Следства абвергла заявы Пуціна аб датычнасці Украіны да тэракту ў «Крокусе»
У матэрыялах справы гаворыцца, што тэрарысты былі завербаваны афганскай ячэйкай «Ісламскай дзяржавы» «Вілаят Харасан». А заказчыкаў не знайшлі, піша «Агенцтва».
Следства абвергла заявы расійскіх уладаў пра дачыненне Украіны да тэракту ў падмаскоўным канцэртным зале «Крокус» 22 сакавіка 2024 года.
Канчатковая версія следства заключаецца ў тым, што тэрарысты былі завербаваны афганскай ячэйкай «Ісламскай дзяржавы» «Вілаят Харасан», распавёў адвакат аднаго з абвінавачаных.
З матэрыялаў вынікае, што рашэнне ехаць ва Украіну з'явілася ўжо пасля таго, як тэрарысты не паслухаліся загаду ўступіць у перастрэлку з праваахоўнікамі (і, верагодна, загінуць) у «Крокусе». Гэтыя высновы следства супярэчаць заявам, якія галава ФСБ Аляксандр Бортнікаў і Уладзімір Пуцін рабілі пасля тэракту.
Паводле матэрыялаў справы, з якімі азнаёміўся адвакат па прызначэнні Алег Власаў, тэрарыстаў завербавала кіраўніцтва «Вілаят Харасан». Пры гэтым «непасрэдныя заказчыкі» адзначаны не былі, вынікае з 420 тамоў справы.
Пасля тэракту злачынцы атрымалі ад арганізатараў загад заставацца на месцы і «сустрэць» сілавікоў, але не падпарадкаваліся яму і замест гэтага з'ехалі з «Крокуса», распавёў «Коммерсанту» Уласаў. Калі куратары даведаліся пра гэта, то параілі тэрарыстам рухацца да мяжы з Украінай, але не далі інструкцый па пераходу мяжы.
«Можа быць, арганізатары спадзяваліся, што пры пераходзе мяжы іх застрэляць альбо нашы, альбо на тым баку», — лічыць юрыст.
Дакладнай фармулёўкі матываў нападу, паводле слоў Уласава, у справе няма. Адно з меркаванняў заключаецца ў тым, што тэракт мог быць звязаны з абвастрэннем у ізраільска-арабскіх адносінах, расказаў ён.
Гэтыя дэталі матэрыялаў следства супярэчаць версіі, якой публічна прытрымліваліся расійскае кіраўніцтва адразу пасля тэракту.
Ужо на наступны дзень пасля нападу Пуцін гаварыў пра «акно», якое, па яго словах, для тэрарыстаў рыхтавалі «з украінскага боку». Праз тры дні пасля тэракту прэзідэнт гаварыў пра «кіеўскі след» і існаванне заказчыка, які здзейсніў тэракт «рукамі радыкальных ісламістаў». Мэтамі тэракту ён неўзабаве пасля нападу называў «нанясенне шкоды нашаму адзінству». Таксама ён гаварыў, што Расія «не можа быць аб'ектам тэрарыстычных атак з боку ісламскіх фундаменталістаў» праз тое, як Масква паводзіць сябе «на знешняй арэне».
Дырэктар ФСБ Аляксандр Бортнікаў неўзабаве пасля тэракту сцвярджаў, што напад стаў сведчаннем таго, што «ўкраінскія неанацысты і іх заходнія апекуны» арганізуюць «совершение самых варварскіх преступлений на территории нашего государства». Пазней ён казаў, што тэракт рыхтавалі «як самі радыкалы-ісламісты, так, натуральна, спрыялі заходнія спецслужбы, а самі спецслужбы Украіны да гэтага маюць непасрэднае дачыненне».
Да восені мінулага года Бортнікаў казаў ужо пра тое, што тыя, хто завербаваў тэрарыстаў, былі членамі «Вілаята Харасан» і «працавалі па таджыкскай дыяспары ў Расіі праз інтэрнэт, фізічна знаходзячыся ў Афганістане».
«Ісламская дзяржава» ўзяла на сябе адказнасць за тэракт у першыя гадзіны пасля нападу. Групоўка апублікавала відэа з «Крокуса», знятае тэрарыстамі. Аб тым, што за тэрактам стаіць ІГ, паведамлялі і заходнія спецслужбы.
У пачатку сакавіка ў ЗША арыштавалі члена ІГ Мухамада Шарыфулу, які, як паведаміла амерыканскае Мінюст, прызнаўся, што інструктаваў тэрарыстаў, што напалі на «Крокус».
«Падчас допыту ФБР Шарыфула прызнаўся, што ад імя ІД ён дзяліўся інструкцыямі пра тое, як выкарыстоўваць аўтаматы Калашнікава і іншае ўзбраенне, з патэнцыйнымі нападнікамі. Шарыфула таксама прызнаў, што даведаўся двух з чатырох затрыманых баевікоў як тых, каго ён раней інструктаваў», — гаворыцца ў паведамленні ведамства.
У тэракце ў «Крокусе» 22 сакавіка 2024 года загінулі 145 чалавек, у тым ліку трое беларусаў. Яшчэ 551 чалавек атрымаў раненні.
Каментары