Katastrofa Ił-76 pad Biełharadam: što śćviardžajuć Rasija, Ukraina i na jakija pytańni pakul niama adkazaŭ
Ranicaj 24 studzienia ŭ Biełharadskaj vobłaści ŭpaŭ vajskova-transpartny samalot Ił-76. U Minabarony RF zajavili, što jon lacieŭ z padmaskoŭnaha aeradroma ŭ Biełharad, a na borcie znachodzilisia 65 pałonnych vajskoŭcaŭ USU, troje siłavikoŭ dla supravadžeńnia i 6 členaŭ ekipažu. Maskva abvinavačvaje va ŭdary pa samalocie Uzbrojenyja siły Ukrainy. Pa infarmacyi hubiernatara Biełharadskaj vobłaści Viačasłava Hładkova, usie, chto byŭ na borcie, zahinuli. Vydańnie «Nastojaŝieje vriemia» sabrała ŭsio, što viadoma pra katastrofu.
Pakul dakładna možna śćviardžać tolki toje, što ŭ Biełharadskaj vobłaści sapraŭdy ŭpaŭ rasijski samalot: heta paćviardžajuć videa i fota, jakija apublikavali miascovyja žychary i ŚMI.
Usia astatniaja infarmacyja pra katastrofu pakul nie paćvierdžanaja niezaležna, ale ŭžo vykarystoŭvajecca dziela prapahandy.
Što my dakładna viedajem pra katastrofu
Samalot upaŭ u poli za žyłymi damami paŭnočnaj uskrainy vioski Jabłanava ŭ Karačanskim rajonie Biełharadskaj vobłaści. Heta prykładna za 50 km ad miažy z Ukrainaj i prykładna za stolki ž kiłamietraŭ na paŭnočny ŭschod ad Biełharada.
Pieršyja paviedamleńni pra katastrofu źjavilisia ŭ 11.12 pavodle miascovaha času: u Biełharadzie ŭ hety momant spracavała apaviaščeńnie ab rakietnaj niebiaśpiecy. Praz paŭhadziny hubiernatar vobłaści Viačasłaŭ Hładkoŭ paviedamiŭ pra «zdareńnie ŭ Karačanskim rajonie». Zatym telehram-kanał 112 paviedamiŭ pra krušeńnie Ił-76, a ŭ telehram-kanale «Błethorod» apublikavali videa padzieńnia.
Viersija Rasii
Amal adrazu ž paśla taho, jak źjaviłasia infarmacyja pra padzieńnie samalota, Minabarony RF i niekalki deputataŭ Dziarždumy, u tym liku kiraŭnik kamiteta pa abaronie Andrej Kartapołaŭ, pačali raspaŭsiudžvać viersiju:
- što na borcie Ił-76 znachodzilisia 65 pałonnych vajskoŭcaŭ USU, jakich pavinny byli abmianiać;
- što samalot byŭ źbity ź zienitnaha rakietnaha kompleksu z terytoryi Charkaŭskaj vobłaści: Minabarony zajaviła, što «byŭ zafiksavany pusk dźviuch rakiet» z pasiołku Lipcy pad Charkavam;
- što samalot byŭ źbity, vierahodna, amierykanskimi ci niamieckimi rakietami Patriot ci IRIS-T.
Pavodle rasijskaj viersii, ukrainskich vajskoŭcaŭ pieravozili na samalocie ŭ Biełharad dla abmienu, adtul źbiralisia advieźci da KPP Kałaciłaŭka na miažy z Ukrainaj. U padtrymku hetaj viersii niekalki rasijskich praŭładnych telehram-kanałaŭ paviedamili, što abmien pałonnymi «pa formule 192 na 192» nibyta musiŭ adbycca siońnia, 24 studzienia, na miažy Biełharadskaj vobłaści, ale «USU sarvali jaho atakaj na Ił-76».
Minabarony Rasii śćviardžaje, što rasijskija radyjołakacyjnyja srodki zafiksavali pusk pa samalocie dźviuch ukrainskich rakiet z rajona nasielenaha punkta Lipcy Charkaŭskaj vobłaści. Ad jaho da miesca padzieńnia samalota prykładna 100 km. Vajskovyja ekśpierty taksama vykazvali mierkavańni, što ŭdar moh być naniesieny nie tolki zamiežnaj rakietaj, pra što było zajaŭlena ŭ Dziarždumie, ale i rakietaj kompleksu S-300, jakija šyroka vykarystoŭvajucca i Rasijaj, i Ukrainaj: jany zdolnyja lacieć na adlehłaść da 200 km.
Deputat Kartapołaŭ taksama zajaviŭ u Dziarždumie, što samalotaŭ było dva: jašče adzin nibyta lacieŭ za źbitym Ił-76 z 80 vajennapałonnymi, ale jaho «paśpieli paviarnuć».
Adrazu paśla hetaha kiraŭnik kamiteta Dziarždumy Rasii ŭ mižnarodnych spravach Leanid Słucki zajaviŭ, što ŭkrainskija vajskoŭcy «nie pieršy raz bjuć pa svaich» i što adkaznaść za «rasstreł vajennapałonnych u pavietry» ŭ roŭnaj stupieni niasuć ułady ŭ Vašynhtonie i Brusieli. A śpikier Dziarždumy Viačasłaŭ Vałodzin zajaviŭ, što Dziaržduma padrychtuje zvarot da Kanhresa ZŠA i Bundestaha Niamieččyny, «kab deputaty narešcie «prozrieli», kaho jany finansujuć (u Kijevie)».
Ni zajavu pra toje, što samalot pieravoziŭ pałonnych, ni zajavu ab tym, što samalot byŭ źbity USU i zamiežnymi rakietami, pakul nie paćvierdzili niezaležnyja krynicy abo danyja sistem sačeńnia.
Rasija zapatrabavała sklikać terminovaje pasiadžeńnie Rady biaśpieki AAN u suviazi z katastrofaj rasijskaha Ił-76, zajaviŭ ministr zamiežnych spraŭ RF Siarhiej Łaŭroŭ.
Viersija Ukrainy
Ministerstva abarony Ukrainy niekalki hadzin zajaŭlała, što pakul nie moža paćvierdzić, što pryčynaj padzieńnia rasijskaha vajskova-transpartnaha samalota Ił-76 pad Biełharadam byŭ udar Sił abarony Ukrainy.
Tolki ŭviečary ŭ sieradu Hałoŭnaje ŭpraŭleńnie raźviedki MA Ukrainy i Hienštab USU vypuścili svaje zajavy.
Minabarony pryznała, što 24 studzienia mieŭsia adbycca abmien pałonnymi pamiž Rasijaj i Ukrainaj, ale jon nie adbyŭsia.
«Ciapier u nas niama dakładnaj i vyčarpalnaj infarmacyi nakont taho, chto mienavita znachodziŭsia na borcie samalota i ŭ jakoj kolkaści», — paviedamili ŭ Minabarony Ukrainy.
U viedamstvie adznačyli, što Ukraina sa svajho boku vykanała ŭsie damoŭlenaści dla padrychtoŭki abmienu: svoječasova dastaviła rasijskich pałonnych na abumoŭleny punkt, dzie jany znachodzilisia ŭ biaśpiecy. Biaśpieku ŭkrainskich pałonnych, pavodle damoŭlenaściaŭ, pavinien byŭ zabiaśpiečyć rasijski bok, adznačyli ŭ viedamstvie. U toj ža čas ukrainskamu boku nie paviedamili «pra nieabchodnaść zabieśpiačeńnia biaśpieki pavietranaj prastory ŭ rajonie horada Biełharada ŭ peŭny pieryjad času, jak nieadnarazova rabiłasia ŭ minułym», adznačyli ŭ Minabarony.
«Ukraina nie była prainfarmavanaja pra kolkaść transpartnych srodkaŭ, maršruty i formy dastaŭki pałonnych. Pasadka transpartnaha samalota ŭ 30-kiłamietrovaj zonie viadzieńnia bajavych dziejańniaŭ nie moža być biaśpiečnaj i ŭ lubym vypadku pavinna abmiarkoŭvacca abodvuma bakami, bo ŭ advarotnym vypadku heta padviarhaje niebiaśpiecy ŭvieś praces abmienu», — skazana ŭ pres-relizie.
Hienštab USU taksama nie paćvierdziŭ udar pa samalocie, ale zajaviŭ: «Zafiksavanaja intensiŭnaść abstrełaŭ Charkaŭščyny rasijskimi akupantami naŭprost źviazanaja z rostam kolkaści vajskova-transpartnych samalotaŭ, jakija na praciahu apošniaha času nakiroŭvalisia da aeradroma Biełharada. Z ulikam hetaha Uzbrojenyja siły Ukrainy buduć i ŭ dalejšym prymać miery pa źniščeńni srodkaŭ dastaŭki, kantrolu za pavietranaj prastoraj dla źniščeńnia terarystyčnaj pahrozy, u tym liku na biełharadska-charkaŭskim napramku».
Pry hetym viersija ab udary USU adrazu paśla katastrofy samalota źjaviłasia va ŭkrainskich ŚMI:
- «Ukrainskaja praŭda» sa spasyłkaj na krynicy ŭ USU spačatku napisała, što ŭkrainskija vajskoŭcy paćvierdzili fakt padzieńnia samalota, zaznačyŭšy, što «heta ich praca», i paviedamili, što samalot pieravoziŭ rakiety dla ZRK S-300. Paźniej hety post byŭ vydaleny. «Inšaja krynica UP nie paćvierdziła hetuju infarmacyju», — napisała vydańnie.
- RBK-Ukraina śledam za «Ukrainskaj praŭdaj» taksama vydaliła sa svajoj naviny pra źbity samalot kamientar USU.
Pradstaŭnik Hałoŭnaha ŭpraŭleńnia raźviedki Minabarony Ukrainy Andrej Jusaŭ taksama paćvierdziŭ ukrainskaj słužbie Radyjo Svaboda, što na sieradu 24 studzienia płanavaŭsia abmien pałonnymi z Rasijaj.
«Mahu kanstatavać, što zapłanavany na siońnia abmien pakul nie adbyvajecca. Ahučanaja rasijskim bokam infarmacyja pra toje, što vajennapałonnyja mahli znachodzicca ŭ samalocie Ił-76, jaki ŭpaŭ u Biełharadskaj vobłaści, ciapier praviarajecca», — pierakazvaje vydańnie jaho słovy.
Što viadoma (i nie) pra pałonnych
Praź niekalki hadzin rasijskaja prapahandystka, hałoŭnaja redaktarka RT Marharyta Simańjan apublikavała śpis ludziej, jakija, jak śćviardžajecca, byli na borcie Ił-76, jaki raźbiŭsia.
«Važnyje istorii» paśla apublikavańnia hetaha śpisu paviedamili, što jak minimum niekalki imionaŭ ź jaho supadajuć z danymi, jakija publikavaŭ ukrainski telehram-kanał «Pošuk pałonnych i źnikłych bieź viestak ukraincaŭ» u kancy śniežnia.
Pry hetym ukrainskija miedyja źviartajuć uvahu na toje, što śpis Simańjan moža być falšyŭkaj: 18 čałaviek ź jaho abmianiali raniej.
Žurnalisty «Schiemaŭ» ustanavili imiony rasijskich členaŭ ekipažu, svajaki paćviardžajuć ich hibiel
Žurnalisty prajekta «Schiemy» Ukrainskaj słužby «Radyjo Svaboda» ŭstanavili imiony šaści členaŭ ekipaža samalota Ił-76, jaki raźbiŭsia ŭ Biełharadskaj vobłaści. Hibiel sama mieniej troch ź ich paćvierdzili ichnija svajaki.
Pavodle danych prajektu, ekipaž naležaŭ da 117-ha vajenna-transpartnaha avijacyjnaha pałka z dysłakacyjaj u Arenburhu. Svajaki paćvierdzili žurnalistam hibiel troch členaŭ ekipaža — heta 36-hadovy kamandzir karabla Stanisłaŭ Biazzubkin, šturman karabla Alaksiej Vysokin i 38-hadovy bortinžynier Andrej Piłujeŭ.
Pad fota ŭ sacsietkach jašče adnaho člena ekipaža Ił-76 — bartavoha radysta Ihara Sablinskaha — źjavilisia kamientary, u jakich vykazvajuć spačuvańni z nahody jahonaj hibieli.
Taksama ŭ samalocie pavinny byli znachodzicca bortinžynier avijadesantnaha abstalavańnia Siarhiej Žycianioŭ i pamočnik kamandzira karabla pa proźviščy Čmiroŭ. Ich hibiel pakul nie ŭdałosia niezaležna paćvierdzić.
Žurnalistam nie ŭdałosia niezaležna pravieryć paviedamleńni ab tym, što na borcie taksama znachodzilisia ŭkrainskija pałonnyja.
Na jakija pytańni pakul niama adkazaŭ
Chto byli tyja, chto zahinuli
Ułady RF zajaŭlali, što, akramia 65 ukrainskich pałonnych, na borcie taksama byli 3 čałavieki supravadžeńnia i 6 členaŭ ekipaža. Imiony rasijan, jakija zahinuli, pakul nie nazvanyja. Taksama na ŭžo apublikavanych ź miesca katastrofy fota nie bačna nivodnaha cieła: heta padkreślivajuć niekalki ŭkrainskich i rasijskich ekśpiertaŭ.
Pavodle ahučanaj i zatym vydalenaj va ŭkrainskich ŚMI viersii, u samalocie, jaki nie byŭ pasažyrskim, a byŭ vajskova-transpartnym, mahli pieravozić zbroju dla rasijskaha vojska, u tym liku tyja ž rakiety. Hetaja viersija ciapier taksama nie paćvierdžanaja.
Čym byŭ źbity samalot
U dadzieny momant nielha dakładna paćvierdzić kirunak ruchu samalota (Minabarony Rasii śćviardžaje, što jon lacieŭ z Padmaskoŭja ŭ Biełharad). Taksama nie paćvierdžany ŭdar pa im: pra jaho my viedajem tolki ź viersii Minabarony Rasii. Rasijskija ŭłady pakul nie apublikavali dastatkova fota i videa ź miesca katastrofy, jakija b mahli dapamahčy ekśpiertam vyśvietlić, ci byŭ naniesieny ŭdar i jakoj zbrojaj.
Kamientatary adznačajuć, što ŭ lubym vypadku viersija, što rasijski samalot byŭ źbity nad terytoryjaj Rasii, vielmi niazručnaja dla Maskvy: jana aznačaje, što Biełharadskaja vobłaść nie abaronienaja sistemami SPA. Naziralniki nie vyklučajuć, što mienavita z hetaj pryčyny rasijskija ŭłady najpierš robiać akcent na toje, što samalot byŭ źbity zachodniaj zbrojaj i ŭ im znachodzilisia ŭkraincy.
Što kažuć ekśpierty
Žurnalisty «Bi-bi-si» pakazali videa dvum vajskovym ekśpiertam: staršamu daradcu Centra stratehičnych i mižnarodnych daśledavańniaŭ (CSIS) u Vašynhtonie Marku Kansijanu i ekśpiertu kampanii Janes, jakaja śpiecyjalizujecca na abaronnaj raźviedcy, Krystafieru Piatrovu.
«Bačna, jak samalot hublaje vyšyniu, paśla čaho źjaŭlajecca vohnienny šar», — zajaviŭ Kansijan. Jon dadaŭ, što šlejf dymu, jaki bačny ŭ niebie, «adpaviadaje vybuchu».
Piatroŭ adznačyŭ, što kadry źnižeńnia samalota «śviedčać pra [atrymanyja im] paškodžańni da krušeńnia». Ekśpiert taksama vykazaŭ mierkavańnie, što za adnu-dźvie siekundy da krušeńnia na borcie Ił-76 pačaŭsia pažar. Na dumku Piatrova, šlejf dymu «moža namiakać na razhortvańnie rakiety kłasa «ziamla-pavietra», ale pra heta pakul nielha kazać z upeŭnienaściu.
Zasnavalnik Conflict Intelligence Team Rusłan Levijeŭ u kamientary Bild raskazaŭ, što «vobłačka» dymu ŭ niebie na videazapisie «vielmi padobnaje, jak byccam tam uzarvałasia zienitnaja rakieta kompleksu SPA». Na dumku Levijeva, techničnaja mahčymaść źbić samalot była ŭ abodvuch bakoŭ — i Rasii, i Ukrainy. Adnak pakul, kaža jon, rabić kančatkovyja vysnovy zaŭčasna.
Ukraincy paćvierdzili, što na siońnia rychtavaŭsia abmien vajennapałonnymi
«Ciapier ab abmienie havorki vieścisia nie moža» — rasijski deputat pra krušeńnie Ił-76
Rasijski Ił-76 upaŭ paśla vybuchu ŭ pavietry — analityk Bild
U Biełharadskaj vobłaści Rasii ŭpaŭ vajskovy Ił-76. Zahinuli 74 čałavieki. Mahčyma, heta byli pałonnyja ŭkraincy
Kamientary