Ad Dapkiunasa da Łatuški — usie biełaruskija ambasadary: chto jany?
Na siońnia biełaruskija dypłamatyčnyja pradstaŭnictvy jość až u 55 krainach śvietu.
Nie ŭsie krainy Jeŭrasajuza mohuć dazvolić sabie takuju kolkaść ambasadaŭ. Naprykład, zusim niadaŭna była infa, što Aŭstryja začyniaje pasolstvy ŭ krainach Bałtyi z metaj ekanomii.
Tolki za apošni čas adkrylisia pasolstvy Biełarusi ŭ Aŭstralii, Pakistanie, Estonii, Manholii, Ekvadory. Z zakrytych — Livija (paśla padzieńnia režymu Muamara Kadafi) i Šviecyja (paśla incydentu ź miedźviedziroŭščykam).
«NN» vyrašyła hlanuć, chto ž uznačalvaje biełaruskija pasolstvy za miažoj, a taksama jakija ludzi tam pracujuć.
Rasija
Aby-kaho pracavać u Maskvu nie adpraviać. Łukašenka niekali nazyvaŭ pasolstva ŭ Rasii «nievialikim uradam na vyjeździe». U rozny čas pasłami Biełarusi ŭ Rasii pracavali byłyja staršyni Viciebskaha i Bresckaha abłvykankamaŭ Uładzimir Hryhorjeŭ i Vasil Daŭhaloŭ. Pieradapošnim pradstaŭnikom Biełarusi ŭ Maskvie byŭ ciapierašni premjer-ministr Andrej Kabiakoŭ (jon tam naradziŭsia, ale z małych hadoŭ žyŭ u Biełarusi).
Imia siońniašniaha pasła nie nadta raskručanaje miedyja. 50-hadovy ŭradženiec vioski Niehlubka Vietkaŭskaha rajona Ihar Pietryšenka — prafiesijny vajskoviec, jaki vysokich pasadaŭ unutry Biełarusi nikoli i nie zajmaŭ, choć u dziaržaŭnym aparacie znachodzicca ad pieršych hadoŭ kiravańnia Łukašenki (1996).
Viadoma, što miždziaržaŭnyja pytańni pamiž Biełaruśsiu i Rasijaj vyrašajucca zusim nie na ŭzroŭni pasła. U niepasrednyja abaviazki Pietryšenki ŭvachodzić raźvićcio handlu z rasijskaj pravincyjaj. Niaredki jon hość i na kulturnych mierapryjemstvach, a taksama źjezdach biełaruskich dyjaspar.
Hod tamu spadar Pietryšenka ŭspłyŭ u nie samaj pryjemnaj historyi. Mašyna pasła trapiła ŭ DTZ u Smalenskaj vobłaści, u vyniku jakoha zahinuli dźvie žančyny. Sam dypłamat nie paciarpieŭ.
Francyja
Samy nieardynarny pradstaŭnik biełaruskaha dypłamatyčnaha korpusu.
Uvohule zajmieńnik «samy» dobra pasuje Paŭłu Łatušku. Niekali jon byŭ samym maładym ministram i samym biełaruskamoŭnym. Łatuška byŭ siarod studentaŭ «pieršaj biełaruskaj płyni» na histfaku BDU. Jon padkreślena karystaŭsia biełaruskaj movaj na pasadzie pres-sakratara MZS. Polskija kalehi kažuć, što bolš jarkaha pasła Biełarusi ŭ Varšavie, čym Łatuška, nie było.
Varta adznačyć, što kalehi pa ministerstvie Paŭła Łatušku niedalublivajuć.
U čas pracy ministram kultury Łatuška prasunuŭ dziaržprahramu «Zamki Biełarusi», jakaja praduhledžvała rekanstrukcyju i adbudovu starych zamkaŭ. Zusim niadaŭna hetuju prahramu cichieńka zharnuli.
U čas znachodžańnia ŭ Francyi Łatuška zapomniŭsia frazaj, što naša technika łamajecca na pakazach, kluč da dźviercaŭ mašyn nie padychodzić. «To jaki davier moža być da takoj techniki», — skazaŭ jon. Zusim chutka na heta adreahavaŭ Łukašenka. «Nie chočuć pracavać, a tolki karciny na ścieny raźviešvać», — žorstka prajšoŭsia pa Łatušku, tym nie mienš, u Biełaruś nie adklikaŭ.
Darečy, siarod supracoŭnikaŭ pasolstva znoŭ značycca Andrej Sucharenka, syn kolišniaha kiraŭnika KDB Ściapana. Jon viarnuŭsia paśla nievialikaj paŭzy na miesca praŭstaŭnika Biełarusi ŭ ofisie Rady Jeŭropy ŭ Strasburhu.
Polšča
Cikava, što sajt pasolstva Biełarusi ŭ Polščy — adzin ź niamnohich, jaki nie maje rasiejskaj viersii. Tolki biełaruskuju i polskuju. Tamtejšaje pradstaŭnictva ŭznačalvaje Alaksandr Aviarjanaŭ. Jamu 60 hadoŭ, rodam z Kalininhrada. U saviecki čas jon nie mianiaŭ šmatlikija pracy, a bolš za 15 hadoŭ addaŭ instytutu «Bieł-enierhasietprajekt».
Na dziaržaŭnuju słužbu Aviarjanaŭ pryjšoŭ jašče pry Kiebiču, atrymaŭšy pasadu namieśnika načalnika adździeła ŭ Ministerstvie enierhietyki. U MZS trapiŭ u 2004 hodzie.
Ničym asablivym padčas pracy ŭ Polščy Aviarjanaŭ nie adznačyŭsia. Ciapier pamiž našymi krainami kali i nie adliha, to prynamsi adsutnaść ekałacyi, a to ž roznyja časy byli. Svajoj hałoŭnaj misijaj pasoł nazyvaje «dapamohu ŭ prastacie i jakaści mižčałaviečych adnosin».
Kitaj, Kazachstan, Brazilija
Pasłoŭ hetych krain abjadnoŭvaje toje, što niekali ŭ Biełarusi jany zajmali dastatkova vysokija pasady.
Naprykład, pradstaŭnik Biełarusi ŭ Brazilii Łjeanid Krupiec byŭ staršynioj Minskaha abłvykankama. U Krupca nieardynarnaja bijahrafija. Paśla słužby ŭ vojsku jon pajechaŭ na vučobu va Univiersitet družby narodaŭ imia Patrysa Łumumby ŭ Maskvu. Pa śpiecyjalnaści jon pierakładčyk ź ispanskaj movy. Adnak pracavać pajšoŭ… ahranomam na Haradziejski cukrovy kambinat. Krupiec uznačalvaŭ rodny Niaśvižski rajvykankam, a potym cełuju vobłaść. Tam čamuści jon nie ŭtrymaŭsia, Łukašenka nazvaŭ jaho zanadta miakkim, tamu ŭ chutkim časie papraŭlać situacyju na Minščynie vyklikali daśviedčanaha Barysa Baturu z Mahiloŭščyny.
Apošnija čatyry hady Krupiec znachodzicca na pracy ŭ soniečnaj Brazilii. Za hety čas u pasolstvie adbyłosia trahičnaje zdareńnie. U studzieni 2013 u akijanie kala Rya-de-Žaniejra patanuŭ konsuł Biełarusi Siarhiej Hureŭski.
Viktar Bura pabyvaŭ jašče ŭ bolš vysokim kreśle. Ad 2006 da 2010 jon byŭ vice-premjeram, adkazvaŭ za ekanamičnyja pytańni. Adnak vialikaj paznavalnaści nie dabivaŭsia, navat niahledziačy na vyraznyja vusy. Ciapier jon uznačalvaje pasolstva ŭ Piekinie. Pracy nie brakuje, bo ŭ Kitaj niaredka jeździać našy čynoŭniki, treba ładzić vizity, prachodzić šmat fiestyvalaŭ i vystavaŭ, a plus da ŭsiaho pieramovy z mahutnymi kitajskimi kampanijami. Z Kitaja, darečy, całkam mahčyma znoŭ viarnucca ŭ vyšejšyja ŭładnyja ešałony, prykład Anatola Tozika tamu jaskravaje paćvierdžańnie.
Anatol Ničkasaŭ — były ministr architektury i budaŭnictva Biełarusi. Ciapier jon pasoł našaj krainy ŭ Kazachstanie. Cikava, što cełych 16 hadoŭ jon adpracavaŭ namieśnikam ministra architektury: kiraŭniki viedamstva mianialisia, a Ničkasaŭ zastavaŭsia. Siońnia jon užo piensijanier i praca ŭ Astanie, najchutčej, stanie apošniaj u karjery.
Paŭdniovaja Kareja i Łatvija
Tolki dva pradstaŭnictvy Biełarusi za miažoj uznačalvajuć žančyny. Zusim niadaŭna było try, ale Volha Haŭruk, jakaja pracavała ŭ Tadžykistanie, syšła ŭ adstaŭku.
Apošnija dva hady ŭ Łatvii pracuje 55-hadovaja Maryna Daŭhapołava. Heta dypłamatka sa stažam, raniej jana ŭznačalvała misiju ŭ Armienii. Cikava, što małodšaja siastra Daŭhapołavaj Volha raniej taksama pracavała ŭ MZS.
Źviartaje ŭvahu, što konsulski adździeł u pryhraničnym Daŭhaŭpiłsie (Dźvinsku) uznačalvaje były kiraŭnik słužby biaśpieki prezidenta Uładzimir Klimaŭ.
Natalla Žylevič, jakaja reprezientuje Biełaruś u Paŭdniovaj Karei, na dypłamatyčnaj słužbie ŭžo 23 hady. Vypusknica Linhvistyčnaha papracavała ŭ biełaruskich pradstaŭnictvach u Turcyi i Francyi (jana, darečy, vałodaje i tureckaj, i francuzskaj). A ŭ 2011 upieršyniu samastojna ŭznačaliła pasolstva.
U kaho samyja vysokija zarobki
12 červienia 2013 hoda ŭrad vyrašyŭ udaskanalić umovy apłaty pracy biełaruskich dypłamataŭ. Dakumient byŭ vykładzieny ŭ adkryty dostup i šyrokaja publika daviedałasia, kolki ž zarablajuć pasły.
Najbolšy zarobak maje pasoł Biełarusi ŭ Japonii Siarhiej Rachmanaŭ — ažno 4080 jeŭra. Usio svajo žyćcio Rachmanaŭ pryśviaciŭ navucy i adukacyi. Doŭhi čas jon pracavaŭ na chimičnym fakultecie, a taksama ŭ NDI fizika-chimičnych prablem BDU. Byŭ pieršym prarektaram BDU, a taksama namieśnikam staršyni prezidyuma Akademii navuk. Užo na piensii jaho pryznačyli pasłom u Japonii — niakiepskaja mahčymaść padzarabić. Niekali pradstaŭnictva Biełarusi ŭ Tokia ŭznačalvaŭ pieršy ministr zamiežnych spravaŭ našaj krainy Piatro Kraŭčanka, z hetaj pasady jon sychodziŭ ź niemałym skandałam.
Na druhim miescy pa prybytkach značycca praca ŭ Vieniesuele. Tamtejšy pasoł Aleh Pafioraŭ maje ŭ miesiac 3980 jeŭra. A plus da hetaha nadbaŭku za ciažkija klimatyčnyja ŭmovy ŭ pamiery 20% ad ahulnaha zarobku. Pafioraŭ naradziŭsia ŭ 1949 hodzie ŭ Kazachstanie, jon vajskoviec. Armiejskaj słužbie addaŭ ažno 40 hadoŭ žyćcia. A kali brać u raźlik pracu ŭ Vajskova-pramysłovym kamitecie, to i 45. Hod adpracavaŭ u kampanii miljaniera Uładzimira Piefcijeva «Biełtechekspart». A ŭ 2012 pryznačany pasłom u Vieniesuełu. Napeŭna, nie prosta tak tudy pastavili čałavieka, jaki apošnija hady zajmaŭsia prodažam zbroi.
I jaki ž vynik raboty tavaryša Pafiorava? U 2013 hodzie tavarazvarot Biełarusi i Vieniesueły skłaŭ 83,3 młn dalaraŭ, abo tolki 14,3% ad uzroŭniu 2012 hoda. U 2014 hodzie krainy nahandlavali na 99,7 młn, a za studzień-vierasień hetaha hoda — mienš za 20 młn dalaraŭ. Śmiechu varta.
Pa 3910 jeŭra ŭ miesiac majuć pradstaŭniki Biełarusi pry AAN u Ńju-Jorku i Ženievie Andrej Dapkiunas i Juryj Ambrazievič adpaviedna.
Andrej Dapkiunas pachodzić ź intelihientnaj siamji. Jahony baćka — viadomy teatralny dziejač, pracavaŭ u Ministerstvie kultury, Kupałaŭskim teatry. Jahonaja mama ŭznačalvała muziej Janki Kupały. Pradstaŭnictva pry AAN jon uznačalvaje ŭžo bolš za 10 hadoŭ, što niazvykła dla dypłamata. Praŭda, byli ŭ jahonym žyćci i ciažkija pieryjady. U 2011-m jaho adklikali ź Ńju-Jorka (byŭ ukaz Łukašenki). Na radzimie jaho čakali «hutarki» ŭ Kamitecie dziaržbiaśpieki — jaho padazravali ŭ suviaziach z kandydatam u prezidenty Sańnikavym, jakomu tady šyli ledźvie nie sprobu dziaržaŭnaha pieravarotu. Chadziła havorka, što na Dapkiunasa napisali danosy supracoŭniki pradstaŭnictva. Ale dypłamat źniaŭ ź siabie padazreńni, i jaho viarnuli ŭ Ńju-Jork.
Kažuć, hety ambitny i enierhičny dypłamat paśla prablem z KDB zhubiŭ impet u pracy.
Ale mienavita ŭ Dapkiunasa ŭ padparadkavańni pracuje syn ministra Uładzimira Makieja. Heta śviedčyć pra toje, što Makiej cenić Dapkiunasa, raz davieryŭ jamu mientarstva nad ułasnym synam.
Varta nahadać, što «dla kanśpiracyi» syna Makieja ŭ pašparcie zapisali na škocki manier — McKay. Dumali, hramadstva nie paznaje…
U Ženievie Biełaruś ciapier pradstaŭlaje Juryj Ambrazievič — heta niadaŭniaje pryznačeńnie. Jašče da žniŭnia tam pracavaŭ Michaił Chvastoŭ, były kiraŭnik ministerstva. Raniej Ambrazievič pracavaŭ u našych pradstaŭnictvach pry ES i NATA. Jon byŭ pamočnikam Martynava, kali toj byŭ ministram.
Dzie samyja małyja zarobki?
A voś mienš za ŭsio majuć našy pasły ŭ Bałharyi i Iranie, a taksama časovy pavierany ŭ Rumynii — pa 2750 jeŭra.
Valeryj Rybak jašče ŭ 2001—2002 hadach skončyŭ dypłamatyčnyja kursy ŭ Iranie. Taksama jon prachodziŭ navučańnie ŭ Paŭdniovaj Karei pa prahramie raźvićcia suviaziaŭ z krainami SND i Uschodniaj Jeŭropy.
Upieršyniu na pracu ŭ Iran Rybak trapiŭ u 1997 hodzie, zaniaŭšy pasadu handlovaha pradstaŭnika. Faktyčna ŭsia jahonaja karjernaja słužba tak ci inakš źviazanaja jakraz z hetaj krainaj. Dypmisiju jon uznačaliŭ u 2008 hodzie.
Varta adznačyć, što pasły majuć taksama dapłaty na niepracujučych žonak, niepaŭnaletnich dziaciej i za sumiaščalnictva — h.zn., kali jany akredytavany jašče ŭ inšaj krainie ci krainach.
ZŠA
Daŭni dypłamatyčny kanflikt pamiž ZŠA i Biełaruśsiu ŭsio nie moža vyrašycca. Dypmisii pracujuć na ŭzroŭni nie pasła, a časovaha pavieranaha. Ciapier Biełaruś u Vašynhtonie pradstaŭlaje Pavieł Šydłoŭski. U adkrytych krynicach adsutničaje jahonaja bijahrafija. Cikava, što jon, u adroźnieńnie ad mnohich kaleh, nie zamykajecca ŭ ścienach ambasady. Šydłoŭski aktyŭna naviedvaje amal usie mierapryjemstvy choć niejak źviazanyja ź Biełaruśsiu, u tym liku tyja, dzie ŭdzielničaje apazicyja. Niaredka Šydłoŭski prosić słova na takich iventach. Sioleta dypłamat uraziŭ mnohich svaimi zajavami ŭ adras kiraŭnictva ZŠA z prośbaj praciahnuć ruku dapamohi Biełarusi. «Na konie naša niezaležnaść», — kanstatavaŭ jon.
Niekatoryja kalehi, adnak, charakteryzujuć Šydłoŭskaha jak šeruju pasrednaść. Dobry vykanaŭca, idealny pamočnik-sakratar, ale nie pasoł — kaliści jon byŭ pamočnikam Chvastova, u čas, kali toj byŭ ministram. Zrešty, jon i jość nie pasoł u ZŠA — usiaho tolki «pasłańnik», choć i ŭ mahutnaj dziaržavie.
Chto daŭžej za ŭsich?
Niačasta dypłamaty znachodziacca na adnoj pracy cełych 14 hadoŭ. Ale heta možna skazać pra pasła Biełarusi va Ukrainie Valancina Vialičku. Jon byŭ pasłom jašče pry Kučmu, potym pry Juščanku, paśla — pry Janukoviču, ciapier pry Parašenku. Pasłu ŭdajecca zachoŭvać bałans u adnosinach ź luboj uładaj u susiedniaj dziaržavie i takaja zdolnaść uchvalajecca kiraŭnictvam Biełarusi. Vialičku ŭžo 71 hod, ale jon praciahvaje pracavać i atrymaŭ ad Alaksandra Łukašenki orden. U minułym Vialička byŭ pasłom u Łatvii, a taksama ministram pa spravach SND (była niekali i takaja pasada).
Vialikabrytanija
Adzin z najbolš daśviedčanych dypłamataŭ krainy znachodzicca na pracy ŭ Łondanie. Mabyć, niekali Siarhiej Alejnik budzie mieć usie šancy, kab samomu ŭznačalić MZS. Jamu 50 hadoŭ, rodam ź Minsku. Skončyŭ Linhvistyčny ŭniviersitet pa śpiecyjalnaści «anhlijskaja i niamieckaja movy». A potym razam ź siońniašnim šefam Uładzimiram Makiejem vučyŭsia ŭ Dypłamatyčnaj akademii ŭ Vienie. Ad 1992 — na dypłamatyčnaj pracy. U 1995-m byŭ adpraŭleny konsułam u niderłandskuju Haahu.
Byŭ pradstaŭnikom Biełarusi pry AAN, a taksama pry Vatykanie i Suvierennym Maltyjskim Ordenie. Heta taki rycarski relihijny orden, jaki pryznajecca bolš čym 100 krainami śvietu jak samastojnaja dziaržava, u tym liku i Biełaruśsiu.
Mienavita Alejnik u 2009 ładziŭ vizit Alaksandra Łukašenki ŭ Vatykan i jaho sustreču z papam Bieniedyktam XVI. Cikava, što Alejnik i ŭ Łondanie zastajecca pradstaŭnikom pry Vatykanie — vidać, dobra ŭdajucca jamu kantakty ŭ Apostalskaj stalicy.
Śmierci pasłoŭ
Zusim niadaŭna pajšoŭ z žyćcia pasoł Biełarusi ŭ Hiermanii 48-hadovy Andrej Hiro.
Heta druhaja śmierć našaha dypłamata za miažoj za apošni hod. U 2014 hodzie nie stała pasła Biełarusi ŭ Małdovie 55-hadovaha Viačasłava Asipienki.
Čatyry pasolstvy ŭ Afrycy
Afryka — heta toj kantynient, dzie biełaruskaja prysutnaść minimalnaja. Na siońniašni dzień my majem pasolstvy ŭ Jehipcie, Efiopii, Nihieryi i PAR.
Pasoł Biełarusi ŭ Nihieryi Viačasłaŭ Biaskosny pa sumiaščalnictvie źjaŭlajecca pasłom u Habonie, Toha, Mali, Kamierunie, Sieniehale, Hanie i Kot-dJIvuary.
Adzin z najbolš admietnych našych pasłańnikaŭ pracuje ŭ Jehipcie. 52-hadovy Siarhiej Račkoŭ — vypusknik Minskaha linhvistyčnaha ŭniviersiteta. Jon prachodziŭ navučańnie pry Suśvietnym banku ŭ Vašynhtonie, Abjadnanym Vienskim univiersitecie ŭ Aŭstryi, a taksama Ženieŭskim centry vyvučeńnia palityki. Razvał SSSR Račkoŭ sustreŭ načalnikam upraŭleńnia pa pracy ź piersanałam «Biełźniešekanombanka». Byŭ daradcam Piatra Prakapoviča ŭ pieršyja hady jahonaj raboty staršynioj praŭleńnia Nacbanka. Paśla hetaha Račkoŭ adkazvaŭ za adnosiny z ZŠA i Kanadaj u MZS.
Ciažki momant u karjery Račkova zdaryŭsia, kali jon pracavaŭ u ZŠA. Tady adzin ź biełaruskich dypłamataŭ (Čarapanski) nie viarnuŭsia na radzimu — pryčym heta byŭ taki cichi pratest suprać dyktatury. Čarapanski ŭładkavaŭsia pracavać na radyjo «Hołas Amieryki», a Račkova adklikali ŭ MZS, ledź nie zvolnili. Uratavaŭ jaho Dapkiunas, uziaŭ da siabie ŭ Ńju-Jork, ale adnosiny ŭ ich nie skłalisia.
A ŭ 2013 hodzie Račkova niečakana pierakinuli zusim na inšy ŭčastak — u arabski śviet.
Samyja ekzatyčnyja pasolstvy
Pretendentaŭ na heta zvańnie dastatkova šmat.
Naprykład, letaś Biełaruś adkryła ambasadu ŭ dalokaj Aŭstralii. Kiraŭnikom misii pryznačany Viktar Šych, jaki da hetaha byŭ pasłom u Rumynii i Francyi. Usiaho pasolstva ŭ Kanbiery składajecca z čatyroch čałaviek. Aproč samoha Viktara Šycha, heta treci sakratar Maksim Makaraŭ z žonkaj Halinaj, a taksama kiroŭca.
Jość u Biełarusi svajo pasolstva i ŭ dalokim Ekvadory. Jaho ŭznačalvaje były vajskovy pierakładčyk Ihar Pałujan, jašče za savieckim časam jon pracavaŭ u Nikarahua. Praca ŭ MZS u jaho ŭvieś čas źviazanaja z krainami Paŭdniovaj i Centralnaj Amieryki.
U bližejšych pierśpiektyvach našaha MZS — pašyreńnie hieahrafii. Płanujecca, što biełaruskaja ambasada źjavicca ŭ Hruzii. Jość jana taksama ŭ bahatym Katary, ale pasła tudy ŭsio nijak nie pryznačać.
A chto stanie pasłom u ZŠA ŭ vypadku narmalizacyi dvuchbakovych adnosin? Kažuć, pra hetaje pryznačeńnie maryć były pamočnik Alaksandra Łukašenki, a ciapier namieśnik ministra zamiežnych spraŭ Valancin Rybakoŭ.
«P****iec adbyŭsia». Volha Kavalkova patłumačyła, čamu adyšła ad palityki i carkvy i jak transfarmuje bol u luboŭ25
Kamientary