Siarhiej Astraŭcoŭ. Pikul, opel i višniovaje viski

Pikul, opel i višniovaje viski

Biełaruskaja milicyja vychavanaja ŭ savieckim duchu

Možacie spračacca, ale ŭsio ž haradzienskaja milicyja nia hetkaja enkavedysckaja, jak staličnaja, jakuju chlebam nie karmi, a daj biespakarana pamardavać demanstrantaŭ. Kaniečnie, u Horadni nie było nahetulki mahutnych akcyjaŭ, jak u stalicy, tamu milicyi nie było asabliva nahody vyjaŭlać źviarynyja instynkty. Dyj ułady nie davali kamandy. Usio heta tak. Ale ŭ stalicy źbirajucca nia tolki lepšyja hałovy, ale j vałacuhi — taksama z usich bakoŭ. A haradzienskaja milicyja — zbolšaha miascovaha pachodžańnia, zachodniebiełaruskaha. Choć i vychavanaja całkam u savieckim duchu.

Haradzienskaja abłasnaja hazeta «Miliciejskij viestnik» try hady drukuje čas-časam ankiety aficeraŭ milicyi. Apytvajuć pałkoŭnikaŭ i padpałkoŭnikaŭ, zredku — majoraŭ. Takim čynam, z adkazaŭ možna mierkavać pra husty i zvyčki milicejskaha kiraŭnictva. Pytańni zadajucca całkam cyvilnyja, pačynajučy z «vašaha znaku zadyjaku». Praŭda, źnikła čamuści pytańnie nakont ulubionaha śpirytusovaha napoju. Zamiest hetaha stali cikavicca: ci jość u vas zbroja? Dziŭna. Viadoma ž, što ŭ kožnaha milicyjanta pavinien lažać dzieś u sejfie «makaraŭ». Adnak usie adkazvajuć standartna: niama...

Karaciej, majecca na ŭvazie, ci trymajuć tavaryšy aficery ŭ chatniaj šufladzie štości jašče «na ŭsiakuju pryhodu».

Piśmieńnikaŭ našyja milicyjanty čaściej nazyvajuć — Pikula, Ilfa ź Piatrovym, Zoščanku. Raman lubiać bolš za ŭsio «U žniŭni sorak čaćviertaha», a taksama «Dvanaccać kresłaŭ» i «Załatoje cialo». Karaciej, lubiać paśmiajacca. Uzhadvajuć jašče «Vajnu i mir», «Piotru Pieršaha», «Ščyt i mieč», «Dzieci Arbatu», «Cichi Don» i značna mienš viadomyja, naprykład, «Žurnalist dla Brežnieva». Ale adzin padpałkoŭnik skazaŭ, što dla jaho lepšy piśmieńnik — heta Vasil Bykaŭ ź jahonaj «Alpijskaj baladaj». A zahadčyk haspadarki UUS, pałkoŭnik u adstaŭcy, ličyć najlepšym Jakuba Kołasa.

U kino sytuacyja padobnaja. Najbolej lubiać aficery milicejskija detektyvy. «Miesca sustrečy źmianić nielha», naprykład. Časta nazyvalisia «A zory tut cichija...» — jak viadoma, ź pieršaj savieckaj pa-sapraŭdnamu eratyčnaj scenaj parańnia ŭ łaźni vajskovych suviazistak i sanitarak ź vielmi reljefnymi biustami i kłubami. Nazyvaŭsia i ŭlubiony film savieckich kasmanaŭtaŭ «Biełaje sonca pustelni», a taksama «Maskva ślazam nia vieryć», «Narodžanaja revalucyjaj» («Biełaruśfilm», epapeja pra savieckuju milicyju), «Siamnaccać imhnieńniaŭ viasny» dy niekatoryja inšyja, vielmi savieckija stužki.

Milicyjanty našyja — vialikija dačniki, bolšaść havaryła, što lubić pracavać na działcy, uvohule — «fizyčna pracavać». Rybałku taksama lubiać i palavańnie, niekatoryja — źbirać hryby. A načalniku amonu vielmi padabajucca «narodnyja tancy i kvietki». Heta što datyčyć chobi. A voś z napojami hałoŭny amonaviec taksama krychu ździviŭ: lublu «višniovaje viski» dyj hodzie. Niekatoryja pryznavalisia: dobraje vino i kańjak. Ale bolšaść adkazvała standartna — harełka, pryčym abaviazkova «ruskaja». Chacia siarod milicyi pajšła moda na «Kryštal» z «Ildzinkaj» — miascovaj mineralnaj vadoj z Parečča (niepadalok Druskienik), jakaja salenavataja na smak.

Samaj žadanaj markaj mašyny dla apytanych źjaŭlajecca BMW. Na druhim miescy Opel i Audi, jakoj addaje pieravahu ŭ tym liku načalnik amonu. Niekatoryja adkazvali ścipła: «Na ŭlubionuju niama hrošaj» abo «Lublu svaje stareńkija «žyhuli». Tolki adzin z apytanych nia staŭ ścipličać, skazaŭšy, što najbolej jamu padabajecca «kadylak». Darečy, pavodle słovaŭ načalnika ŭłasnaj słužby biaśpieki UUS, z udziełam milicyjantaŭ usio čaściej adbyvajucca darožnyja zdareńni, što vielmi aburaje cyvilnych šafioraŭ.

Bolšaść milicyjantaŭ zaŭždy čakaje Novaha hodu, lubiać taksama adznačać Vialikdzień. Miarkujučy z ankietaŭ, Dzień milicyi papularny mała. Chacia aficyjna štohod u Horadni jon adznačajecca vielmi pampezna. Druhoha sakavika (kab načalstva paśpieła na staličnyja ŭračystaści, jakija adbyvajucca 3-ha) znoŭ byŭ masavy paradny zbor na płoščy Savieckaj. Adtul piešaja kalona, patrulnyja «opeli» i kavaleryjski ŭzvod pramaršavali da azhuraŭskaha Iliča na płošču Lenina, dzie adbyŭsia pakaz milicejskich zdolnaściaŭ.

Krychu dziŭna, ale aficery, jakija ŭmiejuć razmaŭlać pa-biełarusku i nastrojenyja dosyć patryjatyčna, u ankietach vyhladajuć vielmi savieckimi. Nia dumaju, što heta maskavańnie. Chacia, jany ŭsio adno savieckija nie darešty.

Načalnik adnaho RAUS na pytańnie «ŭ što jon vieryć?» adkazvaje: «U Boha. Jon — heta lepšaje, što moža być u dušach». Napačatku niezaležnaści adzin major milicyi z tutejšych prysłaŭ u redakcyju, dzie ja pracavaŭ, list suprać biełaruskaj movy. List hety ŭ mianie zachavaŭsia. Siońnia heta ŭžo pałkoŭnik, jon piša i publikuje na biełaruskaj movie milicejskija detektyvy. Pamudreŭ. Razam z usioj Biełarusiaj.

Siarhiej Astraŭcoŭ