Гісторыя44

Яе кахаў Якуб Колас — унікальныя фоты

Сяргей Кузняцоў адшукаў фота «найпрыгажэйшай кветкі Палесся».

Так Якуб Колас у трылогіі «На ростанях» называў Ядвісю, у якую быў закаханы малады настаўнік Лабановіч. Дзякуючы публікацыі пра лёс Ядвігі Бахенскай, якая была правобразам гераіні, удалося адшукаць яе ўнікальнае фота — якраз з таго часу, калі Ядвіга натхняла маладога настаўніка Міцкевіча — будучага Якуба Коласа. На публікацыю ў «НН» адгукнуліся нашчадкі сваякоў Канстанціна Бахенскага, мужа Ядвігі.

У сямейным архіве масквіча Міхаіла Кузьміча, бабуля якога была сястрой Канстанціна, захаваўся «акурат такі» фотаздымак.

На ім маладая Ядвіга стаіць побач з мужам. Хоць на фота і адсутнічае дата, можна ўпэўнена назваць год — 1906. Ядвіга і Канстанцін ажаніліся ў студзені 1906, а ў студзені 1907 у іх нарадзіўся сын. На здымку маладая пара яшчэ без дзяцей, але ў абаіх на руках пярсцёнкі, а значыць, фота зроблена ўжо пасля шлюбу.

Цяпер можна дакладна назваць таксама дату і месца Ядвісінага вяселля.

Нашчадкам Бахенскіх удалося расшукаць у беларускіх архівах запіс аб шлюбе: «29 студзеня 1906 года ў Лунінецкай рыма-каталіцкай капліцы Пінскага прыходу ўзялі шлюб мешчанін г. Пружаны Гродзенскай губерні Канстанцін-Леанард Бахенскі, халасты 29 гадоў, і дваранка Слонімскага павета Гродзенскай губерні Ядвіга-Луцыя Баранцэвіч, дзяўчына 17 гадоў».

Як захаваўся гэты фотаздымак і як ён трапіў у Маскву? Найбольш верагодна, што фота спачатку належала маці Канстанціна — Соф’і, якая жыла ў Лунінцы.

Пасля яе смерці ў 1916 г. сямейныя здымкі дасталіся маладшой дачцэ Алене, сям’я якой таксама жыла ў Лунінцы. Пасля смерці маці Алена пераязджае ў Гомель, куды перавялі яе мужа, інжынера-чыгуначніка Васіля Кузьміча.

Алена Кузьміч (Бахенская)

Наступныя дваццаць гадоў Кузьмічы пражывуць ў Гомелі. Нягледзячы на ўсе цяжкасці, якія выпалі на долю гэтай сям’і ў савецкай дзяржаве і небяспеку, якія неслі «буржуазныя» фотаздымкі, Алена рупліва захоўвала сямейны архіў.

У 1936 годзе сям’я Кузьмічоў аказалася ў Свярдлоўску. З чым быў звязаны такі далёкі пераезд, высветліць не ўдалося.

Фотаздымак апынуўся ў Расіі і захоўваўся ў Алены да яе смерці ў 1979 годзе. Праз два гады Міхаіл Кузьміч, унук Алены, пераязджаючы са Свярдлоўска ў Маскву, забраў фота з сабой.

Стары здымак, які з той пары захоўваецца ў сямейным архіве Міхаіла Кузьміча, не быў, на жаль, падпісаны. А таму і не было абсалютнай пэўнасці, што маладая жанчына на фота — менавіта Ядвіга. Спецыяльная партрэтная экспертыза, праведзеная гэтай восенню, пацвердзіла тоеснасць асобы на здымку з тым фота Ядвігі, якое раней друкавалася ў «НН».

Здымак маладой Ядвісі, трошкі старэйшай ад той, якую пакахаў малады вясковы настаўнік, публікуецца ўпершыню.

***

Сяргей Кузняцоў  нар. у 1982 у Гродне. Юрыст, палітолаг. Жыве ў Варшаве.

Каментары4

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Памятаеце палітвязня Вітухноўскага, які пайшоў ваяваць за Расію? Ён ужо загінуў12

Памятаеце палітвязня Вітухноўскага, які пайшоў ваяваць за Расію? Ён ужо загінуў

Усе навіны →
Усе навіны

На праспекце Незалежнасці каля ЦУМа нахабны таксіст паехаў напярэймы патоку

Еўрапарламент прагаласаваў за павышэнне мытаў на ўгнаенні з Беларусі і Расіі4

14-гадовая школьніца памерла ў бальніцы ў Ельску5

Бітва за Канстанцінаўку: чаму гэтае месца можа стаць галоўнай мэтай наступу Расіі

Трамп паведаміў еўрапейцам, што Пуцін не гатовы спыніць вайну23

У Вашынгтоне забілі дваіх супрацоўнікаў пасольства Ізраіля. Яны збіраліся заручыцца

Гаваркі крумкач, яркія паўліны, мілыя лісіцы і яшчэ шмат дзікіх жывёл знайшлі прытулак у вёсцы непадалёк ад Маладзечна

Рускамоўная пісьменніца выйшла замуж за беларуса і склала незвычайны слоўнічак ягоных слоў, якіх ніколі раней не чула23

Беларуска: У мяне ваюе каханы, і я жыву з тым, што ўяўляю ягоную смерць2

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Памятаеце палітвязня Вітухноўскага, які пайшоў ваяваць за Расію? Ён ужо загінуў12

Памятаеце палітвязня Вітухноўскага, які пайшоў ваяваць за Расію? Ён ужо загінуў

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць