Навука і тэхналогіі44

Планетолагі знайшлі прычыну таго, што Зямля не Венера

У нас мог бы быць пякельны парнік планетарных маштабаў.

Камп’ютарнае мадэляванне паверхні Венеры. Выява: JPL Multimission Image Processing Laboratory

Умовы фармавання Зямлі і яе суседкі Венеры былі даволі падобныя, а адлегласць між імі не такая і вялікая. Планетолагі ў новым даследаванні, апублікаваным у часопісе Nature Geoscience, назвалі прычыну, праз якую адна з планет ператварылася ў сапраўднае пекла.

Атмасфера Венеры мае тэмпературу каля 462°C і складаецца збольшага з вуглякіслага газу, на паверхні амаль няма вады, затое ёсць безліч вулканаў. Навукоўцы кажуць, ёй проста не пашчасціла быць абстралянай астэроідамі ці сутыкнуцца са спадарожнікам.

Амерыкана-канадская група даследчыкаў прааналізавала ізатопны склад мантыі Зямлі і знайшла замала некаторых рэдказямельных металаў, уласцівых астэроідам-хандрытам, «будматэрыялам» планет. Частка колішняй матэрыі Зямлі, насычанай радыеактыўнымі элементамі, што далі б гэтыя ізатопы, некуды знікла.

Разлікі паказалі, што масіраваны абстрэл астэроідамі альбо сутыкненне з гіпатэтычнай планетай Тэя (гэта адна з тэорый аб паходжанні Месяца), што знеслі частку першаснай матэрыі Зямлі, далі цікавыя эфекты.

«Выбіванне» з Зямлі першаснай матэрыі ахаладзіла планету на пачатку яе існавання ды запусціла тэктанічныя працэсы. Тэктоніка ў сваю чаргу яшчэ больш ахаладзіла планету: лішняя энергія трацілася на рух пліт і выбівалася вонкі праз вывяржэнні вулканаў.

Венеры не «пашчасціла» быць пад такім абстрэлам: цеплыня ў ёй доўга назапашвалася, каб затым вырвацца маштабнымі вывяржэннямі вулканаў па ўсёй паверхні. Вулканы выкінулі ў атмасферу багата серы і вуглекіслаты, што стварыла значны парніковы эфект. Венера цяпер мае самую шчыльную атмасферу сярод вядомых чалавеку землепадобных планет, атмасферны ціск у ледзь не 100 раз вышэйшы за зямны.

Паводле ранейшых гіпотэз, на Венеры некалі магла нават быць вада (хоць цэлыя акіяны), але «разагрэтая» планета выпарыла яе ў атмасферу, а праз слабое магнітнае поле не ўтрымала — ваду знесла сонечным ветрам, атмасфера Венеры дагэтуль губляе вадарод і кісларод.

Так ці іначай, калі б не парніковы эфект, Венера мела б тэмпературу паверхні ўсяго каля 80°C — пры такой лёгка магло б узнікнуць арганічнае жыццё.

Дакладнае вызначэнне прычыны ўзнікнення такога эфекту дапаможа звузіць спіс кандыдатаў у прыдатныя для чалавека экзапланеты.

Каментары4

Сілавікі працягваюць умацоўваць свае будынкі, баючыся паўстання16

Сілавікі працягваюць умацоўваць свае будынкі, баючыся паўстання

Усе навіны →
Усе навіны

Дэпутатка Мірончык-Іванова расказала, ці можна ёй выкладаць у інстаграме фоты ў купальніку8

Расійскія войскі расстралялі дзевяць украінскіх вайскоўцаў у Курскай вобласці4

У цэнтры Гродна прадаюць кватэру ў 100-гадовым доме1

У мінскай краме прадаюць двайнікоў вядомых прадуктаў. Толькі зроблены яны не на Захадзе, а ў Расіі7

У Мінску сёлета колькасць кляшчоў знізілася на 40%. Як так?1

Навумчык пра рэзкія заявы Пазняка: Яго не цікавіць імідж, ён кажа тое, што не гавораць іншыя222

Гаспадары абабілі дом 120 тысячамі накрывак ад бутэлек — вось як ён выглядае6

Зборная Беларусі згуляла ўнічыю з Паўночнай Ірландыяй4

«Расія не здольная напоўніцу скарыстацца з захопу Вуглядара, яе рэсурсы абмежаваныя» — генерал Бэн Ходжэс

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Сілавікі працягваюць умацоўваць свае будынкі, баючыся паўстання16

Сілавікі працягваюць умацоўваць свае будынкі, баючыся паўстання

Галоўнае
Усе навіны →