Špuncik systemy, šery ahient Štazi, sočyć za dramaturham – i stanovicca čałaviekam…
Uschodni Berlin. 1984 hod. Admysłovaja słužba Štazi žorstka kantraluje žyćcio hramadzian. Fanatyčnamu ahientu kapitanu Hierdu Viźleru prapanujuć sačyć za dramaturham Drejmanam i jahonaj siabroŭkaj. Aperacyja prachodzić pad pilnym kantrolem vyšejšych palityčnych kołaŭ. Vykanańnie zadańnia abiacaje karjerny ŭźlot.
Ale zahłybiŭšysia ŭ čužoje žyćcio, Viźler źmianiajecca sam. Šery špuncik systemy sam stanovicca čałaviekam. Ale represiŭnuju mašynu ŭžo nie spynić…
Debiutnaja ihravaja stužka Donersmarka – stałasia sensacyjaj i adkryćciom. Film źniaty ŭ vysokich tradycyjach niamieckaha sacyjalnaha kino z dakładnaj karcinaj hramadztva i tonkim psychalahizmam.
Atmasfera sacyjalistyčnaj zaduchi, tatalitarny cisk, karupcyja i karjeryzm, anekdoty i dysydenctva. Donersmark, jaki sam skłaŭ scenar, niekalki hadoŭ vyvučaŭ tajnyja mechanizmy Štazi, sustrakaŭsia z achviarami j byłymi ahientami. Nat zdymki adbyvalisia ŭ kolišnim budynku tajnaj palicyi.
Ale najvažniejšy čyńnik karciny – čałaviečyja kanflikty, ludzkija dušy. U filmie hrajuć vybitnyja aktory – Marcina Hiedek, Sebaśćjan Koch (“Čornaja kniha” Verchuvena). A Ŭlrych Miue syhraŭ najlepšuju svaju rolu.
Aktor, jaki niečakana pamior 22 lipienia, sam kaliści ŭdzielničaŭ u palityčnych demanstracyjach. Paśla padzieńnia Berlinskaj ściany jon daviedaŭsia, što jahonaja žonka supracoŭničała sa Štazi.
Kapitan Viźler u vykanańni Miue – šery čałaviečak, addany žaŭnier partyi. Stalovyja vočy, nieprykmietny kaścium, anijakaha asabistaha žyćcia. Viźler sočyć za dramaturham: čužoje kachańnie j čužoje siabroŭstva, padsłuchanaja muzyka, pračytany tomik Brechta… I pakrysie ciapleje tvar, pračynajecca sumleńnie. U vačoch užo nie fanatyzm, a bol i pakuta maleńkaha čałavieka, jaki spačuvaje – i zdolny na hodny ŭčynak.
“Ludzi nie źmianiajucca, – nachabna śćviardžajuć tłustyja čynoŭniki, upeŭnienyja ŭ svajoj viečnaj uładzie. – Heta šče, jak minimum, na 20 hadoŭ.” Ale ŭ samim sercy systemy adbyvajecca zboj, źjaŭlajecca čałaviek.
I žorstkaj systemie nakanavany pokryš.
Kamientary