«Ludzi z Tajvania i Karei pytalisia, dzie znachodzicca Biełaruś». Aktyvistka prajšła sotni kiłamietraŭ pa Ispanii z raskazam pra palitviaźniaŭ

Alaksandra žyvie ŭ Słavienii i pracuje kaardynatarkaj Narodnych ambasadaŭ Biełarusi, a taksama ŭžo šmat hadoŭ arhanizuje vandroŭki na parusnych jachtach.

Ciapierašniaje jaje padarožža — užo piaty jaje pryjezd na Camino de Santiago, pieršy raz jana tam apynułasia ŭ 2012 hodzie. Isnuje niekalki maršrutaŭ šlachu Śviatoha Jakuba, i Alaksandra pasprabavała na sabie niekalki ź ich:

«Prajści hetym šlacham było majoj vielmi daŭniaj maraj, ja tady jašče žyła ŭ Biełarusi i heta padavałasia čymści niedasiahalnym — treba i hrošy znajści, i vizu atrymać. Ja pračytała pra šlach Śviatoha Jakuba ŭ knižcy Paŭła Kaelja «Dziońnik maha» i paśla hetaha zachacieła jaho prajści. U 2012-m ja źmianiała pracu i ŭ mianie akazałasia try tydni volnaha času, i ja pajechała na Kamina. Dva tydni prachodziła jaho adna, potym na tydzień da mianie dałučyŭsia moj budučy muž.

Dla mianie heta zastałosia adnoj z samych cikavych vandrovak. Na nastupny hod my prajšli pa partuhalskim maršrucie «Kamina» ad Portu da Sanćjaha-de-Kampasteła. U Słavienii jość svoj piešy šlach Jakobova Pot, my chadzili i pa im». 

Apošni raz Alaksandra adna prachodziła Kamina ŭ 2019 hodzie, vybrała francuzski maršrut ad pačatku ŭ San-Žan-Pje-de-Por da Burhasa. Jana raskazvaje, što nie abaviazkova prachodzić šlach całkam, tym bolš što niekatoryja z varyjantaŭ Kamina vielmi doŭhija — na ich spatrebicca niekalki tydniaŭ. Chopić i dvuch tydniaŭ, kab adčuć atmaśfieru šlachu, adpačyć i trochi pieraklučycca ad pobytavych spraŭ.

Pavialičyć

Ciapier, u 2024-m, jana znoŭ vybrała francuzski maršrut, ale ź finałam u Sanćjaha-de-Kampasteła — horadzie, kudy viaduć usie maršruty Kamina:

«Hety maršrut idzie ad miažy z Francyjaj pa paŭnočnaj častcy Ispanii. Ja išła kavałak ad horada Leon da Sanćjaha-de-Kampasteła, atrymałasia 315 kiłamietraŭ, heta adzin z papularnych maršrutaŭ.

U mianie była meta nie tolki adpačyć i prajści hety šlach, a i kryšku pryciahnuć uvahu da temy Biełarusi i našych palitviaźniaŭ. Tamu ja admysłova vybrała toj šlach, na jakim bolš pilihrymaŭ i adpaviedna bolš mahčymaściaŭ danosić ludziam infarmacyju.

Da Kamina vielmi pažadana rychtavacca, tak budzie praściej jaho prachodzić. Rajać zahadzia treniravacca šmat chadzić pieššu ci davać sabie fizičnuju nahruzku, kab, kali pryjedziecie na šlach, być u narmalnaj formie. Ale navat kali rychtuješsia, pieršyja dva-try dni iści ciažka, pakul muskuły nie zvyknucca z nahruzkaj. Prosta ŭ hety raz u mianie było šmat spraŭ pierad pajezdkaj, tamu pryjechała tudy biez padrychtoŭki».

Asnoŭnyja rekamiendacyi — brać na Kamina dobry raznošany abutak, źbirać lohki zaplečnik i być u narmalnaj fizičnaj formie. Pažadana, kab zaplečnik važyŭ 6—7 kh, nie bolš, raskazvaje žančyna.

Pavialičyć

Šlach u Alaksandry zaniaŭ 13 dzion, i štodzień jana prachodziła prykładna 25 km. Maksimum za dzień — 32 km, usiaho ŭdałosia prajści 315 km. Ale heta tolki projdzienaje pa šlachu, bo kali ŭviečary zasialaješsia ŭ albierhie i prymaješ duš, usio roŭna idzieš hulać pa horadzie. Takim čynam, kaža Alaksandra, jana «nahulała» jašče niedzie 50 km.

Biełaruska raskazvaje, što Narodnyja ambasady zapuścili estafietu Voices across Borders, kab raspaviadać zamiežnikam pra situacyju ŭ Biełarusi i samu krainu. Było b składana arhanizavać adpaviednaje mierapryjemstva ŭ Słavienii, bo heta nievialikaja kraina, i biełarusaŭ tam niašmat. Tamu Alaksandra vyrašyła sumiaścić adpačynak na Kamina z udziełam u akcyi i nazvała heta «Kamina dla Biełarusi»:

«Paviesiła na zaplečnik płakat z QR-kodam, tam byŭ nadpis na anhlijskaj i ispanskaj movach, što ja idu pa Kamina ŭ padtrymku biełaruskich palitźniavolenych. Pa QR-kodzie možna było pierajści na admysłovuju staronku prajekta, pačytać pra hetuju inicyjatyvu i situacyju z palitźniavolenymi ŭ Biełarusi, a taksama zrabić danat. Plus u mianie byli maleńkija listoŭki pra situacyju ŭ Biełarusi — ja ich vystaŭlała ŭ albierhie, pryšpilała na infarmacyjnyja doški i razdavała ludziam, kamu było cikava. 

śpiecyjalnyja chosteły dla pilihrymaŭ

Bačyła, što ludzi skanavali QR-kod, čytali, što napisana na płakacie. Mnie vykazvali słovy padtrymki, adzin pilihrym skazaŭ, što jon abaviazkova pamolicca za biełaruskich palitviaźniaŭ. Štodzień znachodziłasia niekalki čałaviek, jakija padychodzili i pytalisia — maŭlaŭ, raspaviadzicie, što adbyvajecca ciapier u Biełarusi, my viedajem, što tam byli pratesty. Ludzi z Tajvania ci Paŭdniovaj Karei pytalisia, dzie znachodzicca Biełaruś i što tam adbyvajecca». 

Pavialičyć

Ciapierašni šlach Alaksandry prachodziŭ praz hory la ispanskaha horada Leon. Ale zbolšaha maršrut, pa jakim jana išła, pralahaje praz maleńkija vioski.

Alaksandra tłumačyć, što Kamina — heta dobry sposab zrazumieć krainu:

«Ty idzieš nie tolki praz turystyčnyja miaściny, ale i praz spalnyja rajony, vioski, pali, vinahradniki. Było cikava hladzieć, jak źmianiajecca łandšaft. Kali išła ad Leona, jašče nie prybrali vinahrad, i było vielmi pryhoža. Mnie padajecca, kastryčnik — uvohule vielmi pryhožy čas [u Ispanii]: roznakalarovyja lasy, załatyja pali, čyrvonyja vinahradniki i plušč — duža malaŭniča, tym bolš što pašancavała z nadvorjem.

Taksama cikava było hladzieć, jak źmianiajecca architektura. Da Leonskich hor na ŭsich viaskovych chatach była čyrvonaja dachoŭka, a kali pierajšli za hory, pačalisia dachi z čornaha słancu, heta ŭžo zusim inšyja pa adčuvańniach miescy. Vinahradniki tam źmianilisia na pašy — tam paśvilisia karovy, aviečki i koni, i stajali adpaviednyja pachi. Nie viedaju inšaha sposabu nastolki pahruzicca ŭ krainu».

Kolki heta kaštuje? Alaksandra zhadvaje, što jana vydatkavała na dvuchtydniovaje padarožža kala 800 jeŭra — heta ź biletami, charčavańniem i pražyvańniem. Bilety kaštavali kala 250 jeŭra: žančyna jechała na aŭtobusie da Miłana sa Słavienii, ź Miłana lacieła da Aŭjeda i z Aŭjeda jechała na aŭtobusie da Leona, dachaty dabirałasia hetaksama. 

Pavialičyć

Dzie žyć — jość roznyja varyjanty. Samy tanny — albierhie, śpiecyjalnyja chosteły dla pilihrymaŭ. Kab tudy zasialicca, treba pakazać kredensijal, pašpart pilihryma, jaki kuplaješ u pačatku vandroŭki. Tudy treba stavić štampy ŭ albierhie, kafe i cerkvach na šlachu — heta paćvierdžańnie, što ty nie prosta turyst, a prajšoŭ hety šlach. Pa im pry kancy vandroŭki vydajuć paśviedčańnie, što ty prajšoŭ Kamina.

Jość niekalki katehoryj albierhie, tłumačyć Alaksandra:

«Jany mohuć być carkoŭnyja ci municypalnyja, i tam zvyčajna načuješ za achviaravańnie: kolki čałaviek maje hrošaj ci nie škaduje, stolki jon moža pakłaści. Vidać, kali z hrašyma zusim drenna, čałaviek moža načavać biaspłatna ci pakłaści ŭmoŭna 2—5 jeŭra.

Čaściej za ŭsio načleh u albierhie kaštuje kala 10—12 jeŭra. U bolš darahich albierhie, dzie bolšaja zona dla adpačynku i mienš łožkaŭ u pakoi, košt niedzie 15—18 jeŭra za načleh. Tam jość łožak u ahulnym pamiaškańni, kuchnia, duš, niejkaja hramadskaja zona, moža być sad. Mnie takoha dastatkova, tym bolš tam možna paznajomicca z novymi ludźmi. I kali ty prachodziš 25 km, tabie ŭžo nie tak važny kamfort, patrebny prosta narmalny adpačynak.

Jość apartamienty, dzie asobny pakoj moža kaštavać 25—30 jeŭra, a numar z dušam i tualetam moža kaštavać 40—60 jeŭra».

Kali chočacca sekanomić na charčavańni padčas šlachu, treba kuplać pradukty ŭ kramie i hatavać samastojna. Amal va ŭsich albierhie jość kuchnia, posud, časta tam pakidajuć makaronu, masła, cukar, sol, harbatu — toje, čaho nabyli šmat i nie chočuć z saboj nieści. 

U tamtejšych restaranach prapanujuć «mieniu pilihryma» — heta kaštuje ad 12 da 20 jeŭra. Tam jość zakuska ci pasta, haračaja strava, desiert, a taksama vada ci vino. Taksama ŭ kaviarniach možna nabyć śniadanak: heta kava z buterbrodam ci pirahami, moža być tarcilla — ispanski amlet. Kava z kruasanam moža kaštavać try jeŭra, adnojčy Alaksandra zapłaciła za śniadanak 13 jeŭra — stolki kaštavali razam vielizarny amlet, kava, śviežaśpiečany chleb s džemam i masłam.

Jašče zaŭždy jość niespadziavanyja vydatki.

«Naprykład, ja nabyła maleńki paŭerbank, bo zabyła svoj paŭerbank doma, płastyry, soniečnyja akulary. Taksama možna vydatkoŭvać hrošy na prańnie: možna prać rečy samastojna, ale vosieńniu jany sochnuć nie tak chutka, tamu možna zapłacić 5-6 jeŭra, kab ich paprać i chutka pasušyć.

Amal nie nabyvaju tam suvieniraŭ, bo ŭsio heta treba nieści na sabie, a paśla 20 km ty adčuvaješ kožnyja 100 hramaŭ. Maje suvieniry — heta kredensijal, u jaki ja staviła štampy, siertyfikat, što ja prajšła Kamina, i taksama ja nabyła pryhožuju mapu ŭsiaho šlachu, kab možna było płanavać nastupnaje padarožža. Jašče možna nabyć rakavinku — simvał Kamina».

Pavialičyć

Alaksandra adznačaje, što ŭ padarožžach pa Kamina amal nie treba ničoha płanavać. Kali arhanizuješ zvyčajnaje padarožža, musiš braniravać žyllo i šmat pradumvać zahadzia. Ale na Kamina, jak minimum na francuzskim maršrucie, panuje svaboda: prosta kuplaješ bilet, prylataješ tudy i idzieš. Na kožnyja 2—3 km jość vioska, dzie možna pajeści, kožnyja 5 km — apartamienty ci albierhie. 

Ci hatovaja Alaksandra pajści pa Kamina ŭ šosty raz? Aniahož, kaža jana:

«Išła i dumała, jak ja chaču pajści na Kamina z mužam, zapaminała dobryja restarany i pryhožyja haradki. Možna pasprabavać inšy maršrut — jość taki Kamina Prymityva, jamu niedzie tysiača hadoŭ i jon prachodzić praz hory. Taksama jość šmat inšych piešych maršrutaŭ, jość z čaho vybrać. Maru, što kali dzieci padrastuć, bo tolki padletkam na šlachu kamfortna, projdziem pa Kamina ŭsioj siamjoj.

Mnie padajecca, što ideja raskazać takim čynam pra palitviaźniaŭ spracavała. Dla mianie rabili piersanalny QR-kod, i pakul nie viedaju, ci šmat danataŭ tudy pieraličyli. Ale dla mianie hałoŭnym było razmaŭlać pra Biełaruś, razumieć, jak šmat zamiežniki viedajuć pra nas. Uśviedamlaju, što treba bolš namahańniaŭ, kab infarmavać i palitykaŭ, i prostych zamiežnikaŭ pra toje, što ŭ nas adbyvajecca. Žychary Italii, Słavienii nie viedajuć, jakaja ciapier situacyja ŭ Biełarusi i kolki tam palitźniavolenych, što ŭ nas za kratami nobieleŭski łaŭreat. Heta treba źmianiać».

• 8
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 0
• 3