«Siońnia haryć śmiećcie, zaŭtra buduć hareć vašy dzieci». Biełarusam Litvy rassyłali pahrozy ad imia ultranacyjanalistaŭ. Ale prakałolisia
Mnohija biełarusy Litvy, emihranty apošniaj chvali, atrymali paviedamleńni z pahrozami pa-litoŭsku. «Naša Niva» vyjaviła, chto i jak heta rabiŭ.
22 sakavika ŭ telehram «Našaj Nivy» napisaŭ čałaviek, jaki raskazaŭ, što jamu «ŭžo nie pieršy raz» šluć pahrozy. Cytujem na movie i ŭ stylistycy aryhinała:
«Užie nie piervyj raz ja i moi znakomyje v Vilniusie połučajut soobŝienija s uhrozami. Užie riealno stanovitsia strašno za siebia i za svoju siemju na samom diele. Čto nam diełať, kuda idti v policiju ili čto?!»
Da paviedamleńnia byŭ dałučany skrynšot pahrozy.
My pravieryli numar, ź jakoha byccam by była dasłanaja pahroza. Vyjaviłasia, što numar naležyć kiraŭniku łahistyčnaha adździeła bujnoj kampanii, jakaja zajmajecca hruzapieravozkami i nie maje anijakaha dačynieńnia da rassyłki.
Toj, chto paviedamiŭ nam hetuju infarmacyju — jon byŭ padpisany jak «Maksim Šydłoŭ» — vyjšaŭ z akaŭnta i nie zachodziŭ u jaho ŭsie hetyja dni. Na našu prapanovu pra sustreču jon nie adhuknuŭsia. Fota ŭ jaho na akaŭncie fejkavaje. Taksama vyjaviłasia, što imia pry stvareńni akaŭnta było inšym, dosyć ekzatyčnym, a akaŭnt absalutna pusty — biez anijakich śladoŭ publičnaj aktyŭnaści.
«Heta apošniaje papiaredžańnie vam i vašym dzieciam»
Tym časam ranicaj 28 sakavika paviedamleńnie anałahičnaha źmiestu źjaviłasia ŭ telehram-čacie «Biełarusy ŭ škole. Vilnia». Čałaviek, padpisany jak Artem, skinuŭ nibyta atrymanuju im «siońnia ŭnačy» pahrozu. Jana asabliva hadkaja: «Heta apošniaje papiaredžańnie vam i vašym dzieciam. Siońnia haryć śmiećcie, zaŭtra buduć hareć vašy dzieci. Litva — litoŭcam».
Varta patłumačyć, što akurat viečaram 27 sakavika ŭ Vilni byŭ maštabny pažar, hareła aŭtazvałka.
Stylistyka dopisaŭ «Artema» padałasia nam padobnaj da stylistyki vyšej uzhadanaha «Maksima Šidłova». My stali šukać infarmacyju pra «Artema». Akazałasia, «Artem» dałučyŭsia da čatu «Biełarusy ŭ škole. Vilnia» napiaredadni, 27 sakavika.
Paviedamleńnie «Artema» vyklikała žyvoje zacikaŭleńnie ŭ niekalkich udzielnikaŭ čatu, jakija pakinuli niekalki paviedamleńniaŭ.
U adkaz na sumnievy asobnych udzielnikaŭ čatu ŭ realnaści hetych pahroz i zaŭvahi, što za ŭsie hady ludzi ź nijakimi pahrozami nie sutykalisia, što za hetym moža stajać biełaruski KDB, «Artem» pierakonvaŭ, što śpiecsłužby Biełarusi «dakładna nie majuć da pahrozaŭ dačynieńnia».
Našu ŭvahu źviarnuła, što jašče dvoje z tych ludziej, jakija aktyŭna abmiarkoŭvali hetuju temu ŭ čacie, ustupili tudy napiaredadni — 26 ci 27 sakavika. Pryčym u inšych čatach jany nie zaŭvažanyja.
«Artem» i «Forest»
Voś čas ustupleńnia «Artema», «Foresta» i jašče adnaho karystalnika.
Karystalnik «Forest», jaki ŭstupiŭ u hrupu 27 sakavika i nie maje za saboj nijakaj telehramnaj historyi, źmiaściŭ paviedamleńnie:
«Mnie otpravili otfotošoplennyje foto mojeho riebienka… nu tam prosto žiesť…»
Praź niekalki dzion pieršasnaje paviedamleńnie «Artema» z čatu «Biełarusaŭ u škole. Vilnia» źnikła — my nie viedajem, ci jaho vydaliŭ sam «Artem», ci admin čatu.
Tym časam źjavilisia skrynšoty niekatorych inšych paviedamleńniaŭ.
A 1 krasavika «Forest» zaklikaŭ usich udzielnikaŭ čatu źviazacca z «Artem»-am.
«Vsiem dobryj dień, choču obratiťsia ko vsiem, komu poślednieje vriemia prichodili soobŝienija s uhrozami. Napišitie požałujsta polzovatielu Artem, on hotovit kollektivnoje obraŝienije v policiju».
«Naša Niva» praz telehram źviarnułasia da ŭsich hetych akaŭntaŭ, jakija dałučylisia da čatu 26-27 sakavika, pačali temu ci aktyŭna ŭ joj vykazvalisia.
«Artem» skazaŭ nam, što ŭstupiŭ u hrupu «Biełarusy ŭ škole. Vilnia», kab «raskazać inšym pra pahrozy, jakija prychodzili jamu da ŭstupleńnia ŭ hrupu».
Ale jon supiarečyć sam sabie. «Artem» ustupiŭ u hrupu dniom 27 sakavika, a zranku 28 sakavika napisaŭ u čacie, što pahrozy jamu «pryjšli nočču», a ŭ tekście pahrozy zhadvajecca pažar, što adbyŭsia ŭviečary 27-ha, paśla taho jak «Artem» dałučyŭsia da hrupy.
Ad dalejšaj hutarki z žurnalistam «Artem» admoviŭsia, bo «lacić u samalocie» i prapanavaŭ dasłać pytańni śpisam.
«Forest» skazaŭ nam, što dałučyŭsia da čatu, kab «daviedacca bolš pra dziciačyja hurtki ŭ Vilni». Praŭda, pra hurtki anivodnaha pytańnia ciaham troch sutak jon u čacie nie zadaŭ. Uklučyŭsia jon tolki ŭ dyskusiju pra «pahrozy», jakija jamu dasłali.
Adnamu ź ludziej, jakija ź im kamunikavali, jon raskazaŭ, što nibyta «bolšaść pahrozaŭ pastupiła baćkam školnikaŭ ź biełaruskamoŭnaj himnazii imia Franciška Skaryny».
Što da śćviardžeńnia, niby akramia pahrozaŭ jamu dasłali «fota čałavieka ŭ trunie z pryfatašoplenymi tvarami jahonych dziaciej», to «Forest» nie viedaje, adkul mohuć być jahonyja źviestki ŭ tych, chto jamu pahražaŭ, ale pierakonvaje, što jaho niemahčyma adšukać pa numary ŭ telehramie. Jon ža skazaŭ, što asabista viedaje «Artema».
«Artema» i «Foresta» z vyšej nazvanym «Maksimom Šidłovym» jadnaje toje, što i akaŭnty apošniaha novyja i pustyja ŭ sensie aktyŭnaści ŭ čatach.
Pry hetym ludzi z padazronaj historyjaj pravodziać dumku, što ŭciečka mahła adbycca z aficyjnaha partała litoŭskaj adukacyi.
Pustyja ID
Miž tym usie inšyja identyfikavanyja nami realnyja ludzi, kamu pahrozy pryjšli, — heta ludzi sa słaba abaronienymi akaŭntami. Va ŭsich ich my zdoleli z dapamohaj anłajn-instrumientaŭ adšukać telefonny numar i realnaje imia. Heta značyć, što hety numar i imia mahli lohka znajści i złamyśniki.
Źviartaje ŭvahu taksama, što ŭsie identyfikavanyja nami atrymalniki paviedamleńniaŭ — emihranty apošniaj chvali, jakija pryjechali ŭ Litvu apošnija hady.
My paprasili tych, kamu dasyłali paviedamleńni, skazać nam ID akaŭntaŭ, ź jakich adbyłasia rassyłka. Vyjaviłasia, što jany taksama absalutna pustyja i stvoranyja vyklučna pad hetuju rassyłku.
Adzin z akaŭntaŭ, ź jakoha viałasia rassyłka, nazyvaŭsia BloodHonour Lietuva. Heta nazva sapraŭdy isnujučaj ultrapravaj arhanizacyi Litvy, jakaja ŭvachodzić u mižnarodnuju sietku Blood&Honour.
U hetym akaŭncie šmat nieanacysckich materyjałaŭ, ale akurat pra Biełaruś na svaich aficyjnych staronkach jany ničoha niehatyŭnaha nie pišuć.
My pakazali teksty paviedamleńniaŭ z pahrozami dvum karennym nośbitam litoŭskaj movy. Aboje syšlisia, što «struktura skazaŭ nie nadta čystaja, byccam prahnanaja praź pierakładčyka». Adzin ź ich spatyknuŭsia na słovie «nebeprisitaikys» — miarkuje, što litoviec tak nie skazaŭ by. Inšy źviarnuŭ uvahu na typovuju pamyłku ŭ adnym z paviedamleńniaŭ z pahrozami, charakternuju dla rasiejskamoŭnych, jakija vyvučajuć litoŭskuju: kalė (suka) užytaje ŭ nazoŭnym skłonie, tady jak litoviec tut užyŭ by ŭ kličnym.
Mimikrujuć pad ultrapravych
Z taho, što my bačym, možna zrabić vysnovy, što paviedamleńni z pahrozami — fejkavyja. Za ich rassyłkaj, imavierna, stajać łukašenkaŭskija śpiecsłužby, jakija mimikrujuć pad litoŭskich ultrapravych.
Zdajecca, meta hetaj śpiecapieracyi, jak i niekatorych inšych niadaŭnich, anałahičnych, — spravakavać niedavier, a to i kanflikty miž biełarusami i litoŭcami, pasiejać tryvohu miž emihrantaŭ i tym samym padšturchoŭvać biełarusaŭ pakidać Litvu i Polšču i pierajazdžać u bolš dalokija krainy, dzie, jak miarkujuć aŭtary takoj stratehii, emihranty buduć chutčej hublać suviaź z radzimaj i spyniać hramadskuju aktyŭnaść.
Pieradavać svaju asabistuju infarmacyju «Artemu» dla «składańnia supolnaj zajavy ŭ palicyju» — dastatkova naiŭna. Uvohule, varta być aściarožnymi, kali sutykajeciesia z prapanovami takoha typu — kali vas prosiać padzialicca asabistaj infarmacyjaj nibyta dla padpisańnia čahości. Prynamsi, kali pra heta prosiać ludzi, jakich vy nie viedajecie asabista. I treba krytyčna stavicca da lubych sprobaŭ pravakacyi mižnacyjanalnych kanfliktaŭ.
Varta adznačyć, što niekatoryja z atrymalnikaŭ paviedamleńniaŭ z pahrozami napisali zajavy ŭ palicyju Litvy. Kali chtości z vas atrymaje adkaz na takuju zajavu abo kali vy majecie bolš infarmacyi pra hetuju spravu, pišycie redaktaru «Našaj Nivy» ŭ TH ci na [email protected]. Abo lubomu redaktaru ci žurnalistu «Našaj Nivy», jakoha viedajecie asabista.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆU Vilni šukajuć ludziej, hatovych za hrošy špijonić za litoŭskimi śpiecsłužbami i zdymać akcyi biełarusaŭ
Na ŭjeździe ŭ Vilniu namalavali nadpis «Vilnia naša» z bčb-ściaham. Voś jak zamaŭlajuć takija hrafici
Departamient dziaržbiaśpieki Litvy nie znajšoŭ hrup lićvinistaŭ, jakija pahražajuć biaśpiecy krainie
Vyniki apošniaha apytańnia pakazali, što litoŭcy prychilna staviacca da biełarusaŭ
Žyvahłod pryznała rassyłku praz čat-bot «Sumlennych ludziej» karystalnikam u Biełarusi: Ale nie ŭ pracoŭny čas, paśla 18 hadzin9
Kamientary