Pakaleńnie «ni-ni»: chto jany takija i nakolki heta niebiaśpiečnaja tendencyja?

U śviecie ŭsio bolš uvahi pryciahvaje źjava NEET (Not in Employment, Education, or Training), viadomaja ŭ Biełarusi i krainach byłoha SSSR jak «ni-ni» — kali pradstaŭniki moładzi, pieravažna pakaleńnia Z, nie pracujuć i nie vučacca, žyvučy za košt baćkoŭ ci dziaržaŭnych dapamoh, piša partał «Choład».

ludzi, narodžanyja ŭ 2000-ja

Hetaja źjava nie novaja. Upieršyniu padobnaja tendencyja źjaviłasia ŭ Japonii ŭ 1970-ja hady, dzie sfarmiravalisia hrupy «chikikamory» — ludziej, jakija izalavalisia ad hramadstva i mahli miesiacami nie vychodzić z domu. U adroźnieńnie ad ich, pradstaŭniki «ni-ni» moładzi nie admaŭlajucca ad sacyjalnych kantaktaŭ, ale śviadoma abirajuć pazicyju niaŭdziełu ŭ pracoŭnaj i adukacyjnaj dziejnaści.

Čamu jany tak robiać? Pryčyn niekalki.

«Ni-ni» kvitnieje z-za nieraŭnapraŭja ŭ adukacyjnych mahčymaściach, jakoje zakładvajecca jašče ŭ dziacinstvie. Na heta ŭpłyvaje nie tolki abmiežavany dostup da škoł i ŭniviersitetaŭ, ale i prafiesii i zarobki baćkoŭ, a taksama kultura hramadstva, u jakim raźvivajecca dzicia. 

Mnohija pradstaŭniki «ni-ni» moładzi žyvuć u krainach, dzie składana znajści pracu ci apłacić navučańnie, tamu maładziony adčajvajucca i ničoha nie robiać. U raźvitych i bahatych krainach, dzie jość aktyŭnaja sacyjalnaja padtrymka ad dziaržsistemy i vysokija zarobki, častka moładzi, naadvarot, hublaje matyvacyju da raźvićcia, bo i tak usiaho dastatkova.

Taki ład žyćcia, u niezaležnaści ad pražyvańnia ŭ toj ci inšaj krainie, maje niehatyŭnyja nastupstvy dla moładzi. Pradstaŭniki «ni-ni» časta adčuvajuć tryvožnaść, depresiju, bolš schilnyja da suicydalnych dumak i ŭžyvańnia narkotykaŭ. Adsutnaść pracy i adukacyi pryvodzić da straty prafiesijnych i kamunikatyŭnych navykaŭ i pieratvarajecca ŭ zamknionaje koła: moładź stanovicca jašče bolš zaležnaj ad dapamohi baćkoŭ abo dziaržavy.

Upłyvaje tendencyja da samadyjahnostyki ŭ moładzi «modnych» zachvorvańniaŭ, takich jak SDVH, depresija abo bipalarny razład. Heta taksama škodzić mientalnamu i emacyjnamu zdaroŭju, što ŭskładniaje pošuk pracy i paharšaje paśpiachovaść padčas vučoby.

Siarod pakaleńnia «ni-ni» isnuje i hiendarny razryŭ. U cełym maładyja mužčyny z bolšaj vierahodnaściu znachodziać pracu abo iduć vučycca, čym ich ravieśnicy. U 2020 hodzie ŭ ZŠA siarod moładzi va ŭzroście ad 16 da 29 hadoŭ u katehoryju «ni-ni» ŭvachodzili 17% dziaŭčat i 13,5% chłopcaŭ.
Žanočaj pałovie «ni-ni» ŭ ZŠA časta pieraškadžajuć vyjści na rynak pracy siamiejnyja abaviazki i vychavańnie dziaciej: siarod amierykanskich dziaŭčat, jakija nie pracujuć i nie vučacca, kala 36,7% zajmajucca dziećmi doma. Dla paraŭnańnia, siarod mužčyn, jakija nie pracujuć i nie vučacca, tolki 5,8% źjaŭlajucca baćkami.

Pavialičyć

Najvyšejšy ŭzrovień «ni-ni» siarod moładzi, pavodle Suśvietnaha banku, nazirajecca ŭ Turcyi (22,42%), Brazilii (20,62%), Kałumbii (23,25%), Indyi (23,49%) i Paŭdniova-Afrykanskaj Respublicy (33,98%). A najmienšyja pakazčyki — u Niderłandach, Narviehii i Isłandyi (3—5%).

U Biełarusi, jak śviedčyć Suśvietny bank, uzrovień «ni-ni» adnosna nizki — 5,1% ad ahulnaj kolkaści biełaruskaj moładzi — adnak statystyka hetaja tolki za 2022 hod, a da praŭdzivaści ličbaŭ jość pytańni, bo danyja ab biespracoŭi — jak i lubaja inšaja adčuvalnaja infarmacyja ŭ Biełarusi — chavajecca i cenzurujecca.

Pavialičyć

AAN pryznała baraćbu z rostam «ni-ni» adnoj z klučavych zadač, bo niežadańnie pracavać i vučycca nie tolki škodzić asabistym pierśpiektyvam hetych ludziej, ale i moža padarvać sacyjalnaje i ekanamičnaje raźvićcio cełych krain z-za niedachopu rabotnikaŭ.

Šyrokaja dastupnaść adukacyi mahła b dapamahčy vyrašyć prablemu ekanamičnaj niaroŭnaści, jakaja ŭpłyvaje na rost «ni-ni», kab u budučyni los maładych vyznačali ich viedy, a nie sacyjalnaje pachodžańnie. Adnak niuans u tym, što ŭ sučasnym śviecie navat jakasnaja adukacyja nie harantuje pracaŭładkavańnia, i tamu ŭsio bolš maładych abirajuć ničoha nie rabić.

• 4
• 2
• 5
• 14
• 6
• 1
• 2
• 0