Aleś Michalevič: Nieadekvataŭ u Biełarusi nabrałasia tolki na HUBAZiK
Rasija niepaźbiežna raspadziecca, Łukašenka — užo tolki hałahrama, a biełarusy darma hublajuć nadzieju i vieru ŭ siabie, ličyć juryst i palityk Aleś Michalevič, jaki daŭ intervju reform.by.
Pavodle słoŭ Michaleviča, Łukašenka zrabiŭ Biełaruś častkaj postsavieckaj prablemy, a vartaść Biełarusi dla Jeŭropy ŭ tym, što my možam stać častkaj jaje vyrašeńnia.
Michalevič havoryć, što pakul nie bačyć palitykaŭ u Jeŭropie, jakija majuć razumieńnie i volu chacia b pačać havaryć pra nieabchodnaść vyrašeńnia rasijskaha pytańnia.
— Kaniešnie, było b vielmi dobra, kab jany byli, ale zakony fiziki isnujuć niezaležna ad taho, što pra ich dumajuć jeŭrapiejskija palityki. Šklanka, jakuju ja trymaju ŭ ruce, upadzie na padłohu i razabjecca, kali ja raścisnu palcy, niezaležna ad taho, ci ja ŭ heta vieru, i ad taho, jak dobra ja vučyŭsia ŭ škole. Kali zdaryŭsia pachod hrupy Vahniera na Maskvu, ciaham pary hadzin ja atrymaŭ ad dziasiatkaŭ jeŭrapiejskich palitykaŭ paviedamleńni prykładna adnaho i taho ž źmiestu: «Aleś, heta toje, pra što ty kazaŭ?!» Tak, ja šmat hadoŭ kazaŭ im, što Rasija razvalicca. A jany na mianie hladzieli jak na varjata, jaki prapavieduje treciaje pryšeście Isusa.
Vy možacie pra Rasiju dumać, što vam zaŭhodna, ale ź joj adbudziecca toje, što pavinna adbycca pavodle zakonaŭ fiziki. Vy možacie hetaha nie chacieć, jak vy hetaha nie chacieli dla Savieckaha Sajuza ŭ 1989-1991 hadach, — ličyć jon.
Michalevič kaža, što Biełaruś jakraz moža stać častkaj vyrašeńnia prablemy z Rasijaj, raspad jakoj moža vyklikać «stos prablem».
— Adno pytańnie kantrolu za jadravaj zbrojaj čaho vartaje?! Darečy, i tut Biełaruś moža stać častkaj vyrašeńnia, a nie častkaj prablemy. Bo rasijskija vajskoŭcy nie ŭsprymajuć Biełaruś jak voraha. U nas jość adpaviednyja infrastrukturnyja, transpartnyja mahčymaści, kantakty… Zaraz heta hučyć fantastyčna, ale budzie čas, kali za heta buduć nie sadžać, a ŭznaharodžvać.
Michalevič havoryć, što pieramieny nastupiać adrazu paśla śmierci Pucina i Patrušava. Paśla hetaha i ŭ Biełarusi adbuducca źmieny. «Dakładnyja časovyja ramki nie nazavu, ale moža paŭhoda ad taho dnia», — kaža jon.
Michalevič nie baicca, što da taho času Łukašenku chopić mahčymaściaŭ, kab stabilizavać svaju sistemu.
— Łukašenka — heta hałahrama. Jaho ŭžo niama. I hałahrama hetaja źniknie roŭna tak, jak źnikaje kožnaja hałahrama — paśla adklučeńnia prajektara ŭ Kramli. Jon budzie adklučany, kali źniknie palityčnaja vola hetuju hałahramu pakazvać. Jon nie ŭ toj situacyi, kab niešta pierajhrać i zrabicca bolš niezaležnym ci padacca na Zachad… U jaho ŭžo ŭsio było. U jaho byli ŭsie mahčymaści. Jon sam sabie ich pierakryŭ. U jaho była mahčymaść vybudavać sabie pazicyju, padobnuju na tuju, što maje siońnia Kazachstan, jaki moža łaviravać. Zaraz jamu niama na što abapiercisia. Łukašenka — heta navat nie ŭčorašni dzień. Heta pazapazaŭčorašni dzień.
Michalevič havoryć, što ludzi, jakija mała padarožničajuć, nie razumiejuć, što našyja prablemy nie samyja strašnyja.
— Jość krainy, naprykład, Livan, dzie ad 30% da 50% žycharoŭ — prosta nieadekvatnyja. Hetaj prablemy niama ani ŭ Biełarusi, ani va Ukrainie, a ni ŭ Bałtyjskich krainach. U nas niama hetaj zaŭvažnaj nieadekvatnaj častki hramadstva, nie kažučy ab tym, kab jana była čymści abjadnanaja, skansalidavanaja… U nas usich jość adna prablema siaredniaha maštabu — heta Rasija. Nam jana padajecca hihanckaj i nievyrašalnaj… Ale jość šmat krain Paŭdniovaj Afryki, dzie prablema nie z vonkavym ahresaram, a sa svaimi ŭnutranymi nieadekvatami, hopnikami, jakija abjadnanyja ŭ vialikija hrupy i zastajucca nieadekvatami i hopnikami na praciahu pakaleńniaŭ, i hanaracca tym, što jany hopniki i nieadekvaty.
U nas hopnikaŭ i nieadekvataŭ nabrałosia na adzin HUBAZiK i jašče na paru struktur, ale padziei 2020 hoda pakazali, što i tam znajšlisia prystojnyja ludzi. Tamu narmalizacyja Biełarusi — heta pytańnie času.
Całkam hutarku možna pačytać tut.
Kamientary
No jeśli smotrieť hłobalno, to vieriť łučšie, čiem nie vieriť. Litovcy i polaki pośle poražienija v 1864 hodu nie utratili viery, oni zanialiś izdanijem knih na svojom jazykie, oni učili dietiej svojej istorii, i, kohda pojaviłsia šans v 1918 hodu, oni jeho nie upustili, ponimaja, čto vtoroho šansa možiet nie byť. A jeśli dumať, čto vsio propało i vsio naprasno, to i novyj šans soljom, potomu čto budiem zastihnuty vraspłoch i okažiemsia nie hotovy.
dzivić, kali nie babka jakaja niepiśmiennaja, a adukavany čałaviek, jaki ličyć siabie razumnym, piersanifikuje adnu jakuju-niebudź asobu. voś niby ŭsio zło śvietu skancentravana ŭ asobie pucina. voś pamre jon, i adrazu ŭsio budzie dobra. ale na źmienu pucinu "praročać" jašče horšaha efsbešnika... i ŭvohule. kiruje tam nie adzin čałaviek, a tak zvanyja elity