Эпісталярны раман XVIII стагодзьдзя «Дзіўныя паведамленьні пра езуітаў Беларусі» прэзэнтавалі ў магілёўскай ратушы 15 траўня, у Міжнародны дзень музэяў.
Старадрук набыў на інтэрнэт-аўкцыёне і 29 ліпеня 2013 году перадаў Музэю гісторыі Магілёва маскоўскі беларус Алесь Чайчыц. Перакладзеная на беларускую мову кніга выйшла на прыватныя ахвяраваньні. Пераклад зрабіў беларус, які жыве ў Нямеччыне, Алег Давід Лісоўскі. Прэзэнтаваў твор дырэктар музэю гісторыі Магілёва Аляксей Бацюкоў.
«Арыгінал гэтага выданьня, — кажа пра гісторыю кнігі Бацюкоў, — быў надрукаваны ў 1786 годзе ў Франкфурце-на-Майне і Ляйпцыгу. Перад ім было выданьне на італьянскай мове. Кніга прысьвечана падзеям, якія адбываліся ў Беларусі, а канкрэтна ў Магілёве, у 1770-80-я гады».
Паводле дырэктара магілёўскага музэю, у кнізе апісваюцца падзеі, зьвязаныя з каталікамі, якія пасьля падзелу Рэчы Паспалітай на беларускіх землях апынуліся без духоўнага патранату. Расейская імпэрыя не жадала іх аддаваць пад уладу ранейшых біскупаў, бо многія зь іх не прызнавалі падзелу і лічылі яго гвалтам.
У кнігу ўкладзеная мапа Вялікага Княства Літоўскага з вылучанымі беларускімі абшарамі, якія забрала Расейская імпэрыя пасьля першага падзелу Рэчы Паспалітай
У кнігу ўкладзеная мапа Вялікага Княства Літоўскага з вылучанымі беларускімі абшарамі, якія забрала Расейская імпэрыя пасьля першага падзелу Рэчы Паспалітай
«Паўстаў юрыдычны казус, які патрабаваў, каб каталіцкае насельніцтва мела легальную духоўную ўладу. Пад ціскам расейскай імпэратрыцы Кацярыны ІІ біскупам стаў Станіслаў Богуш-Сестрынкевіч. Ён галоўны герой гэтай кнігі, якога намагаюцца абяліць. Яго дужа крытыкавалі сучасьнікі, і ў абарону сьвятара выступае аўтар кнігі», — даводзіў грамадзе Аляксей Бацюкоў.
Пры новапрызначаным біскупу працягвалі дзеіць мясцовыя езуіты, якіх па ўсім сьвеце амаль не засталося. Езуіцкі ордэн быў забаронены, і існавала дужа вялікая антыезуіцкая партыя, якая прэтэндавала ня толькі на духоўны аўтарытэт езуітаў, але і на іхную духоўную ўладу, якая манэтызавалася даволі вялікімі грашыма. У гэтай барацьбе ахвяраў было нямала. Ёй мог стаць і Богуш-Сестрынкевіч, які не дазваляў абвясьціць пра роспуск ордэну езуітаў.
«Такім чынам, на тэрыторыі Беларусі езуіты захаваліся. У Магілёве існаваў езуіцкі калегіюм. Езуіты былі ў Мсьціславе. У кнізе пералічаныя і апісаныя ўсе езуіцкія прыходы, якія існавалі да 1786 году. Кніга напісана невядомым аўтарам і распаўсюджвалася, хутчэй за ўсё, у асяродках адэптаў каталіцкай царквы», — зазначыў Аляксей Бацюкоў.
Алег Давід Лісоўскі ў разьдзеле «Ад перакладчыка» адзначае, што «аўтар кнігі бачыць сваёй мэтай апраўданьне езуітаў ва ўмовах шматлікіх паклёпаў і інтрыг, што суправаджалі іх скасаваньне».
У кнізе нямала каляровых ілюстрацыяў з партрэтамі сьвятароў і палітычных дзеячаў канца XVIII стагодзьдзя.
Цяпер чытаюць
«На канцэртах няма месца радыкальнаму нацыяналізму, агрэсіі і гвалту». Макс Корж выказаўся наконт скандалу, які разгарэўся пасля яго выступу ў Варшаве3737
Каментары