U dzień, kali naŭkoła spres ružovyja sercajki i ramantyčnyja parački, Wall Street Journal zadajecca bolš prahmatyčnym pytańniem: ci zakładzienaja ŭ čałaviečaj pryrodzie manahamija?
Ani antrapałohija, ani sacyjałohija z historyjaj nie dajuć dakładnaha adkazu. Dahetul jašče ŭ śviecie isnujuć kultury, jakim ułaścivaja palihamija — pryčym jak z boku mužčyn, tak i žančyn.
Navukoŭcy prapanujuć źviarnuć uvahu na žyviolny śviet, dakładniej — na pałavy dymarfizm prymataŭ, siarod jakich taksama jość manahamnyja i palihamnyja vidy. Jany śćviarždajuć, što pa źniešnim vyhladzie samcoŭ i samak možna lohka vyznačyć, jaki typ adnosin charakterny dla hetaha vidu.
Tak, palihamnyja samcy — naprykład, u šympanze i babuinaŭ — zvyčajna bolšyja za samak (časam udvaja), vyznačajucca bolš kałarytnym źniešnim vyhladam, ahresiŭnymi pavodzinami i bolšymi pamierami testykułaŭ. Da taho ž, jany zvyčajna nie prymajuć udziełu ŭ vychavańni patomstva; ich zadača — apładnić jak najbolšuju kolkaść samak, za što jany aktyŭna zmahajucca ź inšymi supiernikami.
Manahamnych ža samcoŭ — naprykład, u hibonaŭ i marmazietak — praktyčna niemahčyma adroźnić z vyhladu ad samak. Jany vyznačajucca bolš spakojnymi pavodzinami i, zamiest taho, kab pieradavać svaje hieny naprava i naleva, šmat uvahi nadajuć kłopatam pra patomstva. Testykuły ŭ ich taksama praparcyjna mienšyja.
Jakuju ž vysnovu možna z hetaha zrabić datyčna čałavieka? Va ŭsim śviecie mužčyny prykładna na 10% vyšejšyja i na 20% ciažejšyja za žančyn, patrabujuć na 20% bolš kałoryj i žyvuć na 6% karaciej. Testykuły praparcyjna da cieła ŭ ich taksama našmat bolšyja, čym u hibonaŭ. Heta značyć, što pałavy dymarfizm čałavieka bolšy, čym u manahamnych vidaŭ, ale mienšy, čym u palihamnych vidaŭ.
Atrymlivajecca, što pa svajoj pryrodzie my ani manahamnyja, ani palihamnyja. My — dzieści pasiaredzinie, jak i naležyć samamu cikavamu i zahadkavamu vidu.
Kamientary