«Ciapier ja našmat lepš razumieju šlach, pa jakim my pavinny prajści» — Sachaščyk

— Spaŭniajecca hod z času vašaha prychodu ŭ palityku. Jak uražańnie?

— Uražańnie ciažkaje. Mnie składana adaptavacca ŭ hetaj atmaśfiery. Ja nie pryvyk da takoj kolkaści destruktyŭnych adnosin pamiž ludźmi, intryh. Ja ŭ svaim žyćci ŭ takoj atmaśfiery nie byŭ. Tamu składana da hetaha pryvykać, ale spadziajusia, što vytrymaju.

— Nie tak daŭno vy kazali, što biełaruskamu režymu zastajecca ad hoda da troch. Vy pa-raniejšamu taki aptymist?

— Tak, ja kazaŭ, što nie bolš za try hady, i zastajusia pry svaim mierkavańni. Ja skazaŭ heta 2 studzienia ŭ intervju Miełkazioravu. Tak što adlik času idzie.

— A niejkija padstavy pad hetym jość?

— Tak, viadoma. U lubym vypadku, palityčnaja sistema rasijskaja i biełaruskaja siabie vyčarpała. Jana nie žyćciazdolnaja, i my ciapier nazirajem ahoniju hetaj sistemy. Ja pierakanany, što jana pamre, a z našaj dapamohaj pamre chutčej.

— Šmat dla kaho źjaŭlajecca dysanansam, što vy nie vystupajecie za siłavoje vyrašeńnie biełaruskaha pytańnia. Čamu?

— Moža, tamu, što ja razumieju, što takoje vajna.

— Ci prosta niama siłaŭ dla hetaha?

— Sprava nie ŭ siłach. Navat kali b u nas tut byŭ niejki armiejski korpus i my b mahli iści vajavać… Samaje apošniaje, čaho ja chaču, heta vialikaha krovapralićcia ŭ Biełarusi. Ja liču, što jano taho nie vartaje. Lepš trochi daŭžej paciarpieć, prymianić niejkija inšyja sposaby, ale pryjści da hramadzianskaj zhody i vyrašyć prablemu takim čynam. A kanflikty ŭzbrojenyja, navat kali jany buduć, pavinny być vielmi abmiežavanyja i apraŭdanyja.

— Nie tak daŭno ŭ intervju «Radyjo Svaboda» adzin z bajcoŭ 79-j vajskovaj čaści USU skazaŭ, što vy taksama bieracio ŭdzieł u bajavych dziejańniach. Heta sapraŭdy tak?

— Tak, heta praŭda. Ja braŭ udzieł.

— A mahli b troški raskazać, što heta takoje, jaki vaš udzieł?

— U mianie byŭ dzied-frantavik, jaki vajavaŭ z 1 vieraśnia 1939 hoda ŭ składzie Vojska Polskaha i da traŭnia 1945 hoda, zakončyŭ u Bierlinie. Na ŭsie maje dziciačyja prośby raskazać pra vajnu jon mnie adkazvaŭ: «Valera, na vajnie niama ničoha cikavaha, aprača pakut, kryvi, śmierci, brudu. Tam niama ničoha, pra što chaciełasia b raskazać». Ja pavinien byŭ naroŭni z našym padraździaleńniem vykonvać zadačy i pakazać im, što ja taki ž, jak i jany, što ja nie staŭlu svajo žyćcio daražej, čym ich žyćcio, što ja mahu ź imi razmaŭlać naroŭni. Ja heta rabiŭ.

Druhoje. Mnie, viadoma ž, patrebny vopyt viadzieńnia sučasnaj vajny, mnie patrebnaje razumieńnie, jak heta adbyvajecca ciapier. Mnie patrebnaje dakładnaje razumieńnie, što za vorah — rasiejcy, bo jość šaniec, što daviadziecca suprać ich dziejničać. Tamu ja byŭ tam i, pa ŭsioj vierahodnaści, i dalej budu tam. Ale heta nie toje, čym ja chacieŭ by zajmacca, ab čym ja maryŭ. Heta prosta žyćciovaja nieabchodnaść.

— Jakija b vy adznačyli hałoŭnyja dasiahnieńni za hod u palitycy, što vy zrabili za hety čas?

— Ciapier ja našmat lepš razumieju šlach, pa jakim my pavinny prajści, kab pieramahčy. U nas źjaviłasia mocnaja, dobraja kamanda, ź jakoj, jak ja miarkuju, realna ruchacca pa hetym šlachu. I my ŭžo prajšli pa hetym šlachu peŭnuju adlehłaść, jakaja nas da pieramohi nabližaje.

— Voś vy havorycie pra pieramohu. A mnie zdajecca, što na siońniašniaj kanfierencyi nie tak šmat havaryli pra pieramohu i šlachi nabližeńnia da jaje?

— Składana kazać pra heta ŭ hetaj situacyi, kali ŭ Biełarusi tatalny teror zadušyŭ usio, kali ludzi bajacca skazać słova, šmat kaho vycisnuli za miažu i šmat kaho pasadzili. Ale heta ŭsio vielmi chutka źmienicca.

— A ź siłavikami ŭ Biełarusi atrymlivajecca padtrymlivać kantakt?

— Tak, my padtrymlivajem kantakty.

— Ci možacie trochi raskazać, jakija tam nastroi?

— Bačycie, z nami padtrymlivajuć kantakt ludzi, jakija trymajucca pohladaŭ, padobnych da našych. Hetych ludziej šmat. Sacyjałohija niemahčymaja. Kali raniej ludzi chacia b u kuryłkach niešta abmiarkoŭvali, to ciapier bajacca ŭsie. Tolki samym blizkim svaim siabram mohuć ščyra vykazvać svaje dumki. Ale ja dakładna razumieju, što ludziej na našaj ideałahičnaj płatformie va Uzbrojenych siłach Biełarusi šmat.

— Jakaja vaša hałoŭnaja zadača na najbližejšy čas, skažam, na najbližejšy hod?

— Samaja pieršaja zadača — heta źnizić straty siarod biełarusaŭ na vajnie va Ukrainie. Zabiaśpiečyć ludziej, jakija tam vajujuć, usim nieabchodnym, kab vykanać svajo abiacańnie, što biełarusy pavinny vajavać technałohijami i vysokaj navučanaściu, a nie čałaviečaj kryvioju. I dalej ja, viadoma, maru pra abjadnańnie demakratyčnych siłaŭ, ja maru pra ŭmacavańnie lidarstva, jakoje pavinna vychodzić na novy ŭzrovień. Nu i pośpiechu ŭ daniasieńni praŭdzivaj infarmacyi da ludziej unutry krainy, arhanizacyi ludziej unutry krainy. Kali my hetyja rečy zrobim, to my surjozna nablizimsia da pieramohi.

— A toje, što pradstaŭnik pałka Kalinoŭskaha ŭ svajoj pramovie skazaŭ, što vy nie apraŭdali davier, začapiła vas ci nie?

— Mianie b heta pakryŭdziła, kali b heta było praŭdaj.

• 63
• 3
• 2
• 0
• 11