З Масквы. Блог Алеся Чайчыца5050

А што калі СССР усё ж рыхтаваўся першым напасці на Гітлера?

Нават пры тым, што пачаць вайну — адна справа, а толькі хацець яе пачаць — іншая справа, магчымая наяўнасць планаў першага ўдара СССР у чарговы раз бурыць прапагандысцкі міф пра бязгрэшнасць і праведнасць савецкага боку ў той вайне.

Праклятая Другая сусветная вайна не адпускае нас і праз семдзесят з лішнім гадоў пасля яе пачатку. Дзяржаўная прапаганда працягвае шуміху вакол тых трагічных гадоў, працягвае бярэдзіць раны і эксплуатаваць псіхалагічную траўму грамадства і боль людзей для свайго ўмацавання, перашкаджаючы аналітычнаму падыходу да гісторыі той вайны. Як было б лепей, калі б Другой сусветнай ніколі не бывала.

Зусім нядаўна прайшла навіна пра тое, як расійскае міністэрства абароны ўзяло ды знішчыла архіў Галоўнага ракетна-артылерыйскага ўпраўлення, дзе захоўвалася інфармацыя пра расійскія арсеналы і пра вытворчасць зброі за некалькі стагоддзяў. Нашто гэта магло быць зроблена, і што гэта можа быць, як не злачынная халатнасць? Якая выснова з гэтага?

Выснова з гэтага — прэзумпцыя таго, што расійскія вайскоўцы хаваюць канцы ў ваду і дэманстрацыя таго, як яны ставяцца да архіваў. Гэта азначае, што

калі СССР сапраўды рыхтаваўся першым напасці на гітлераўскую Нямеччыну, дык адпаведныя дакументы ў архівах дзеля палітычных мэтаў могуць быць падробленыя ці знішчаныя — калі яны не былі знішчаныя ўжо даўно.

Прычым я не бачу дрэннага ў тым, каб СССР рыхтавацца да вайны з Гітлерам, прычым да атакуючай вайны. Вайна была б непазбежная так і гэтак, савецкае кіраўніцтва гэта ўсведамляла. А напад — найлепшы сродак абароны.

Больш цікавіць, чаму сучасныя апалагеты Сталіна і СССР нак упарта адмаўляюць саму магчымасць падрыхтоўкі СССР да напада на Нямеччыну, з такой злосцю нападаюць на немэйнстрымавых гісторыкаў Марка Салоніна і Віктара Суворава, якія вывучаюць гэтае пытанне.

Той факт, што

Другая сусветная вайна пачалася на два гады раней, у верасні 1939 г., і што сталінскі Савецкі саюз, на жаль, у першыя месяцы вайны вёў сябе як хаўруснік Гітлера, напаўшы на нявінныя Польшчу і Фінляндыю,
ім вока ня рэжа, а магчымы напад на Гітлера ўспрымаецца як абраза і хвальсіфікацыя, бач ты, гісторыі.

Нават пры тым, што пачаць вайну — адна справа, а толькі хацець яе пачаць — іншая справа, магчымая наяўнасць планаў першага ўдара СССР у чарговы раз бурыць прапагандысцкі міф пра бязгрэшнасць і праведнасць савецкага боку ў той вайне. А разам з гэтым бурыць трываласць эклектычнай сучаснай дзяржаўнай ідэалогіі ў Расіі — а перадусім у Беларусі.

Калі міф пра «Вялікую айчынную вайну» не працуе для доўгатэрміновага і трывалага нацыябудаўніцтва — можа грунтаваць дзяржаўную ідэалогію, будаваць нацыянальную ідэнтычнасць на нейкіх больш вечных і больш адназначных рэчах у нашай тысячагадовай гісторыі? І святкаваць Дзень незалежнасці не ў дзень, калі замест нямецка-фашысцкіх акупантаў у Менск прыйшлі савецкія (а палова Беларусі так і заставалася пад немцамі, калі на то пайшло), але ў дзень, калі Беларусь абвесціла незалежнасць? Такіх дней мы маем ажно тры: 25 сакавіка (1918 г.), 27 ліпеня (1990 г.) і 25 жніўня (1991 г.).

***

Мне найбольш яскравай ілюстрацыяй магчымых наступальных планаў СССР у 1941 годзе заўсёды быў помнік савецкім лётчыкам у блізкім мне з самога дзяцінства мястэчку Бяроза-Картуская.

Бяроза здаўна была важным апорным пунктам савецкай авіяцыі, авіябаза там знаходзіцца, здаецца, і да гэтага часу.

Непадалёк ад усходняга ўезду ў места стаіць помнік савецкім авіятарам, што ваявалі тут у першыя дні пасля нападу Нямеччыны на СССР (не зважайце, што на ім усталяваны нашмат пазнейшы рэактыўны самалёт).

Надпіс на помніку кажа:

«Героическим летчикам 91, 121, 125, 130, 162, 207, 212 бомбардировочных авиаполков, храбро сражавшимся с врагом в первые дни Великой Отечественной Войны» (выдзелена мною)

То бок,

у чэрвені 1941 г. над Бярозай з немцамі ваявалі сем бамбардовачных палкоў
(з іх 121 і 125 — магчыма, што лёгка-бамбардовачныя і квартаваліся адзін у Магілёўскай, другі — у Гомельскай вобласці), то бок не менш за 200–300 бамбардоўнікаў. Я не вайсковец, але заўжды здавалася, што бомбары — перадусім наступальная і выведвальная, а не абараняльная авіяцыя. Ці не?

Каментары50

«Чаму яна бесіцца? Мужыка даўно не было!» АНТ паказала камедыю ўласнай вытворчасці. Насмешыць вас толькі канцоўка16

«Чаму яна бесіцца? Мужыка даўно не было!» АНТ паказала камедыю ўласнай вытворчасці. Насмешыць вас толькі канцоўка

Усе навіны →
Усе навіны

«Надзея можа з’явіцца ў любы момант». Прагноз на 2025 год2

Губазікі спынілі аўто ў Брэсце, кіроўца спрабаваў уцячы і наехаў на аднаго з іх6

У выбарчых камісіях новых людзей толькі 3%8

Стала вядома, як перабудуюць закінуты будынак на Алібегава ў Мінску ФОТА

Крыніцы ва ўрадзе Азербайджана пацвердзілі, што самалёт Azerbaijan Airlines быў збіты расійскай ракетай3

«Сам прапанаваў ёй выйсці на Ганну Сялук». Палітвязень расказаў пра сваю былую жонку — спявачку з міліцэйскімі пагонамі4

Кізім абвяргае, што ва Украіне з пераліку моў, што знаходзяцца пад асаблівай абаронай, выкрэсліваюць беларускую4

У Мінску здаюць у арэнду кватэру без вадаправода, каналізацыі і прыбіральні3

Mark Formelle выпусціў каляндар у стылі аўстралійскіх пажарных11

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Чаму яна бесіцца? Мужыка даўно не было!» АНТ паказала камедыю ўласнай вытворчасці. Насмешыць вас толькі канцоўка16

«Чаму яна бесіцца? Мужыка даўно не было!» АНТ паказала камедыю ўласнай вытворчасці. Насмешыць вас толькі канцоўка

Галоўнае
Усе навіны →