U siecivie źjaviłasia karta ŭsich aŭtadaroh śvietu. Jak tam vyhladaje Biełaruś?
U internecie źjaviłasia karta ŭsich aŭtadaroh śvietu. Jana vializnaja, a pry joj kuča roznych statystyčnych źviestak. Vydańnie Blizko.by razhledzieła navinku i pravieryła, jak na ahulnym fonie vyhladaje Biełaruś.
Na sajcie Visual Capitalist, dzie publikujecca roznaja infahrafika, vykłali vialikuju kartu. Nazyvajecca jana prosta: «Usie darohi śvietu». Raspracavaŭ hetuju krutuju vizualizacyju Adam Sajminhtan, jaki taksama viadzie i napaŭniaje sajt z roznymi kartami PythonMaps. Pryčym heta nie prosta karta z pałoskami daroh, a i vialikaja baza źviestak pa kiłamietražy taho ci inšaha typu daroh u roznych krainach.
Što z darohami va ŭsim śviecie?
Usiaho ŭ pieraliku 222 krainy i terytoryi. Pa kožnaj pryvodzicca, dzie mahčyma, poŭnaja statystyka: ahulnaja praciahłaść daroh u krainie i asobna — kiłamietraž pa roznych typach.
Usie darohi, pavodle kłasifikacyi AAN, padzielenyja na 4 vidy.
Hałoŭnyja darohi: chutkasnyja chajvei i prosta hałoŭnyja darohi pamiž haradami, šmatpałosnyja, z abmiežavanymi mahčymaściami zajechać i źjechać.
Druharadnyja darohi: ź ćviordym pakryćciom, vialikim trafikam, jakija źviazvajuć najbližejšyja harady.
Treciestupiennyja darohi: ź ćviordym pakryćciom abo bieź jaho ŭnutry administracyjnych adzinak.
Inšyja darohi: usie astatnija mienš značnyja darohi.
Pieršy vid na karcie paznačany biełym koleram, druhi — žoŭtym, treci i čaćviorty — čyrvonym. Adpaviedna, čym bolš biełaj vyhladaje kraina na karcie, tym bolš u joj chutkasnych mahistralaŭ, a kali kraina sucelna žoŭtaja i skočvajecca ŭ čyrvony, heta značyć, što z chajvejami ŭ joj usio nie nadta, a bolšaść daroh łakalnyja i nievysokaj jakaści.
Na pieršym miescy pa praciahłaści daroh — ZŠA: usiaho 3 097 278 kiłamietraŭ, ci 14,34% ad praciahłaści ŭsich daroh śvietu. Na druhim miescy — Kitaj (1 709 997 kiłamietraŭ, abo 4,87%), na trecim — Indyja (1 052 718 kiłamietraŭ, abo 4,87%).
Ahulnaja praciahłaść usich daroh śvietu aceńvajecca servisam u 21 600 760 kiłamietraŭ. I na pieršuju dziasiatku krain (ZŠA, Kitaj, Indyja, Mieksika, Arhiencina, Brazilija, Rasija, Aŭstralija, Hiermanija, Francyja) prypadaje 10 315 223 kiłamietra, ci 47,75%.
U kancy śpisa znachodziacca zamorskija zaležnyja terytoryi: na apošnim, 222m miescy, — vostraŭ Norfałk (źniešniaja terytoryja Aŭstralii, usiaho 10 km aŭtadaroh), dalej vostraŭ Rastva (taksama źniešniaja terytoryja Aŭstralii, 12 km daroh), Biermudy (zamorskaja terytoryja Vialikabrytanii, 14 km). Ź niezaležnych dziaržaŭ mienš za ŭsio ŭ cichaakijanskaj Respublicy Pałaŭ (18 kiłamietraŭ).
Asobna składalniki mapy vyłučajuć krainy z najbolšaj kolkaściu chajviejaŭ. I tut lidar mianiajecca. Na pieršaje miesca vychodzić Kitaj (683 248 kiłamietraŭ, ci 40% ad usich daroh u krainie), na druhim akazvajucca ZŠA (366 800 kiłamietraŭ, ci 12%), na trecim — Mieksika (105 822 kiłamietry, ci 14% ad usich daroh).
A što Biełaruś?
Servis śćviardžaje, što Biełaruś znachodzicca na 53 miescy: u nas 80 824 kiłamietry aŭtadaroh, ci 0,37% ad ahulnasuśvietnaj praciahłaści. Što tyčycca padziełu pa typach, to tut karcina takaja: hałoŭnych daroh — 17 720 kiłamietraŭ, druharadnych — 29 644 kiłamietra, treciaradnych — 30 928 kiłamietraŭ, inšych — 2 532 kiłamietry.
Vidavočna, u vypadku Biełarusi da hałoŭnych daroh adniesienyja nie tolki chajviei: u našaj krainie, jak viadoma, chutkasnych aŭtamahistralaŭ niama, jość tolki trasa M1/Je-30, bolš-mienš pryraŭnavanaja da aŭtastrad, daŭžynia jaje — 610 kiłamietraŭ. Astatnija 17 tysiač kiłamietraŭ — heta, atrymlivajecca, respublikanskija darohi R-kłasa.
I hety padzieł vyrazna vidać na karcie. Biełaruś vyhladaje bieła-žoŭtaj, čyrvony koler amal nie praśviečvajecca.
Jakaść daroh u nas davoli vysokaja. Navat kali ŭziać tolki darohi biełaha koleru (hałoŭnyja darohi), to ŭ absalutnych ličbach takich daroh u nas bolš, čym u Hrecyi (tam 11 533 kiłamietry), Aŭstryi (13 414 kiłamietraŭ), Finlandyi (tam 14 847 kiłamietraŭ), Ukrainie (16 342 kiłamietry), Rumynii (17 127 kiłamietraŭ), Irłandyi (17 540) i tolki krychu mienš, čym u Polščy (20 432 kiłamietry) i Šviecyi (20 562 kiłamietry).
Hetyja hałoŭnyja darohi składajuć u nas 22% ad ahulnaha kiłamietražu — heta bolš, čym anałahičny pracent u Francyi (14%), ZŠA (12%), Hiermanii i Aŭstralii (pa 11%).
Ukraina na karcie vyhladaje amal całkam čyrvonaj: aŭtamahistralaŭ adnosna niašmat, a miascovych darožak, naadvarot, vielmi šmat. U jeŭrapiejskaj častcy Rasii — amal sucelna žoŭty koler: šmat daroh siaredniaha kłasa i mała dobrych chutkasnych daroh.
Polšča i Litva vyhladajuć padobnymi da Biełarusi, ale ŭ nas ščylnaść biełych daroh vyšejšaja. Mabyć, bolš za ŭsio da Biełarusi na karcie padobnaja Łatvija: ščylny, nasyčany bieła-žoŭty koler.
Viadoma, jość na karcie i dziŭnyja anamalii. Naprykład, Kalininhradskaja vobłaść, a taksama ŭschod Pskoŭskaj i Leninhradskaj abłaściej Rasii — tut žoŭtaha koleru praktyčna niama, što havoryć pra pieravahu daroh vysokaj jakaści, — i heta vyhladaje sumniŭnym.
Piać faktaŭ pra Natallu Piatkievič — samuju ŭpłyvovuju čynoŭnicu Biełarusi da źjaŭleńnia Kačanavaj i Ejsmant24
Kamientary