Adny ličać premjer-ministra patencyjnym «Miadźviedzievym siamji Łukašenkaŭ». Inšyja ŭkazvajuć, što jon usio ž biełarus i technakrat z dośviedam pracy ŭ pramysłovaści i dypłamatyi. Premjer-ministra źviazvajuć ź Viktaram Łukašenkam i Viktaram Šejmanam, jaki i paspryjaŭ jaho karjery. Ci zdolny Hałoŭčanka stać samastojnym?
Premjer-ministr Raman Hałoŭčanka ad imia Alaksandra Łukašenki siońnia začytaŭ zvarot «z nahody śviatkavańnia Dnia Dziaržaŭnaha ściaha, Dziaržaŭnaha hierba i Dziaržaŭnaha himna Respubliki Biełaruś». Toje, što pramovu na ŭračystaści daručyli ahučyć Ramanu Hałoŭčanku, a nie Natalli Kačanavaj, Viktaru ci Mikałaju Łukašenkam, moža być indykataram, kamu pierajšoŭ by rej kiravańnia ŭ vypadku adychodu Alaksandra Łukašenki siońnia. Tema, pra jakuju mnohija zadumalisia va ŭmovach, kali zdaroŭje Alaksandra Łukašenki pachisnułasia nastolki, što jon nie vystupaŭ na dźviuch dziaržaŭnych uračystaściach zapar.
My pryhadali, što viadoma pra žyćcio i karjeru premjer-ministra Biełarusi.
Raman Hałoŭčanka naradziŭsia ŭ Žodzinie ŭ 1973 hodzie. U hetym žniŭni jamu spoŭnicca 50 hadoŭ. Jaho baćka spačatku pracavaŭ na BiełAZie, a paśla ŭ Minsku, kudy pierabrałasia siamja, na traktarnym zavodzie.
Raman Hałoŭčanka rana vybraŭ šlach dypłamatyčnaj słužby i ŭžo školnikam pakazaŭ niemałyja zdolnaści, bo zdoleŭ pastupić u elitny MHIMO — Maskoŭski dziaržaŭny instytut mižnarodnych adnosin. Skončyŭ jaho ŭ 1996 hodzie — tym samym, u jakim Alaksandr Łukašenka ažyćciaviŭ kanstytucyjny pieravarot, skončyŭšy karotki pieryjad niaśpiełaj biełaruskaj demakratyi.
Maładoha kadra zaŭvažyŭ Viktar Šejman — šery kardynał režymu. Heta pra Šejmana pisaŭ Alaksandr Fiaduta, što ŭpłyŭ i vaha pierachodzić na tuju pasadu, jakuju zajmaje hety čałaviek.
A pracavaŭ jon dziaržaŭnym sakratarom Rady biaśpieki, Hienieralnym prakuroram i kiraŭnikom Administracyi Łukašenki. I Hałoŭčanka vandravaŭ pa ŭstanovach za im. Da 2002 hoda jon pracavaŭ u Dziaržaŭnym sakrataryjacie Rady biaśpieki Biełarusi hałoŭnym śpiecyjalistam, dalej — namieśnikam načalnika adździeła ŭ Hienieralnaj prakuratury. U hety pieryjad jon skončyŭ Akademiju kiravańnia pry Łukašenku pa śpiecyjalnaści «ekanomika i kiravańnie źniešnieekanamičnaj dziejnaściu».
Paśla była ŭpłyvovaja pasada hałoŭnaha daradcy va ŭpraŭleńni zamiežnaj palityki Administracyi Łukašenki, ź jakoj Hałoŭčanka viarnuŭsia ŭ Dziaržsakrataryjat Rady biaśpieki ŭ adździeł supracoŭnictva ŭ śfiery mižnarodnaj biaśpieki. Potym śpiecsłužbist pa pracoŭnaj knižcy pajechaŭ dypłamatam u Polšču — klučavuju dla Biełarusi krainu — i pracavaŭ u MZS.
Imavierna, Šejman i paznajomiŭ svajho pierśpiektyŭnaha prateže z synam Łukašenki Viktaram, jaki ŭziaŭ taho ŭ svaju abojmu. Tak Hałoŭčanka akazaŭsia ŭciahnutym u realizacyju važnych ekanamičnych schiem — pad «dypłamatyjaj» u aŭtarytarnych režymach, dyj nie tolki ŭ ich, časam razumiejucca vielmi pikantnyja rečy.
Paśla Raman Hałoŭčanka byŭ pieršym namieśnikam staršyni Dziaržaŭnaha vajskova-pramysłovaha kamiteta Biełarusi, kuryrujučy zbyćcio tavaraŭ VPK — iznoŭ tonkaja śfiera, jakaja patrabuje dalikatnaści i cišyni. Z 22 krasavika 2013-ha jaho, narešcie, aficyjna pasłali pasłom tudy, dzie jaho i tak dobra viedali jak pradaŭca zbroi, — u Abjadnanyja Arabskija Emiraty (i pa sumiaščalnictvie ŭ Katary, Kuviejcie i Saudaŭskaj Aravii). Heta adbyłosia adrazu paśla vizitu ŭ sakaviku delehacyi na čale z Alaksandram Łukašenkam. Pry im u Dubai prajšoŭ pieršy biełaruska-emiracki biznes-forum i značna pahłybiłasia ekanamičnaje supracoŭnictva.
U 2018 hodzie, kali skončyłasia pasolskaja kadencyja i Hałoŭčanku treba było znajści rabotu ŭ Minsku, jaho viarnuli ŭžo načalnikam Dziaržaŭnaha vajskova-pramysłovaha kamiteta, dzie akurat niadaŭna z pasady z zalotam byŭ źniaty papiarednik. Ale doŭha Hałoŭčanka tam nie prabyŭ.
U časy kiravańnia Dziaržkamvajenpramam Hałoŭčanka ščylna pracavaŭ z Rasijaj, bo biełaruskaja «vajenka» ščylna źviazana z rasijskaj. Rasijanie tady chacieli kupić MZKT i «Pielenh». Hałoŭčanka faktyčna adnačasova ź imi supracoŭničaŭ i ad ich adbivaŭsia, što typova dla kiraŭnikoŭ bujnych dziaržkancernaŭ.
U pačatku červienia 2020 hoda, kali ŭžo byŭ jasny maštab narodnaj niezadavolenaści dyktataram i pačałasia biesprecedentnaja i losavyznačalnaja dla biełaruskaha hramadstva pieradvybarnaja kampanija, Hałoŭčanku pryznačajuć premjer-ministram Biełarusi zamiest Siarhieja Rumasa, jaki mieŭ reputacyju libierała i demakrata i Łukašenku padavaŭsia niedastatkova łajalnym.
Kali paśla vybaraŭ pačalisia pratesty, Hałoŭčanka jeździŭ na MTZ havaryć z rabočymi. Heta było 14 žniŭnia 2020-ha. Adnak zavadčanie admovilisia ź im razmaŭlać, bo na terytoryju MTZ nie puścili presu.
Cikavy i zusim inšy bok asoby Hałoŭčanki, źviazany ź jaho ŭłasnymi zacikaŭlenaściami. Naviedvajučy ŭ 2021 hodzie adnoŭleny Kosaŭski pałac, jon vykazaŭsia, što «treba ŭkładvać u infrastrukturu turyzmu, u tym liku ŭ abjekty historyka-kulturnaj spadčyny. Na žal, praktyčna ŭsio, što było stvorana ŭ Biełarusi za šmatlikija stahodździ i pakaleńni, akazałasia razburanym u siłu roznych histaryčnych padziej, hałoŭnym čynam vajennych».
U vieraśni 2022 hoda premjer-ministr asabista anansavaŭ maštabnyja raskopki na haradziščy na Miency, jakija musiać adbycca ŭžo sioleta, i zajaviŭ, što pa vyniku rabot nieabchodna budzie padvyšać status pomnika archieałohii da respublikanskaha ŭzroŭniu.
«U historykaŭ isnuje kansensus, što hetaje haradskoje pasielišča bolš staražytnaje, čym toje, što źjaviłasia na Niamizie. Taksama jość hipotezy, što jany isnavali paralelna. Nasamreč, heta nie tak istotna, tamu što biez uliku taho, ci było hetaje haradzišča papiarednikam sučasnaha Minska, ci nie, heta, biezumoŭna, značny pomnik. Heta jašče adno śviedčańnie taho, što biełaruskaja dziaržaŭnaść nie prydumana, nie kimści pryŭniesiena, a spradviečna naša», — kazaŭ premjer.
Takaja abaznanaść u historyi ŭ Hałoŭčanki nievypadkovaja. Ën daŭno zachaplajecca hetym. Navat doŭhi čas prysutničaŭ na forumie kapačoŭ-amataraŭ, dzie jany dzielacca infarmacyjaj pra svaje znachodki. Napeŭna, Hałoŭčanku heta cikaviła jak źbiralnika staražytnaściej.
U 2008 hodzie ŭ knizie «Kalekcyjnaja spadčyna Vialikaha Kniastva: mapy, hraviury, maniety, piačatki» Raman Hałoŭčanka navat nadrukavaŭ ułasny artykuł «Asabistyja piačatki jak častka sfrahistyčnaj spadčyny VKŁ». Minskija staražyły viedajuć, što Hałoŭčanka raniej pieryjadyčna asabista naviedvaŭ i Hałoŭpaštamt, kuplajučy paštovyja marki dla svajoj kalekcyi.
Ale heta ŭsio chobi. Praca premjera nie pakidaje času ni na što inšaje. Tym bolš što, jak kažuć krynicy «Našaj Nivy»,
jon praciahvaje kuryravać dobra znajomuju jamu vajskova-pramysłovuju halinu, jakaja nabyła novaje značeńnie paśla pačatku vajny va Ukrainie. Premjer-ministr biare pad svoj ułasny kantrol i adkaznaść pašyreńnie vysokatechnałahičnych pradpryjemstvaŭ, źviazanych z abaronnaj pramysłovaściu.
Bo vajna vyjaviła, što mnoha pradukcyi biełaruskaha VPK, jaki Hałoŭčanka kuryravaŭ, akazałasia absalutna biestałkovaj va ŭmovach sučasnaj vajny, u pryvatnaści, srodki vajskovaj suviazi.
U cełym usia dziejnaść Hałoŭčanki na pasadzie premjer-ministra była skiravana na toje, kab biełaruskaja ekanomika pad uździejańniem unutry— i zamiežnapalityčnych faktaraŭ, pad ciažaram zachodnich sankcyj nie abrynułasia. I, vidać, u peŭnaj stupieni ŭ jaho atrymałasia. Sam jon u pačatku 2023 hoda z aptymizmam adznačaŭ, što «ekanomika ŭ cełym spraŭlałasia z tymi vyklikami, jakija joj byli padkinutyja letaś».
Chacia niadaŭna Hałoŭčanka bolš zapomniŭsia inšaj cytataj. Premjer zajaviŭ, što jaho vystup moh być zhienieravany niejrasietkaj, i nichto b hetaha nie zaŭvažyŭ.
Raman Hałoŭčanka žanaty druhim šlubam. Pavodle źviestak u siecivie, syn ad pieršaha šlubu vučycca ŭ Maskvie ŭ Baŭmanskim vučyliščy. U druhim šlubie ŭ jaho dźvie dački.
Majučy dypłamatyčnuju adukacyju, Hałoŭčanka dekłaruje vałodańnie niekalkimi zamiežnymi movami (anhlijskaj, arabskaj, niamieckaj i polskaj), dobra znajomy ź sistemaj kiravańnia, dziaržaŭnaj biaśpiekaj i vajskovym zabieśpiačeńniem krainy.
Hałoŭčanka nie prajaŭlaŭ publičnaj prychilnaści da biełaruščyny, jak toje rabiŭ jahony papiarednik Rumas, ale i ruskašavinistyčnych, ruskamirskich zajaŭ nie rabiŭ.
Chacia, jak i mnohija vysokija čynoŭniki, ahučvaŭ łukašysckija tezisy pra fašystaŭ na Zachadzie i pierapisvańnie historyi.
«Praŭda časta śviedčyć daloka nie na karyść mnohich krain sučasnaj Jeŭropy. Adnačasova prasłaŭlajecca nacyscki ruch. Navat u našych susiedziaŭ, ź jakimi my ŭ składzie ahulnaj krainy zmahalisia suprać fašyzmu, siońnia pravodziacca publičnyja demanstracyi nieanacystaŭ. Ušanoŭvajucca byłyja lehijaniery SS i hieraizujucca nacysckija złačyncy i ich prychvaśni, u honar jakich pierajmianoŭvajucca vulicy», — zajaŭlaŭ jon.
Mahčyma, što ŭ palityčnym vakuumie, jaki moža ŭźniknuć paśla śmierci Łukašenki, fihura technakrata była b kampramisam dla zachavańnia biełaruskaha suvierenitetu, kab nie było katastrafičnych uzrušeńniaŭ u pracesie pierachodu da novaj sistemy kiravańnia. Prynamsi, prychod da ŭłady Hałoŭčanki vyhladaje mienš ryzykoŭnym dla dziaržavy, čym znachodžańnie la styrna karjerystki i hienieratarki banalnaściej Natalli Kačanavaj, i bolš cyvilizavanym, čym scenar pieradačy ŭłady dzieciam Alaksandra Łukašenki pa prykładzie ŭschodnich despatyj.
«This f*cking AI». Pierakładčyk Łukašenki pry prezidencie AAE vykarystaŭ niedypłamatyčnaje słova9
Kamientary
Cudoŭnaje mierkavańnie. Heta jak kazać: prychod Hitlera vyhladaje mienš ryzykoŭnym, čym prychod Stalina. Albo: prychod Stalina vyhladaje mienš ryzykoŭnym, čym prychod Hitlera. A pa fakcie, dla ludziej i taja, i taja chiernia niebiaśpiečna.