Ad 25 červienia ŭ sudzie Zavodskaha rajona Minska prachodzić raźbiralnictva pa spravie byłoha dyrektara vydaviectva Biełaruskaha Ekzarchata Uładzimira Hrozava. Jaho abvinavačvajuć u kradziažy ŭ asabliva bujnym pamiery, uchileńni ad płaty mytnych płaciažoŭ i pieravyšeńni słužbovych paŭnamoctvaŭ. 9 lipienia sud dapytaŭ mitrapalita Paŭła.
Pavieł spaźniŭsia da pačatku pracesu. Kali jon źjaviŭsia ŭ budynku pa adrasie Partyzanski praśpiekt, 75A, to sud dapytvaŭ miechanika pa ramoncie transpartu Piatra Makareviča, jaki zajaŭlaŭ, što śledčyja vybivali ź jaho pryznańni. Adnak dopyt pierarvaŭsia dziela Paŭła.
Nievialikaja pieradhistoryja. U čym abvinavačvajuć Hrozava? Heta były siłavik, jaki, aproč pracy ŭ vydaviectvie Ekzarchata, zasnavaŭ hramadskaje abjadnańnie «Baćki i nastaŭniki — za adradžeńnie pravasłaŭnaj adukacyi» (BNAPA), a paśla kamiercyjnuju strukturu «Siamja — Adzinstva — Ajčyna» (SAA).
U 2010 Hrozaŭ źviarnuŭsia da ŭładaŭ Minskaha rajona z prośbaj pieradać BNAPA siadzibna-parkavy kompleks ŭ Siomkavie. Jon abiacaŭ adrestaŭravać kompleks. Prośbu zadavolili. Adnak potym jon pieraaformiŭ Siomkava na kamiercyjnuju strukturu (SAA). Možna skazać, što toj kompleks staŭ ułasnaściu Hrozava.
Dalej. Hrošy z vydaviectva Ekzarchata išli, jak śćviardžaje abvinavačańnie, prosta ŭ kišeniu abvinavačanaha. Ahułam jaho padazrajuć u naniasieńni straty carkvie ŭ pamiery 625 tysiač dalaraŭ. Pabudavaŭ dva katedžy. Dom u vioscy Chaciežyna, miarkuje śledstva, absłuhoŭvali padnačalenyja Hrozava pa vydaviectvie, pryčym u pracoŭny čas. Taksama Hrozaŭ pryhnaŭ ź Niamieččyny 13 lehkavikoŭ, za jakija nie spłaciŭ padatki, a zamiest hetaha aformiŭ ich na dapamohu BPC.
Mitrapalit Pavieł, kamientujučy heta, adznačyŭ, što za apošnija hady jamu nieadnarazova daryli novyja aŭtamabili. Jon ich pieradavaŭ manastyram i prychodam, ale, kab paźbiehnuć biurakratyi, prosta vypisvaŭ davieranaści. Asobna jon zhadaŭ, što na 65-hodździe atrymaŭ «Majbach». Jubilej jon adśviatkavaŭ u 2017 hodzie.
Pa słovach mitrapalita, ciapier na jaho zarehistravanyja dva aŭtamabili.
Sam Hrozaŭ zajaŭlaje, što žyŭ u halečy, a svaje hrošy addavaŭ na carkvu. Spravu zaviali jašče ŭ 2015 hodzie, ale abvinavačany chavaŭsia za miažoj. U Biełarusi jaho zatrymali tolki pry kancy 2016 hoda.
Biełaruskaja pravasłaŭnaja carkva sama była inicyjataram hetaha pracesu. Adnak potym dała zadni chod. Carkoŭniki prasili, kab praces prachodziŭ pry zakrytych dźviarach, kab mienš infarmacyi vychodziła vonki. Nie, sud vyrašyŭ, što sprava budzie adkrytaj.
Što ž kazaŭ Pavieł padčas davańnia śviedčańniaŭ? «My inicyjavali, na žal, hety praces. Adbyłosia toje, što adbyłosia. Ja pierajechaŭ u Biełaruś u pieršych dniach studzienia 2014 hoda.
Da hetaha ja byŭ usiaho dva razy ŭ Biełarusi — u 1980-ja i ŭ 2013-m. Kaniečnie, dla mianie tut usio było novym. Ja pavinien byŭ uvachodzić u kurs spraŭ.
Naturalna, staŭ znajomicca z žyćciom. Nakont Hrozava, to ja čuŭ pra jaho. Mnie siońnia ŭsprymajecca Hrozaŭ u dvuch ipastasiach: da kryminalnaj spravy i paśla. Heta byŭ vielmi enierhičny, aŭtarytetny čałaviek. Jon pravodziŭ vielmi šmat mierapryjemstvaŭ: maralnych, aśvietnickich, vydaviectva knih… Heta byŭ hienieratar idej. Jon adčuvaŭ svaju vahu, svajo značeńnie. Adnak na jaho stali prychodzić skarhi», — kaža Pavieł.
Aŭdytarskaja pravierka dziejnaści Hrozava pačałasia pa inicyjatyvie samoha Paŭła. «Adnak pierad hetym byli sustrečy. Pieršaja sustreča prajšła ŭ mianie ŭ kabiniecie, jon prynios niekalki sumak knih, raskłaŭ ich na stale. Hladzicie, što my robim — mnostva knih. U jaho ŭsio kipieła. Maŭlaŭ, my robim aśvietnicki centr u Siomkavie, dałučajciesia. My damovilisia, što ŭ nastupnuju sustreču jon pryniasie mnie karty, dakumienty. Dla mianie było važnym ubačyć, pra što idzie havorka. Jon prynios kartu, fotazdymki».
«Uładyka, tut miesca ŭsim chopić», — kazaŭ jon mnie. Pakolki ŭładyka Fiłaret syšoŭ na spakoj, to dałučajciesia vy. Na fota ja ŭbačyŭ ruiny. Mnie šmat davodziłasia budavać, a tut ja baču ruiny. «Uładyka, my ŭsio zrobim. Vybirajcie, što chočacie sabie. Tut dla vašaj zaharadnaj rezidencyi budzie. Kolki pamiaškańniaŭ skažacie, stolki i budzie. Tut i kanfierenc-zali buduć, i aśvietnickija mierapryjemstvy», — kazaŭ mnie Hrozaŭ.
U mianie było adčuvańnie, što pierada mnoj letucieńnik. Mahčyma, jon nie razumieŭ. Ja kažu, vy razumiejecie, što heta pomnik architektury, što tut kožny ćvik uzhadniać treba? Tak, my ŭsio zrobim. Nam treba vaša błasłavieńnie», — pieradaje źmiest razmovy Pavieł.
Pa słovach mitrapalita, jon daŭ błasłavieńnie, ale vusnaje, jakoje nie zamacavana nidzie na dakumientach.
«Kali b my tady nie spynili, to Siomkava b užo kvitnieła. I heta było ŭpryhažeńnie nie tolki pasielišča, ale i carkvy.
Ale tady ŭ nas byli materyjalnyja ciažkaści. Pačałasia aŭdytarskaja pravierka. Hrozaŭ viadomy i ŭ Biełarusi, i ŭ Rasii, i va Ukrainie. Jon adčuvaŭ svaju vahu. Jamu było kryŭdna ad hetaj pravierki. Na žal, u ich adbylisia niejkija roznahałośsi. I ja pačaŭ atrymlivać infarmacyju suprać Uładzimira Usievaładaviča. Siońnia ja aceńvaju heta zusim pa-inšamu. Kali b ź ciapierašnimi vidami, to ja b nikoli nie zavodziŭ kryminalnuju spravu. Tyja, chto suprać jaho pisaŭ, byli zajzdrośnikami. Potym da mianie pryjšła našaja jurystka, jakaja skazała, što Uładzimir Usievaładavič zavioŭ spravu suprać BPC ab naniasieńni strataŭ na sumu dzieści kala 500 miljonaŭ rubloŭ», — raskazvaje Pavieł.
Pa słovach ijerarcha, jon staviŭsia ź vialikim davieram da usich rabotnikaŭ Ekzarchata.
«Pakolki ja čałaviek novy, to da ŭsich staviŭsia z davieram. Hetaksama, jak moj papiarednik uładyka Fiłaret. Pamiataju, prajšło paŭtara hoda majho słužeńnia ŭ Biełarusi, prychodžu da Fiłareta i kažu:
— Uładyka, vas padmanvajuć.
— Ja-ja-jak? Mitrapalita padmanvajuć?! Mitrapalita nielha padmanvać, što vy!
I jon kazaŭ heta na poŭnym surjozie. Heta śviatoha žyćcia čałaviek. Jon usim daviaraŭ.
Ja taksama daviaraŭ tym ludziam, jakija rabili pravierku. Jurystka mnie kazała, što [vyjaviłasia] katastrofa, nas zaraz zasudziać. Tolki paźniej ja staŭ bačyć niejkuju niaščyraść u hetych dakładach. Padviarhać ich sumnievam.
Ja pytaŭsia ŭ śledčych, nas sapraŭdy na takija sumy zasudzić chočuć? A jon mnie kaža: «Ja pamyliŭsia».
Ja dumaju: «Joły-y-y! Čamu mnie heta raniej nie skazali?! Ty pamyliŭsia prosta tak, a čałaviek siadzić u turmie». Paśla hetaha ja pryniaŭ rašeńnie źviarnucca z prośbaj ab spynieńni kryminalnaj spravy da kiraŭnika dziaržavy, ja zrazumieŭ, što jany prosta maryli zajmieć toje miesca, jakoj zajmaŭ Hrozaŭ. Tam išła baraćba za ŭładu, chacia hrošaj tam vialikich nie było, byŭ prestyž».
Parazmaŭlać z Łukašenkam pra hetuju spravu atrymałasia, ale kiraŭnik dziaržavy Paŭłu tut nie dapamoh.
«Ja źviartaŭsia da Alaksandra Ryhoraviča Łukašenki z prośbaj ab spynieńni hetaj kryminalnaj spravy. Karotkaja była razmova, jon pryjazdžaŭ da nas u sabor u studzieni. Łukašenka skazaŭ, pišycie, budziem razhladać. My atrymali adkaz z Administracyi prezidenta, što pytańnie vyvučajecca, pakolki jano ŭžo ŭ sudovaj stadyi, to budzie razhladacca ŭ sudzie», — raskazvaje mitrapalit.
«Admaŭlajusia navat ad materyjalnych pretenzij da Uładzimira Usievaładaviča. Carkvie nie zabaroniena zajmacca biznesam, ale dla hetaha treba zarehistravać svaju strukturu, kab jany płacili padatki. Zajmajciesia, ale nie padmanvajcie», — adznačaje Pavieł.
«Ja źviarnuŭsia ŭ Śledčy kamitet, kab sustrecca z Hrozavym. Mnie dali takuju mahčymaść, ale papiaredzili, što nie vyzvalać, bo jon nie pryznaje svajoj viny. Ja ŭsio adno chaču jaho ŭbačyć, kažu im. Ja skazaŭ, čamu vy byli ŭ biahach. «Ja nie byŭ u biahach. U čym ja mahu pryznać siabie vinavatym? Ja ŭsio rabiŭ pa błasłavieńni ŭładyki Fiłareta i vašym». U Fiłareta šmat što było ŭ vusnaj formie. U mianie ciapier usio ŭ piśmovaj formie. Navat kali błasłavieńnie nie było zafiksavana aficyjna, to heta nie značyć, što heta było nieaficyjna. Heta niapraŭda, što jon usio rabiŭ dla siabie ŭ Siomkavie. Jon prapanoŭvaŭ pamiaškańni ekzarchatu. Napeŭna, ja vinavaty, što zaviedzienaja kryminalnaja sprava. U prychodach šmat niedachopaŭ u afarmleńni dakumientaŭ, nie ŭsie ž jurysty. Naša zadača —dapamahčy ludziam, a nie tapić. Usio mahło rašycca pa-inšamu, inšym šlacham», — pryznaje ijerarch.
Pa jahonych słovach, paśla spravy Hrozava na ŭsio ciapier dajecca tolki piśmovaje błasłavieńnie, navat kab pajści ŭ adpačynak. «Hrozaŭ — čałaviek ź imieniem. Carkva — składany biurakratyčny aparat. Ja addaju błasłavieńnie ŭ svoj aparat, jany ŭ jurydyčny adździeł, jurysty znoŭ mnie. Heta zajmaje šmat času. Ja nie nadavaŭ hetamu značeńnia».
«U nas jakaja pracedura? Mnie padaryli dźvie mašyny, jakimi ja karystajusia, nibyta jany nijakaha dačynieńnia da carkvy nie majuć. Ja siudy pryjechaŭ jašče na adnoj mašynie, ja jaje pieraaformiŭ na ekzarchiju. Tyja dźvie pa techničnych pryčynach ja nie mahu pieraaformić, niama času ź imi vazicca. I tut toje samaje», — tłumačyŭ Pavieł, čamu histaryčnaja kaštoŭnaść u Siomkavie była aformlena nie jak ułasnaść BPC, a jak ułasnaść arhanizacyi Hrozava.
Ci mahła iści havorka pra padrobki dakumientaŭ abvinavačanym?
«My miarkujem, što Hrozaŭ tam moh niešta padrabić, ale dokazaŭ niama. Jak ciapier razvažajuć pra spravu Skrypala, dumajuć, miarkujuć».
U Paŭła spytali, ci mahli padnačalenyja Hrozava pracavać u jaho ŭ domie ŭ vioscy Chaciežyna.
«U ramkach pasłušańnia. Heta naša žyćcio. Apostał Pavieł zaklikaŭ dapamahać adno adnamu. U nas šmat vałancioraŭ, jakija pracujuć u imia Boha. Kali ich nie budzie, to nie budzie i carkvy. Heta norma žyćcia. Chtości fizična, chtości materyjalna, chtości kaštoŭnaściami dapamahajuć carkvie. Kaniečnie, zaprasta mahli pracavać, heta narmalna.
U nas pakul nie adžyło heta. Na Zachadzie, u ZŠA, heta niemahčyma, a ŭ nas narmalna dapamahać. Heta žyvie ŭ našym narodzie. Prychodzili dapamahčy bolš pavažanamu čałavieku. Siońnia ja dapamahu, a zaŭtra mnie. Naš słavianski narod — biełarusy, ruskija, ukraincy — hetym i adroźnivajecca ad zachodnikaŭ», — adznačaŭ Pavieł.
Jon paprasiŭ prabačeńnia ŭ Hrozava za hetuju kryminalnuju spravu. BPC skłała list, jakim adklikaje ŭsie pretenzii da abvinavačanaha.
«Kali b ja nie vystupiŭ, to ŭsio astatniaje žyćcio žyŭ by z takim ciažaram. Hrozaŭ rabiŭ usio ŭ słavu Božuju, i ŭ słavu carkvy. Ja prašu prabačeńnia. Va ŭmieńni prabačeńnia — siła našaha narodu».
-
Rasijanina zatrymali na miažy Biełarusi ź Litvoj z hruzam vintažnaha posudu
-
Ihar Marzaluk na ideałahičnym mierapryjemstvie ŭpadaŭ u ekstaz ad abłasnych karavajaŭ VIDEA
-
«Pravasłaŭnyja cerkvy ŭ Zachodniaj Biełarusi zakryvalisia». A kolki ž było cerkvaŭ u BSSR i kolki — u Zachodniaj Biełarusi pa stanie na 1939 hod?
«Kałaŭra my nie pakryŭdzili»: stała viadoma pra novaje miesca pracy byłoha staršyni Nacbanka3
Kamientary