U novym vypusku TOKu suzasnavalnica Asacyjacyi svajakoŭ i byłych palitźniavolenych, siastra Maryi Kaleśnikavaj Taćciana Chomič prakamientavała prapanovu byłoha palitźniavolenaha i kandydata na prezidenckich vybarach 2020 hoda Andreja Dźmitryjeva ab viartańni pasłoŭ krain Zachadu ŭ Minsk.
«Ja nie vielmi zhodnaja z paśladoŭnaściu. (…). U čym adroźnieńnie majoj pazicyi — u lubyja mahčymyja kantakty, kroki ŭ adnosinach Biełarusi ŭsio ž taki pavinny być uklučanyja pytańni vyzvaleńnia palitviaźniaŭ, spynieńnia represij. Nie «davajcie my vierniem pasłoŭ i potym možna budzie vyzvalić palitźniavolenych», — zaŭvažaje Chomič.
«Ja heta baču jak paetapnyja kroki z boku Zachadu, nievialikija, kroki z boku biełaruskaha režymu pa vyzvaleńni ci spynieńni represij. Nievialikija tamu, što ciapier ciažka havaryć pra niejkija hłabalnyja źmieny, vialikija kroki. (…) Naprykład, moža być viartańnie adnaho pasła jak niešta testavaje. (…) I kali dziakujučy hetamu vyjdzie na svabodu niekalki čałaviek (dziasiatak, dvaccać), heta vydatna. Heta tyčycca i inšych kirunkaŭ — nievialikich kantaktaŭ na mižnarodnych placoŭkach, naprykład».
Viartańnie pasłoŭ Taćciana razhladaje jak adzin z mahčymych scenaryjaŭ.
«Treba razumieć, što nie idzie razmova pra niejkuju adlihu, viartańnie ŭ 2019 ci ŭ 2015 hod. Situacyja našmat składaniejšaja. Naša zadača ciapier — usio ž taki šukać hetyja mahčymaści, zychodziačy z realnaj situacyi. (…) Łukašenka zastajecca, i pytańnie, (…) jak nam u hetaj situacyi ź nie vielmi vialikaj kolkaściu pierśpiektyŭ dla źmieny režymu zachavać žyćci i zdaroŭje jak maha bolšaj kolkaści ludziej, jakija siońnia siadzieć».
Dla častki apazicyi pryznać lehitymnaść Łukašenki značyć kapitulavać. Situacyja ŭ krainie nie źmienicca, a ŭ apazicyi i Zachadu źniknuć lubyja ryčahi ŭpłyvu. Taćciana Chomič na hetaje mierkavańnie zaŭvažaje, što situacyja ŭžo niekalki hadoŭ zamarožanaja i nie vidać pierśpiektyvy.
«Kali nie razhladać niejkich «čornych lebiedziaŭ», to ŭ cełym jakija ŭ nas jość varyjanty? (…) Pakul situacyja ŭ rehijonie nie stabilizujecca, naŭrad ci Łukašenka budzie pravodzić tranzit, (…) tamu što ŭ lubym vypadku heta moža stvaryć peŭny momant niavyznačanaści ci turbulentnaści.
Pahladzim na Rasiju. Zachodnija pasły tam jość, navat niahledziačy na vajnu. Zachodnija pasły jość u Paŭnočnaj Karei. Na samaj spravie dla zachodnich krain važna prysutničać u roznych krainach, navat kali tam nie demakratyčnyja režymy, kab razumieć, što adbyvajecca. (…) Kali heta moža być vykarystana ŭ našych metach i ŭ našych pryjarytetach (kali vyzvaleńnie ludziej heta pryjarytet), to my pavinny dumać, jak hetuju situacyju vykarystać».
Inšy momant, da jakoha demakratyčnym siłam treba być hatovymi, heta pieramovy pa Ukrainie.
«Tak ci inakš jany ŭ niejki pieryjad času adbuducca. My bačym, što Łukašenka choča na ich prysutničać, tamu što ŭ tym liku heta dla jaho pytańnie subjektnaści. Ja liču, što demsiły sa svajho boku, navat kali nie atrymajecca tam prysutničać, mohuć tranślavać svajo bačańnie, svaje (kali možna tak skazać) patrabavańni dla palapšeńnia situacyi z pravami čałavieka, sa spynieńniem represij, vyzvaleńniem palitviaźniaŭ. I heta taksama naša zadača — padumać i paśpieć heta zrabić, i pa maksimumu vykarystać hetu situacyju», — adznačaje Taćciana.
Jana ličyć, što z Łukašenkam treba vieści dyjałoh, bo tolki tak možna daviedacca, ci jość niejkija varyjanty. Ale kamunikavać nie abaviazkova napramuju ź im:
«Heta robicca praz dypłamatyčnyja kanały. Jany jość. [Treba] zadavać pytańni, čaho choča režym. Tamu što ŭ tym liku ciapier hučać hetyja pytańni ad zachodnich palitykaŭ. (…) Heta nie treba ŭsprymać jak zdaču. Heta pytańnie na samoj spravie. I takija pytańni zadajucca zaŭsiody ŭ čas vajny, u čas kanfliktaŭ. Heta kamunikacyja zaŭsiody idzie ŭ roznych situacyjach».
Taćciana Chomič źviartaje ŭvahu, što situacyja z palitviaźniami ŭžo praciahvajecca čatyry hady i pierśpiektyŭ da lepšaha nie vidać.
«Ja nie vielmi baču hetyja pierśpiektyvy, kali havaryć pra źmienu režymu, vychad usich u adzin dzień. Hetaha niama. Treba nie zabyvać pra samaje hałoŭnaje — pra kaštoŭnaść čałaviečaha žyćcia. Padychod «stajać za ideju» taksama aŭtarytarny na samoj spravie. Pryčym za hetu ideju stajać usie, a pamirajuć i cierpiać za jaje inšyja, tyja, chto siadzić.
Ja liču, što va ŭsich pavinien być vybar. I my bačym pa pamiłavańniach, što vielmi šmat chto nie hatovy siadzieć nie toje što dziesiać, a niekalki hadoŭ. I ludzi vychodziać, dajuć intervju i havorać pra toje, što treba vykarystać lubuju mahčymaść».
Hladzicie całkam:
«U tych, chto byŭ u Minsku ŭ 2020-m, zusim inšaje mierkavańnie». Siastra Kaleśnikavaj adkazała Paźniaku
«Mašy treba ratavać svajo žyćcio». Siastra Kaleśnikavaj adreahavała na ŭčarašnija słovy Łukašenki
Sankcyi pierahledzieć, pasłoŭ viarnuć? Što staić za «manifiestam» Andreja Dźmitryjeva
Što prapanavać Łukašenku za palitviaźniaŭ? Sprečka Stryžaka z Chomič
Kamientary