaje asiarodździe, ja pačynaju havaryć, ale našmat bolš pavolna, čym pa-rasiejsku. Ja šmat čytaju pa-biełarusku, lublu razmaŭlać ź ludźmi pa-biełarusku. Heta vyklikana ŭ tym liku i luboŭju maich baćkoŭ da Biełarusi. Babuli i dziaduli nas vychoŭvali, što my biełarusy i pavinny viedać biełaruskuju movu. Ja cudoŭna razumieju, što mnohim ciapier nie chapaje biełaruskaj movy ŭ našaj vybarčaj prahramie. Heta tłumačycca najpierš tym, što my vielmi šmat pavinny paśpieć za karotki čas, i tamu my vybirajem toj farmat, u jakim nam bolš kamfortna. Kali b u nas było paŭhoda, my b strymy viali i pa-biełarusku, i pa-rasiejsku. Ale ŭ nas jość try tydni, za jakija treba danieści 9 miljonam biełarusam našy idei, raskazać, chto my takija i što my robim. Lepiej bolš skazać, kab potym była mahčymaść i pa-biełarusku, i pa-anhielsku, i pa-rasiejsku z usimi kantaktavać. Sajt Viktara Babaryki my vielmi chutka pierakłali na biełaruskuju i anhielskuju movy, i heta nam dapamahali zrabić valantery.
— Vy kažacie, što šmat pa-biełarusku čytajecie. Zrazumieła, što ciapier nie da litaratury. A ŭ zvyčajnym žyćci kaho ź biełaruskich aŭtaraŭ čytajecie, jak sučasnych, tak i klasykaŭ?
— Z klasykaŭ — Karatkieviča i Bahdanoviča, z sučasnych — Marcinoviča. Ź biełaruskich aŭtaraŭ, jakija pišuć pa-rasiejsku, biezumoŭna, Śviatłanu Aleksijevič. Mnie suhučnyja tvory Sašy Filipienki.
Muzyčnaja karjera ŭ Biełarusi i Niamieččynie
— Raskažycie pra vašu muzyčnuju karjeru ŭ Biełarusi i ŭ Niamieččynie, pra pracu ŭ roznych arkiestrach.
— My ź siastroj suśvietnuju muzyčnuju klasyku viedali ad maci, a klasyku roku — ad baćki. Pryblizna ŭ adzin čas my słuchali kancerty Rachmaninava i rok-operu Jesus Christ Superstar. Heta arhanična spałučałasia ź dziacinstva. My z maci časta vyjaždžali ŭ krainy Eŭropy i abaviazkova išli ŭ operny teatar, na kancert, u muzej, na vystavu. A potym baćkoŭ pačynali znajomić z sučasnym mastactvam, bo ŭ Miensku z hetym ciažka. Jany spačatku ašaleli, a potym, kali pačynali raźbiracca, u čym ideja, čamu sučasnyja mastaki tak ci inakš reahujuć na padziei, usio razumieli i padtrymlivali mianie ŭ tym, što ja zajmajusia prafesijna sučasnym mastactvam.
Ja pačała pracavać vielmi rana. U 17 hadoŭ ja ŭžo vykładała flejtu ŭ himnazii ŭ Miensku. U mianie była mahčymaść hrać u roznych kalektyvach — operny teatar, arkiestar Finbierha (tam byŭ ansambl flejcistaŭ, ź jakim my abjeździli ŭsiu Biełaruś). Kali tolki arhanizoŭvaŭsia prezydencki arkiestar, šmat studentaŭ u im hrali, i ja ŭ tym liku. Kali ja zakančvała kanservatoryju i stažyroŭku pry Akademii muzyki, zrazumieła, što chaču dalej raźvivacca, i pastupiła na mahistra ŭ Niamieččynu, i zmahła skončyć pa dźviuch specyjalnaściach.
Ja dahetul vystupaju na scenie jak u svaich prajektach, tak i ŭ prajektach, u jakija mianie zaprašajuć. U Eŭropie heta narmalna, što muzyka, kali ŭ jaho jość svaje idei, sam ich realizuje. Ad dratoŭ na scenie da vypusku afišy — ja ŭmieju rabić usio, u tym liku rasstaŭlać kresły, bo šmat razoŭ heta rabiła. Plus finansavyja pytańni, pošuk hrošaj na muzyčnyja prajekty. U Niamieččynie ja prajšła sapraŭdnuju škołu menedžmentu, uliku, arhanizacyi, i hety nievierahodny dośvied mahu prymianiać u Biełarusi.
Pra žanočuju salidarnaść
— Čym adroźnivajecca biełaruski i niamiecki muzyčny śviet? Nia ŭ planie vykanańnia muzyčnych tvoraŭ, a ŭ arhanizacyi, rolach mužčyn i žančyn?
— U biznesie, navucy, na kiroŭnych pasadach žančyn vielmi mała i ŭ Eŭropie taksama. Niekalki dziesiacihodździaŭ idzie praces źmienaŭ, ale heta absalutny fakt, što mužčyn bolš. Jość niekalki pryčynaŭ. Adna ź ich, pra jakija redka havorać feministki, da jakija ja siabie taksama dałučaju, — što sami žančyny nia chočuć brać na siabie hetuju adkaznaść. Heta praŭda. I šmat mužčyn nia chočuć brać na siabie adkaznaść i nie iduć u hetyja składanyja sfery. Inšaja sprava, što žančyny pieršapačatkova majuć mała infarmacyi pra toje, što jany heta mohuć rabić. I majuć mała padtrymki. Heta taksama fakt. Žančyn mała padtrymlivajuć mužčyny, i mała padtrymlivajuć sami žančyny. I ja svaim prykładam šmat hadoŭ kažu, što kali my, žančyny, nia budziem padtrymlivać adna adnu, to nam nichto nie dapamoža.
Lubaja žančyna, jakaja ŭ top-menedžmencie ŭ opernym teatry, na festyvali, u IT-kampanii, na zavodzie, prajšła da hetaj pasady našmat bolš doŭhi i składany šlach, čym mužčyny. Našmat bolej było pačućcia ŭłasnaha pieraadolvańnia, kali treba praz svaje strachi i niapeŭnaść rabić toje, što ty chočaš i lubiš. Mužčyn ź dziacinstva rychtujuć, što sa składanaściami treba spraŭlacca, što ciabie padtrymajuć. Mužčynskaje kamjunici adzin adnaho vielmi šmat padtrymlivaje. Žančynam treba navučycca rabić toje samaje — vieryć u siabie, nie spyniacca pierad pieraškodami.
Mnohija skažuć: a moža nia treba, lepiej doma z mužam? Kožny vybiraje sam dla siabie, ale abaviazkova treba raskazvać, što taki varyjant taksama mahčymy i što jość paśpiachovyja rolevyja madeli. Dla mianie byli paśpiachovyja rolevyja madeli mienavita ŭ mastactvie, u žančyn, ź jakimi ja paznajomiłasia ŭ Niamieččynie, jakija kirujuć viadomymi festyvalami. Ja ŭbačyła, što ŭ ich heta atrymlivajecca ŭ niečym lepiej, čym u mnohich mužčyn. I heta stała prykładam taho, što heta možna rabić.
Ci źjavicca hienderny paradak dnia ŭ žanočaha tryjo
— U adnoj ź pieradačaŭ «Tolki žančyny» hiendernaja ekspertka, filozaf i sacyjolah analizavali fenomen papularnaści vašaha sajuzu sa Śviatłanaj i Vieranikaj. I ekspertki vykazali spadziavańnie, što ŭ vašych pramovach, zajavach, prahramach źjavicca hienderny paradak dnia, što buduć uzdymacca prablemy žančyn, niaroŭnaści. Usie zaŭvažajuć, jak imhnienna abjadnany štab prysłuchoŭvajecca da pažadańniaŭ ludziej. Ci źjavicca hienderny, feminiscki paradak dnia ŭ pramovach žanočaha tryjo?
— My nad hetym uvieś čas pracujem. Heta składany praces, tamu što mnohija z nas u hetaj roli ŭpieršyniu. My ŭpieršyniu ahučvajem svaje dumki i idei. Treba razumieć, što sam učynak, samo dziejańnie, što my ŭtroch zmahli ŭziać na siabie hetuju adkaznaść u roŭnaj stupieni, heta ŭžo vielmi vialikaja zajava. I ŭ mnohim heta adkaz na zajavu dziejnaj ułady, što Kanstytucyja ŭ Biełarusi — nie pad žančynu-prezydenta. Heta adkaz ad usich nas. My ličym, što Kanstytucyja Biełarusi zroblenaja pad žančynu. Była ahučanaja ideja, što prezydentam moža stać tolki mužčyna, jaki słužyŭ u vojsku. Mnie nasamreč spadabałasia reakcyja Lidzii Jarmošynaj, jakaja heta adrazu abvierhła i zajaviła, što pravy va ŭsich roŭnyja i nia treba havaryć pra vojska, kab stać kandydatam na prezydenta.
I tut, moža, častka žanočaj salidarnaści adyhrała rolu. Jarmošyna — adna z važnych asobaŭ u dziaržavie, i toje, što jana maje prava takim čynam vykazvać svaju niazhodu, heta taksama žanočaja salidarnaść, taksama prajava feminizmu nasamreč, navat u takim zavualavanym vyhladzie. Ja dumaju, vielmi chutka nadydzie toj momant, kali my zmožam rečy nazyvać svaimi imionami, nie saromiecca i nie bajacca damahacca svaich pravoŭ, havaryć pra heta, uzdymać hienderny paradak dnia.
Čamu patrebnyja ščyryja razmovy ź ludźmi pra hvałt
— Kali Vieranika Capkała raskazała sa sceny dramatyčnuju historyju svajoj maci, mnohija źviarnuli ŭvahu na toje, što mała chto z palitykaŭ-mužčynaŭ zrabiŭ by takoje, pabajaŭšysia praźmiernaj ščyraści, schavaŭšy pieražytyja biedy. Ci nie padajecca vam, što ŭ biełaruskaj palitycy brakavała ščyraści i śmiełaści, što tyčycca pryvatnych rečaŭ, pieražytaha hvałtu, u jakim nie pryznajucca? Jak vy pryjšli da hetaj kancepcyi — ščyraj razmovy ź ludźmi, kali stali dzialicca pryvatnymi historyjami, jakija blizkija biełarusam, bo hvałt pieražyli i pieražyvajuć mnohija?
— My da hetaha pryjšli vielmi naturalna. Naša hałoŭnaja meta — paznajomić i paznajomicca. Nam važna raskazać ludziam, chto my takija. U nas tolki try tydni, ciapier zastałosia amal 6 dzion, za hety čas adziny sposab, jakim mahčyma kantaktavać, — absalutnaja ščyraść i praŭda. U kožnaj z nas absalutna roznyja pryčyny, čamu my znachodzimsia na hetaj scenie ŭtroch. Akramia lubovi, pra jakuju šmat havorać, jość, jak u Vieraniki, naprykład, asabistaja historyja, jakaja vielmi mocna paŭpłyvała na jaje.
Bolšaść biełarusaŭ sutykajucca z pačućciom niespraviadlivaści. Na praciahu ŭsiaho žyćcia ich nia čujuć, tamu hetaja historyja vyklikała taki rozhałas. Na sam hvałt, paniaćcie hvałtu ŭ Biełarusi jość peŭnaje tabu. Na hetuju temu nichto nia lubić razmaŭlać. Kali my nie havorym pra prablemu, jana nikudy nie źnikaje. Treba havaryć, kab zrazumieć, jak usim hramadztvam vyrašać hetuju prablemu. Ja ŭžo ahučvała prablemu chatniaha hvałtu. I toje, što ŭ Biełarusi admovilisia prymać zakon suprać chatniaha hvałtu, heta złačynstva. Ułada pakazvaje, što z žančynami možna rabić što zaŭhodna. Hetaje pytańnie mianie asabista vielmi chvaluje, tak ci inakš my budziem viartacca da hetaha pytańnia.
U Biełarusi ŭ pryncypie nie pryniata dzialicca asabistymi pieražyvańniami. Užo 26 hadoŭ jość tolki adna asoba, pra jakuju ŭsie viedajuć. Jon časam siabie pavodzić ahresiŭna, pa-chamsku, časam dazvalaje sabie havaryć pra svaje siamiejnyja spravy, ale ŭ ludziej heta nie vyklikaje nijakaha vodhuku. Kali my voźmiem eŭrapiejskich lideraŭ, to vy chutčej pabačycie, jak płača Makron, kali jaho niešta kranaje, čym Anhieła Merkiel. Bolš emacyjnym i charyzmatyčnym budzie mužčyna. Kali mužčyna machaje rukami sa sceny, kažuć, što heta palityk-charyzmatyk, kali heta robić žančyna, to havorać, što jana nervovaja i histeryčka. Heta stereatyp, jaki pracuje ŭ abodva baki.
Try historyi pra ŭładu i Śviatłana Aleksijevič
— Ciapier u siecivie adbyvajecca fłešmob #tryhistoryipraŭładu #triistoriiprovłasť, inicyjavany vašymi vystupami. U takim žanry praŭdzivych historyj pracuje Śviatłana Aleksijevič, jakaja padtrymała vas. Ci majecie vy ź joj stały kantakt?
— Jana nas vielmi mocna padtrymlivaje, i my joj vielmi za heta ŭdziačnyja. Paśla vystupu na minułym tydni my stelefanavalisia, jana nam padziakavała, navat niekatoryja pažadańni vykazała pra toje, jak my možam jašče lepiej razmaŭlać ź biełaruskim narodam, pra jaki jana viedaje, napeŭna, lepiej, čym chto, bo jana ŭsio žyćcio pryśviaciła mienavita kantaktam ź ludźmi.
Pra šopinh utroch i niazručnyja pytańni
— U svoj čas Hiłary Klintan na pytańnie žurnalista, jakomu dyzajneru jana addaje pieravahu, zapytałasia: ci zadali b vy takoje pytańnie palitykam-mužčynam? Ci jość pytańni, jakija ŭnutrana vas prymušajuć uśmichnucca ci razdražnicca, ale, tym nia mienš, vy na ich adkazvajecie? Kštałtu, jakija mužčyny vam padabajucca:)
— Mnie nia vielmi padabajucca pytańni pra majo asabistaje žyćcio, ale ja razumieju, što kali ty ŭstupaješ u medyjnuju prastoru i tabie ludzi daviarajuć, treba pra mnohija rečy havaryć, navat kali nia chočacca. Vy bačycie, što ja dastatkova ščyra havaru, časam heta abaročvajecca suprać mianie, ale mianie heta ciapier nia mocna chvaluje. Tamu što toje, što my robim, — heta vielmi ščyra i słušna. U ludziej zaŭsiody jość vybar — vieryć ci nia vieryć. Ja hatovaja prynamsi hetyja pytańni vysłuchoŭvać i adkazvać pa miery mahčymaści navat na niazručnyja pytańni.
— A ŭ praciah razmovy pra dyzajnera. Mnohija źviartajuć uvahu, jak stylna vy, Śviatłana i Vieranika vyhladajecie na scenie. Ci prapanoŭvajuć vam kramy, dyzajnery vopratku? Jak vy pradumvajecie vaš vobraz u planie adzieńnia?
— Heta adbyłosia naturalnym čynam. My razam adzin raz pajšli na šopinh, bo nam treba było za karotki čas adna pra adnu daviedacca. My vybirali adzieńnie niezaležna adna ad adnoj. I tak supała, tak atrymałasia, što kali my na scenie (a my nikoli nie damaŭlajemsia, jak adziavajemsia), to zaŭsiody my dapaŭniajem adna adnu, i heta dapamahaje stvaryć niejki adziny vobraz. Na fatasesijach, naturalna, nam dapamahajuć eksperty i kansultanty.
Kamientary