Raptoŭna pastareć i pasivieć całkam mahčyma. Voś jak heta adbyvajecca
Pra apošniuju francuzskuju karalevu, Maryju Antuanietu kažuć, nibyta jana pastareła nievierahodna chutka. Zhodna ź lehiendaj, za noč pierad pakarańniem śmierciu vałasy karalevy pasivieli, pry hetym Antuaniecie było ŭsiaho 38 hadoŭ.
Tym nie mienš, apošniaje daśledavańnie pakazvaje, što anamalna chutkaje stareńnie — całkam mahčymy bijałahičny fakt. Amierykanskija navukoŭcy vyśvietlili, što maładyja maci, jakija ŭ pieršyja paŭhoda žyćcia dziciaci spali kožnuju noč mienš za siem hadzin, mieli na čatyry-siem hadoŭ bolšy bijałahičny ŭzrost, čym tyja, chto spaŭ siem hadzin i bolš, piša Daily Mail.
Kab atrymać takija danyja, daśledčyki z Kalifarnijskaha ŭniviersiteta ŭ Łos-Andželesie praanalizavali danyja 33 maładych maci va ŭzroście ad 23 da 45 hadoŭ. U žančyn vymierali daŭžyniu ciełamieraŭ — struktur DNK na kancach chramasom, što pakazvajuć na bijałahičny ŭzrost. Ciełamiery abaraniajuć chramasomy ad paškodžańnia i skaračajucca z kožnym hodam žyćcia čałavieka.
Čytajcie taksama: Hetaja žyvioła moža dapamahčy stvaryć leki ad kavidu
Što da maładych maci, pakul nieviadoma, nakolki praciahłym budzie efiekt ad niedasypu, vyjaŭleny kalifarnijskimi navukoŭcami. Ale i raniej vučonyja viedali, što niekatoryja źjavy mohuć paskoryć stareńnie. Siarod ich kureńnie, złoŭžyvańnie ałkaholem, lišniaja vaha i małaruchomaść — usie hetyja pryčyny ŭpłyvajuć na stareńnie prykładna na 9,2%. Jašče 9% nabirajuć niehatyŭnyja žyćciovyja padziei nakštałt biespracoŭja, śmierci dziciaci abo pastanoŭki śmiarotnaha dyjahnazu.
Jak šok vyklikaje pasivieńnie vałasoŭ
Dermatołaham viadomaja chvaroba pad nazvaj sindrom Maryi Antuaniety, vyklikany šokam ci mocnym stresam. Hety sindrom vyklikaje častkovaje abłysieńnie abo pasivieńnie. Sustrakajecca heta nie tak časta i zajmaje bolš času, čym adna noč, za jakuju nibyta pasivieła sama apošniaja karaleva Francyi.
Dziakujučy ekśpierymientu na myšach, navukoŭcy z Harvarda razabralisia, jak pracuje anamalna chutkaje pasivieńnie. Zhodna ź imi, stresavyja situacyja aktyvirujuć niervy, jakija častkova adkazvajuć za reakcyju «bi ci biažy» ŭ siekcyi niervovaj sistemy, adkaznaj za kantrol aŭtamatyčnych funkcyj cieła.
Heta vyklikaje stałaje paškodžańnie kletak u vałasianych falikułach, jakija hrajuć asnoŭnuju rolu ŭ vytvorčaści miełaninu — pihmientu, što daje koler vałasam. Cikava, što, zhodna z pracaj navukoŭcaŭ amierykanskaha Kałumbijskaha ŭniviersiteta, kali źnizić uzrovień stresu, heta moža paviarnuć praces pasivieńnia ŭ advarotny bok.
Apieracyi mohuć paskoryć stareńnie
Pieražytyja apieracyi i ŭžyvańnie aniestezii ŭ niekatorych vypadkach taksama mohuć pavialičvać bijałahičny ŭzrost i niehatyŭna ŭpłyvać na mozh. Bolšaść ludziej paśla takich miedycynskich umiašańniaŭ nie buduć mieć nijakich doŭhaterminovych nastupstvaŭ dla mozha, ale častka pažyłych pacyjentaŭ ź lohkimi kahnityŭnymi prablemami ryzykujuć atrymać paŭnavartasnuju demiencyju.
Vierahodnaść kahnityŭnych prablem, jakija zachavajucca na doŭhi čas, bolšaja ŭ tych pacyjentaŭ, chto doŭha znachodzicca ŭ pałacie reanimacyi. Heta možna patłumačyć tak zvanaj «hipotezaj uraźlivaha mozha», zhodna ź jakoj niekatoryja pacyjenty čaściej adčuvajuć upłyŭ apieracyj ci aniestezii na kahnityŭnyja zdolnaści.
Pryčynaj hetamu moža być dyjahnaz nakštałt dyjabietu ci chraničnaj abstruktyŭnaj chvaroby lohkich, a taksama ŭciečka hiemataencefaličnaha barjera, jaki ŭ normie abaraniaje mozh ad taksinaŭ. Kali ž barjer čamuści nie vykonvaje svaje funkcyi, u mozh pacyjenta traplaje zanadta šmat lekaŭ, u tym liku tych, što ŭžyvajucca dla aniestezii. U samim mozhu raźvivajecca zapaleńnie.
Čytajcie taksama: Bustarnyja vakcyny: što heta takoje, ci rabić ich suprać COVID-19 i čamu vakoł ich razharnułasia suśvietnaja sprečka
Dźmitryjeŭ raskazaŭ niemcam, čaho Łukašenka moža chacieć ad Jeŭropy6
Kamientary