«Ciarpieńnie ludziej kančajecca». Jak vioska pad Łahojskam dva miesiacy žyvie biez vady. Ad słova «zusim»
Pieraboi z vodazabieśpiačeńniem u Mieduchavie pačalisia daŭno. Ale z nadychodam ciapła vada ŭ nasielenym punkcie i zusim źnikła. Chto vinavaty? I kali miascovym žycharam viernuć vadu?
Navina ź niadaŭnim kamunalnym kałapsam u Łahojsku ablacieła mnohija pabliki i miedyja krainy. Rajonny centr niekalki dzion byŭ praktyčna całkam «abiazvodžany». Prablemu vyrašali padvozam vady ŭ bočkach.
Akazałasia, heta daloka nie pieršaja masavaja adsutnaść vady ŭ rajonie. Bieź jaje mnohija nasielenyja punkty žyvuć rehularna i doŭha, piša Tochka.by.
Mieduchava biez vady
Valeryja Paŭłovič — minčanka, ale lecišča siamji raźmieščana ŭ vioscy Mieduchava.
Miescy tam pryhožyja: harystaja miascovaść, zialonyja łuhi, lasy… Ad rajcentra ad nasielenaha punkta — usiaho try kiłamietry. A da harnałyžnaha spartyŭnaha kompleksu «Łahojsk» i zusim blizka.
Litaralna za paru kiłamietraŭ — respublikanskaja trasa M-3, ale takoje vyhadnaje raźmiaščeńnie nijak nie ŭpłyvaje na jakaść žyćcia bolšaści žycharoŭ Mieduchava.
«My ŭžo dva miesiacy siadzim biez vady ŭ vioscy. Ad słova «zusim». I nie tolki naš dom, a i mnohija inšyja. Kali raniej vada ŭ kranie pieryjadyčna źjaŭlałasia, łavili jaje, źbirali pra zapas, to z krasavika jana zusim adsutničaje», — aburajecca Valeryja.
Ni pamycca, ni pryhatavać
Na lecišča ŭ viosku siamja Valeryi pryjazdžaje pa vychadnych, i adpačynak paśla pracy ŭdalečyni ad horada pieratvarajecca ŭ vialikuju prablemu.
«Nas usiaho siem čałaviek, pryjazdžaje siastra majho muža ź piacihadovym dziciem. Ni pamycca, ni pryhatavać ničoha nielha. Susiedzi skardziacca, taja ž prablema. Dy va ŭsioj vioski niama vady. Vodapravod jość, ale jon pusty. I kałonki ŭsie pustyja», — kaža surazmoŭca.
Kudy dziełasia vada
Kudy źnikła vada — zastajecca tolki hadać. U viosku vodapravod prakładzieny ad vodanapornaj viežy, raźmieščanaj niedaloka ad nasielenaha punkta.
Spačatku žychary Mieduchava dumali, što prablema ŭ samoj viežy.
«Telefanavała na haračuju liniju ŭ Łahojski rajvykankam, tam mianie nakiroŭvajuć u Vilejski vodakanał, bo hetaje viedamstva adkazvaje ŭ nas za vadu. U vodakanale nas pasyłajuć u Łahojski žyłkamhas. I nichto ničoha nie kaža. Pakidali zajaŭki ŭ słužbu «115», pryjazdžajuć kamunalnyja słužby, hladziać viežu, kažuć, što ŭsio ŭ paradku. Ale vada ad hetaha ŭ kranach nie źjaŭlajecca», — tłumačyć Valeryja.
Ciarpieńnie kančajecca
Kałodziežaŭ u hetaj miascovaści nie nakapać — uzvyšša. A zajaŭku na likvidacyju prablemy z vadoj vykanaŭčyja słužby pastajanna pieranosiać.
«U ludziej zakančvajecca ciarpieńnie. Usie skardziacca. U vioscy šmat pastajannych žycharoŭ, jość i pažyłyja. Dziaduli ŭ susiednim domie 87 hadoŭ, invalid pieršaj hrupy, taksama biez vady siadzić. U inšaha susieda maleńkaje dzicia. Što rabić?» — zadajecca pytańniem Valeryja.
«Vioska budzie biez uradžaju»
Miascovyja ŭłady pakul vyrašajuć prablemu tym, što dasyłajuć mašynu z vadoj.
«A ŭ apošni raz, kali Łahojsk biez vady siadzieŭ, kiroŭca pryjechaŭ z bočkaj vady i skazaŭ, što na dom pa 35 litraŭ. Jašče i pahražaŭ, što kali budziem aburacca, to ŭvohule biez vady zastaniomsia. Heta jak? Amal va ŭsich aharody. Čym palivać? Budzie vioska biez uradžaju, ni daždžoŭ, ni vady ŭ kranach», — narakaje surazmoŭca.
Kali prablemu nie vyrašać u najbližejšyja tydni na miascovym uzroŭni, žychary buduć telefanavać u abłasnyja i respublikanskija viedamstvy.
«Moža, truby staryja. Abo cisku nie chapaje, bo ŭnizie vioski časam vadu złavić možna. Sama vieža staraja, a tut stolki katedžaŭ pabudavali vakoł. I jana nie spraŭlajecca prosta», — miarkuje Valeryja.
Pryčym u nizinie la ŭjezda ŭ viosku łuh zality vadoj.
«Tam raniej było sucha, a ciapier mokra pa kalena. Moža, pałamałasia što, prarvała trubu. Nie viedajem. Nam ža tołkam ničoha nie kažuć. Voś i hadajem», — kaža surazmoŭca.
Lada taksama biez vady
Pakul rychtavaŭsia materyjał, u redakcyju napisała žycharka vioski Lada Łahojskaha rajona Natalla. Z toj ža prablemaj.
«My pierajechali z horada ŭ viosku try hady tamu. I hałoŭnaj prablemaj adrazu ž stała adsutnaść vady. Pryčym u vioscy jość vodapravod, ale jaho stan nie vielmi. Praktyčna raz na miesiac vada całkam adsutničaje. Truby byli prakładzienyja 58 hadoŭ tamu», — adznačaje žančyna, spasyłajučysia na adkaz Vilejskaha vodakanała.
Siońnia truby ŭ Ladzie ź ciažkaściu spraŭlajucca z nahruzkaj, z-za čaho žychary ŭ maroz i śpioku časta zastajucca biez vady, a šmatrazovyja zvaroty ŭ słužbu «115» nie prynosiać naležnaha vyniku.
U najbližejšy čas Natalla razam z kalektyŭnym listom ad žycharoŭ vioski maje namier adpravicca na pryjom da staršyni Łahojskaha rajvykankama. Nie hublaje nadziei, što choć tak zmoža vyrašyć prablemu.
Što kažuć miascovyja ŭłady
Redakcyja źviarnułasia ŭ Łahojski rajvykankam pa kamientar z nahody adsutnaści vodazabieśpiačeńnia ŭ vioscy Mieduchava.
Načalnik upraŭleńnia architektury, budaŭnictva i žyllova-kamunalnaj haspadarki rajvykankama Uładzisłaŭ Harunovič prakamientavaŭ prablemu tak:
«Prablemu viedajem, ale kali budzie vyrašana — nie viedajem. Kankretna pa Mieduchavie, kali nie pamylajusia, da nas zvarotaŭ nie było. A naohuł pa ŭsim rajonie z pačatku hoda ŭ słužbu «115» pakinuli 150 zajavak z nahody jakaści vodazabieśpiačeńnia. Kankretna Mieduchava vostra nidzie nie hučała».
Vinavata zasucha?
U čym ža pryčyna taho, što nasielenyja punkty Łahojskaha rajona tak časta zastajucca biez vady? Pa słovach Uładzisłava Harunoviča, na vodazabieśpiačeńnie ŭ rehijonie ŭpłyvajuć dva faktary.
«Heta i zasucha, i kamunikacyi. Sioleta ŭ rajonie nie było daždžu z krasavika. I ŭsie aktyŭna palivajuć aharody, idzie vielizarny razbor vady, i stancyi prosta nie spraŭlajucca z takoj patrebaj. Cisk u vodapravodach padaje, voś i źnikaje vada na ŭzvyššach. A miascovaść u nas harystaja, niezdarma ž nazyvajuć «biełaruskaj Šviejcaryjaj», — adznačaje čynoŭnik.
Kali prablema z vadoj budzie vyrašana?
Na hałoŭnaje pytańnie, kali ž budzie vyrašana prablema, pradstaŭnik rajvykankama nie daŭ dakładnaha adkazu. Pavodle jaho, situacyju źmieniać tolki daždžy.
«Kali b zaraz prajšli dobryja daždžy — prablema vyrašyłasia b u bolšaści vypadkaŭ, ludzi prosta pierastali b palivać aharody, i jaje chapiła b usim. A naohuł usie pytańni pa vodazabieśpiačeńni našaha rajona — u zonie adkaznaści Vilejskaha vodakanała», — udakładniŭ Uładzisłaŭ Harunovič.
Kamientary
Łukašienko, včieraś orał i kručiniłsia, čto niet inviesticionnych projektov v rajonach, čto rajspołkomy nie dorabatyvajut.
Najditie turista, bomža, dipłomata s niebiełorusskim pasportom i oformitie na nieho burienije artiezianskoj skvažiny v Mieduchovo.
Ubjotie triech zajciev, - priesiadietie v kriesło načalnika obłasti, udovletvoritie žitielej Mieduchovo, otkrojetie SP (s turistom, bomžom, dipłomatom) po raźlivu samoj cielebnoj, samoj čistoj mieduchovskoj vodički.