Hramadstva1818

«A, złavili hetuju s*ku». Čym skončyłasia dla dziaŭčyny parodyja na Łukašenku, jaki raskazvaŭ, skul rychtavaŭsia napad na Biełaruś

Karotkaje videa dla TikTok, źniataje nieŭzabavie paśla pačatku rasiejskaha ŭvarvańnia va Ukrainu, stała pryčynaj adjezdu z Radzimy.

Dana Čvialeva. Fota: «Radyjo Svaboda»

«Ja tady prosta duryłasia», — tak byłaja mienskaja studentka Dana Čvialajeva ciapier havoryć pra videa, jakoje hod tamu stała pryčynaj jaje zatrymańnia supracoŭnikami HUBAZIKa. A ciapier — i ŭciokaŭ ź Biełarusi ŭ Litvu. Historyju Dany apaviadaje «Svaboda»:

Dana kaža, što da padziej 2020 hodu nie asabliva cikaviłasia palitykaj. Da biełaruskaha režymu ŭ jaje, budučaj architektarki, byli chiba što estetyčnyja pretenzii.

Zusim nie padabałasia spałučeńnie čyrvonaha ź zialonym i styl pavodzinaŭ dy pramovaŭ kiraŭnika dziaržavy dy niekatorych jahonych padnačalenych. Z astatnim niejak miryłasia, jak pryznajecca surazmoŭca.

Kali paśla vybaraŭ 2020 hodu ŭ krainie pačalisia pratesty, a ŭ adkaz na ich — hvałt nad mirnymi hramadzianami, jejnaja hramadzianskaja pazycyja akreśliłasia.

Kaža, što sama na maršy nie vychodziła, bo bajałasia paciarpieć ad milicejskaha hvałtu. Spačuvała, aburałasia, abmiarkoŭvała ź siabroŭkami, ale trymałasia ŭbaku i dumała, što ŭdasca i dalej zastavacca «nad bojkaj». Sytuacyja znoŭ źmianiłasia ŭ lutym 2022 hodu, kali Rasieja napała na Ŭkrainu.

«Skrutak z mapami sam padkazaŭ siužet parodyi»

«My ź siabroŭkaj vypravilisia «na abmiery» — heta takija praktyčnyja zaniatki, častka navučalnaha pracesu dla budučych architektaraŭ», — raskazała Dana pra toj dzień, 25 krasavika 2022 hodu.

Napiaredadni dziaŭčyna ŭbačyła kadry z Łukašenkam, na jakich jon u samym pačatku vajny pierad mapaj Ukrainy tłumačyŭ, adkul nibyta ŭkrainskaja armija źbirałasia napaści na Biełaruś. Dana kaža, što spačatku joj chaciełasia śmiajacca z hetaha vidovišča.

«I voś my jedziem «na abmiery», a ŭ mianie z saboj skrutak z mapami. Vidać, hety skrutak sam padkazaŭ siužet toj parodyi na Łukašenku. Ja dastaju mapy i pačynaju žartavać, dureć. Maŭlaŭ, zaraz pakažu, adkul na nas napaduć… I spačatku navat nie zaŭvažyła, jak siabroŭka ŭklučyła videa na telefonie dy pačała zapisvać moj žart.

A ja impravizuju, my abiedźvie śmiajomsia. Navat milicyjanty potym mnie skazali, što impravizavała ja ŭdała. A tady — usio. Na dva tydni ja zabyła pra hety rolik, navat nie cikaviłasia, što ź im stałasia dalej. Ale praz dva tydni pryjšoŭ «adkaz», i heta byŭ kašmar!»— raskazvaje Dana.

U traŭni 2022 hodu dziaŭčyna davučvałasia na apošnim kursie Mienskaha dziaržaŭnaha architekturna-budaŭničaha kaledžu. Rychtavałasia da ispytaŭ, abarony dyploma. Maryła stać architektaram, znajści ŭ Miensku dobruju pracu pa specyjalnaści, prajektavać dla ludziej sučasnaje žytło ci inšyja važnyja abjekty. Vučyłasia dobra i, jak sama kaža, nie curałasia studenckaha aktyvizmu.

«Ni ŭ jakija BRSMy ja nie ŭstupała, ale kali treba niešta arhanizavać ci prosta paŭdzielničać na prośbu administracyi ŭ jakoj narmalnaj akcyi, išła z achvotaj. I raptam siarod zaniatkaŭ mianie vyklikajuć da prarektara, a znajomaja vykładčyca pravodzić z asudžeńniem: «Što ty, Dana, narabiła?»

Zachodžu ŭ kabinet, a tam siadziać try nieznajomyja mnie mužčyny z surovymi tvarami i adzin ad parohu kaža: «Ničoha nia chočacie nam raskazać?» Adkazała ščyra, što nie chaču. Tady prahučała pytańnie: «A moža, nam raskažacie ciapier, adkul na Biełaruś rychtavali napad?»

Tady mnie ŭsio stała zrazumieła, a toj mužčyna abviaściŭ, što mnie daviadziecca pajechać ź imi ŭ pastarunak dy papiaredziŭ, kab pavodziła siabie narmalna, «inakš nadzienuć kajdanki».

«My tolki chočam z taboj pahavaryć»

Siłaviki, jakija pryjechali pa Danu, byli z HUBAZIKu. Dziaŭčyna čuła pra hetuju ŭstanovu, viedała, što tam nia prosta milicyjanty, a tyja, chto zajmajecca vyšukam i zatrymańniem udzielnikaŭ pratestaŭ 2020 hodu dy inšych «niazhodnych z režymam». Čuła i pra ich «vychavaŭčyja» metady. Ale nie mahła ŭjavić, nakolki ŭsio heta adpaviadaje rečaisnaści.

«Pakul vieźli ŭ «Džyli» ŭ HUBAZIK, razmaŭlali sa mnoj nibyta narmalnym tonam. Kazali: «My tolki chočam z taboj pahavaryć», vyvučali moj telefon. Ale jak pryjechali i zaviali ŭ budynak, usio źmianiłasia.

Schapili za ruki, nachilili i hetak viali pa kalidorach, jak niebiaśpiečnuju złačyncu. Ź niekatorych kabinetaŭ, dzie byli raskrytyja dźviery, na mianie kryčali, abkładali maciukami. «A, złavili hetuju s*ku!» Uražańnie było, byccam usie dva tydni jany tolki mianie šukali i ciapier usie zadavolenyja, što trapiła ŭ ichnyja ruki. Pačuła tady takoje, što i ciapier paŭtaryć nie mahu», — zapeŭnivaje dziaŭčyna.

Jašče adno niezabyŭnaje ŭražańnie byłoj studenki ad naviedvańnia HUBAZIKu — paŭsiul na ścienach visieli drennaj jakaści razdrukoŭki rasiejskich ściahoŭ i Z-symboliki.

«Mianie heta jašče aburała i jak dyzajnera», — nie chavaje Dana ahidy.

Pieršy dopyt

Pa słovach Dany, stoł śledčaha byŭ zavaleny skrynšotami, u tym liku ź jaje sacsietak. Tady dziaŭčyna zrazumieła, što siłaviki viedajuć pra jaje amal usio. Ale pastupova, pryznajecca surazmoŭca, jana pierakanałasia, što ničoha kramolnaha śledčyja nie znajšli, i krychu supakoiłasia. Kali dajšło da pytańniaŭ ab tym, chto raspaŭsiudziŭ videa ź jaje parodyjaj na Łukašenku, dziaŭčyna nabrałasia śmiełaści i skazała, što nia viedaje proźvišča hetaj dziaŭčyny.

«Bačylisia ź joj redka, vypadkova. Chiba imia viedaju».

Dana kaža, što supracoŭniki HUBAZiK joj nibyta pavieryli, ale damoŭ nie adpuścili. Akazałasia, što supracoŭnikaŭ cikaviła nia tolki toje, «adkul rychtavali napad na Biełaruś».

«Jašče mnie pakazali videa, na jakim niejkaja dziaŭčyna sa ściaham uciakaje ad AMAPu. Doŭhija vałasy, na vačach ciomnyja akulary. Maŭlaŭ, heta nibyta ja, mušu pryznacca. Ale ja admoviłasia. Dakazvała, što na videa zusim inšy čałaviek i, kolki ni pałochali, cisku nie paddałasia. I tolki tady skazali, što mianie adpuściać. Ale papiaredzili, što nastupnym razam pasadziać. Pakul ža kab jechała damoŭ».

Dana havoryć, što adčuła vialikuju palohku, kali pryjechała z dopytu. Ale akazałasia, što radavałasia zarana.

«Musiš dajarkaj u kałhasie pracavać!»

«Tolki dabrałasia, tolki paśpieła napisać siabram: «Vy nie ŭjaŭlajecie, dzie daviałosia pabyvać!» — jak mnie znoŭ telefanuje supracoŭnik milicyi: «Dana? Kali nia chočaš niepryjemnaściaŭ, chutka pryjaždžaj znoŭ!»

Dziaŭčyna pamiataje, što jaje sustreli tyja ž milicyjanty, ale ciapier jany vyhladali jašče bolš strohimi.

«Znoŭ maciuki, pahrozy i skazali, što hetym razam sa mnoj choča pahavaryć ichny načalnik. Zahadali čakać».

Čakać nieviadomaha načalnika dziaŭčynie daviałosia ŭ vestybiuli amal try hadziny. U niejki momant praź dźviarnuju šybu Dana ŭbačyła aŭtamabil, jaki pryvioz pad HUBAZIK dziaŭčynu — tuju samuju, jakaja na videa ŭciakała ad supracoŭnikaŭ AMAPu, zaharnuŭšysia ŭ bieł-čyrvona-bieły ściah.

«Padumała, što ciapier užo dakładna nie adpuściać», — apisvaje Dana svaje pieražyvańni taho dnia. A potym pryjšoŭ načalnik.

«Vysoki, zdarovy taki, karotkija vałasy. Złosny tvar, — apisvaje dziaŭčyna siłavika, jaki pravodziŭ ź joj druhi dopyt. — Jon łajaŭsia na mianie i pry hetym abzyvaŭ čamuści «kałhaśnicaj». Kazaŭ, što «takija, jak ja, musiać pracavać dajarkami». Moža, ličyŭ hetuju pracu samaj prynižalnaj, nia viedaju. Taksama raspytvaŭ pra majo staŭleńnie da vajny va Ŭkrainie, kaho padtrymlivaju. Ale potym krychu supakoiŭsia, paklikaŭ padnačalenych: «Dobra! Dalej raźbirajciesia ź joj sami»».

«Kažuć hladzieć u kameru i havaryć toje dy toje»

Dana znoŭ trapiła da siłavikoŭ, jakich užo viedała pa pieršym dopycie. Nieŭzabavie ŭ kabinet uviali kalažanku, jakaja zapisała i vykłała jaje paradyjnaje videa ŭ TikTok. Akazvajecca, jaje vyličyli vielmi chutka pa imieni, zhadanym u akaŭncie. Dziaŭčatam skazali, što ź imi buduć zapisvać videa, treba budzie pryznać vinu, paprasić prabačeńnia i paabiacać, što takoha bolš nie paŭtorycca.

«Kali admovimsia, papiaredzili, što z kaledžu dakładna adličać», — uspaminaje Dana.

I raskazvaje padrabiaznaści zapisu «pakajalnych» rolikaŭ.

«U ich jość admysłovy pakoj, niby takaja studyja, dzie jany zapisvajuć hetyja zvaroty. Pamiataju zialonuju ścianu. Kažuć stać da jaje, hladzieć u kameru i havaryć toje dy toje. Ale mnie ciažka było zapomnić tekst, ja ŭvieś čas błytałasia. Słovy ichnyja nia leźli ŭ hałavu. Prymušali spačatku niekalki razoŭ paŭtaryć, kab zapomniła. Narešcie zapisali. Było prykra, i pa maim tvary na tym videa ŭsio ž vidać, što havaru nie svaimi słovami, a pad prymusam. Dahetul zastałosia adčuvańnie niejkaha maralnaha hvałtu, i jano nikoli nia źniknie», — padzialiłasia dziaŭčyna.

Pryznańnie Dany razam z pryznańniem jaje siabroŭki i «dziaŭčyny sa ściaham» nieŭzabavie źjavilisia na telehram-kanale HUBAZIKu, pryčym z dadatkam, što ŭsich dziaŭčat potym adpuścili. Ale ci praŭda heta adnosna treciaj dziaŭčyny, Dana nia viedaje. Paźniej da jaje dachodzili čutki, što na dziaŭčynu sa ściaham usio ž zaviali kryminalnuju spravu, adnak pravieryć heta nie atrymałasia.

Taksama Dana nia viedaje, ci strymali supracoŭniki HUBAZIKu svajo abiacańnie pakłapacicca pra toje, kab jaje ź siabroŭkaj nie adličvali z kaledžu. Dziaŭčyna nie vyklučaje, što ich prosta pałochali takoj pahrozaj.

«Potym z administracyi mnie nichto ničoha nie davodziŭ. Zdała ekzameny, atrymała dyplom i ŭsio, spakojna syšła».

Žyćcio niby ŭ inšaj krainie

Za hod u žyćci Dany nibyta ničoha asabliva nie źmianiłasia, kaža dziaŭčyna. Ale jana pryznajecca, što adčuła siabie ŭ inšym asiarodździ, pazbaviłasia šmat jakich iluzij. Raskazvaje pra heta, nie chavajučy rasčaravańnia.

«Pačnu z taho, što narmalnaj pracy adpaviedna svajmu dyplomu architektara ja na radzimie tak i nie znajšła. U dziaržaŭnuju ŭstanovu mianie z majoj historyjaj nia voźmuć, dy i pracavać tam — tolki marnavać čas. Amal nijakaha prafesijnaha rostu i mały zarobak. Ale i pryvatniki, ułaśniki architekturnych biuro ciapier aścierahajucca brać na pracu tych, chto choć niejak byŭ datyčny pratestaŭ», — dzielicca dośviedam maładaja specyjalistka.

U vyniku dziaŭčynie daviałosia pahadzicca na pracu, zusim nie źviazanuju z atrymanaj prafesijaj. Dana ŭładkavałasia ŭ sfery handlu, ale i tam, jak akazałasia, ludzi bajacca niejkaha padmanu, źviazanaha z palitykaj.

«U našaj kramie «Optyka» byŭ kabinet dla vyznačeńnia jakaści zroku, kab dakładna padabrać akulary. I tam jość taki test na vyznačeńnie koleraŭ — staronka napałovu zialonaja, napałovu čyrvonaja. Vy b viedali, jakaja kolkaść ludziej, kali prachodziać hety test, pytajucca, a čamu takija kolery? A ci heta nie pravierka na lajalnaść? Ci možna nie adkazvać?».

Pavodle Dany, značnaja častka žycharoŭ u ciapierašniaj Biełarusi pačali bajacca padazreńniaŭ u nielajalnaści. Usio bolš ludziej «zakrylisia», chavajuć svaje pohlady, prystasoŭvajucca da novaj rečaisnaści.

«Miarkuju, ludziej užo razdražniaje hetaja čyrvona-zialonaja palitra navokał, ale maŭčać, zatailisia, nie pratestujuć. A hetych ściahoŭ, plakataŭ, biazhłuzdych zaklikaŭ usio bolš! Ja dyk dakładna hladzieć na heta ŭžo nie mahła», — pryznajecca surazmoŭca.

Akramia stomlenaści ad dziaržaŭnaj prapahandy, dziaŭčyna havoryć pra pastajanny stres ad čakańnia represij.

«Drennyja naviny tam atrymlivaješ nie z Telegram, jak raniej, a niepasredna ad siabroŭ, pry asabistaj sustrečy. A heta kudy bolš uražvaje. Što najlepšaha vykładčyka historyi z kaledžu adpravili na 15 sutak za fotku maršu pratestu. I jašče nieviadoma, ci nie pasadziać znoŭ, užo ŭ kaloniju. Što nastaŭnika fizkultury z majoj škoły taksama pasadzili. Z kaledžu ŭvieś čas prychodziać naviny, što toj ci inšy vykładčyk musiŭ zvolnicca. Najlepšyja zvalniajucca sami. Bo jak ciapier robicca? Albo sam zvalniajsia, albo… «Vybiraj». Heta ahulnaja ciapier takaja abstanoŭka ŭ krainie. Kali b za toje videa z žartam mianie zatrymali ciapier, a nia hod tamu, nia dumaju, što zastałasia b na voli», — miarkuje Dana.

Dziaŭčyna kaža, što 10 dzion tamu ŭ jaje prosta skončylisia siły i ciarpieńnie. Sieła ŭ aŭtobus i vyjechała za miažu. «U takuju Biełaruś, jakaja tam ciapier, ja nie viarnusia. Viarnusia ŭ volnuju, demakratyčnuju».

Kamientary18

  • Maša Koleśnikova
    12.07.2023
    Mojša, a jakaja budzie?)
  • Sobaka Starkova
    12.07.2023
    Skolko naivnosti...
  • vik
    12.07.2023
    Maša Koleśnikova , Anijakaj.

Łukašenku nie adpuskaje. Paśla pres-słužby i sam jon vykazaŭsia pra admovu Dudy fatahrafavacca ź im na samicie ŭ Baku13

Łukašenku nie adpuskaje. Paśla pres-słužby i sam jon vykazaŭsia pra admovu Dudy fatahrafavacca ź im na samicie ŭ Baku

Usie naviny →
Usie naviny

Čamu zakryli prajekt «Noč z Čałym»10

Siakiery ad MTZ, jakija zahadaŭ palepšyć Łukašenka, pastupili ŭ prodaž. Voś kolki jany kaštujuć10

Łukašenka adpomściŭ Dudu za admovu fatahrafavacca6

Zatrymany biełarus, padazravany ŭ sprobie padpału ŭ Hdańsku pa zamovie zamiežnaj vyviedki

Baćka Maryi Kaleśnikavaj raskazaŭ, jak była arhanizavana sustreča z dačkoj5

U Biełarusi zabłakavali Livejournal1

Prypyniła pracu najbujniejšaja na Bieraściejščynie škoła zamiežnych moŭ, jaje ofis apiačatali1

Dzim Dzimyč ustupiŭ u «Biełuju Ruś»2

«Jon zalacieŭ prosta ŭ jaje akno». Historyja 14-hadovaj Maryi z Kijeva, jakuju zabiŭ rasijski dron

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Łukašenku nie adpuskaje. Paśla pres-słužby i sam jon vykazaŭsia pra admovu Dudy fatahrafavacca ź im na samicie ŭ Baku13

Łukašenku nie adpuskaje. Paśla pres-słužby i sam jon vykazaŭsia pra admovu Dudy fatahrafavacca ź im na samicie ŭ Baku

Hałoŭnaje
Usie naviny →