Prapahandysty pasprabavali siły ŭ «Što? Dzie? Kali?» — čym skončyłasia?
Ihar Tur kapitanam, Hleb Łaŭroŭ — lepšy hulec pry nuli dakładnych adkazaŭ. Raskazvajem, što atrymałasia z šou, dzie miesca znaŭcaŭ zaniali supracoŭniki ANT.
Telekanał ANT svojeasabliva adznačyŭ 20-hadovy jubilej. U dzień narodzinaŭ viaščalnik prezientavaŭ śpiecyjalny vypusk pieradačy «Što? Dzie? Kali?». U arystakratyčnaj atmaśfiery lusterak, smokinhaŭ dy intelektualnaha floru za hulniavy stoł sieła zusim nietypovaja dla «elitarki» kamanda. Šaściorku ŭdzielnikaŭ skłali supracoŭniki «druhoj knopki» nacyjanalnaha TB.
Heta niešta novieńkaje?
Nie zusim tak. Dvojčy na hod «Što? Dzie? Kali?» razbaŭlała niepasredna intelektualnyja «bojki» dabračynnymi šou. Da ŭdziełu zaprašalisia viadomyja muzykanty, mastaki, litaratary… Inšymi słovami, ajčynnaja intelihiencyja. Čas ad času dla łakalizacyi dy nadańnia vypusku miascovaha kałarytu za stoł taksama zaprašalisia viadučyja ANT. Ale heta byli «sielebryci» — viadučyja zabaŭlalnych pieradač z paznavalnymi tvarami.
Adpaviedna i pytańni im rychtavalisia nie stolki dla vyśviatleńnia hłybini viedaŭ, a kab paviesialilisia ŭsie prysutnyja. Pry hetym aŭtarami vystupali niepasredna znaŭcy — hulcy kłuba, jakija padčas chviliny abmierkavańnia sadzilisia pobač z kamandaj i ŭ pamiežnych situacyjach (niedastatkova dakładny ci hłyboki adkaz) vyrašali los zorak. Usie hrošy, jakija zdabyvała kamanda, paśla zaviaršeńnia dabračynnaj hulni išli na dapamohu dziciačym damam.
Paśla padziej 2020 hoda kłub pakinuli amal usie znaŭcy — kala 70 čałaviek. Ludzi nie pahadžalisia ładzić zabaŭki na kanale, jaki skažaje hramadskija realii, hienieruje praŭładny naratyŭ dy ŭvohule admaŭlaje biełarusam na alternatyŭny punkt hledžańnia. Nie pavieryli jany i arhanizataram šou.
Chacia u pryvatnych pieramovach kiraŭnik dy viadoŭca prajekta Aleś Muchin zapeŭnivaŭ: anijakaj palityki padčas vypuskaŭ «Što? Dzie? Kali?» nie budzie, i navat muzyčnyja paŭzy projduć biez umoŭnych «Hałasoŭ ź miesta». Maŭlaŭ, naadvarot, intelektualnyja hulni — heta taja addušyna, dzie ludzi zdolejuć spačyć dušoj.
Adnak nie prajšło i dvuch hadoŭ, jak «palityka partyi» kardynalna źmianiłasia — jak, darečy, i skład hulcoŭ kłuba. Za hałoŭnyja ŭznaharody teleprajekta, Małyja i Vialikija «kryštalovyja sovy», pačali zmahacca ludzi, jakija ŭ pieravažnaj bolšaści svajoj dalokija ad «Što? Dzie? Kali?» ci pośpiechaŭ u raznastajnych turnirach anałahičnaha kštałtu.
U ciapierašniaj dabračynnaj hulni pryniali ŭdzieł nastupnyja miedyja-piersony: viadučaja Iryna Rambalskaja, šef dyrekcyi ranišniaha viaščańnia Taćciana Rudakoŭskaja, kulturny ahladalnik Alaksandr Macias, žurnalist-mižnarodnik Hleb Łaŭroŭ, šef-redaktar prahramy «Abjektyŭna» Viačasłaŭ Bandarenka dy palityčny ahladalnik Ihar Tur, abrany kapitanam.
I nichto sa znaŭcaŭ nie aburyŭsia?
A ich tam nie było!.. Da taho ž hulni chaj sabie i pišucca adnym kavałkam bieź pierapynku (nanoŭ načytvajecca chiba tolki sponsarskaja abjava, kali źbivajecca viadučy), ale ŭ efir iduć u zapisie. Zrazumieła, pierad hetym adbyvajecca mantaž, kali z płanaŭ niekalkich kamier abirajecca najlepšy dla budovy naturalnaha videašerahu. Tym nie mienš, kali chto z haściej raptam zadumaje kryknuć, skažam, «Žyvie Biełaruś!», kraina hetaha nie pabačyć.
Ale ŭ vypadku ź jubilejnaj prahramaj ANT pajšło jašče dalej dy ŭviało «dvuchfaktarnuju aŭtentyfikacyju». Miescy hulcoŭ kłuba ŭ zale zaniali… niepasredna supracoŭniki kanała!
Na čale ža śvity staŭ sam Marat Markaŭ — bos «druhoj knopki» dy viadučy aŭtarskaha prajekta «Ničoha asabistaha» z haściami kštałtu Natalli Ejsmant, pres-sakratarki Alaksandra Łukašenki, čalca AMAPa Dźmitryja Bałaby dy rupara ŭłady Hryhoryja Azaronka. Tamu pazaštatnych situacyj nie mahło ŭźniknuć pa zmoŭčańni.
Jašče adzin cikavy prysutny — Dźmitryj Šaŭcoŭ, hienieralny sakratar Biełaruskaha Čyrvonaha Kryža. U 2020-m jon uznačalvaŭ Minskuju haradskuju vybarčuju kamisiju.
Jak zhulali prapahandysty?
Prynamsi raspačali tak, jak zredku ŭ kaho z prafiesijanałaŭ atrymlivałasia. Paśla čatyroch raŭndaŭ telehledačy (na hety raz pytańni dasyłalisia prostymi ludźmi — ad buchhałtarak da piedahohaŭ) nie mieli nivodnaj pieramohi. Chacia, skazać pa praŭdzie, i zadačy pierad televizijščykami stavilisia nie samyja składanyja.
Naprykład, treba było adšukać suviaź pamiž telebačańniem i arachisam, bo, na dumku režysiora Orsana Uełsa, i toje, i druhoje maje vidavočnuju jednaść. ANTšniki biez prablem zdahadalisia, što kali spažyvaješ abodva pradukty, ciažka spynicca dy adarvacca — jak dadaŭ Muchin, «toje ž samaje adbyvajecca z hledačami pry prahladzie šou kanała».
Taksama anijakich ciažkaściaŭ nie vyklikaŭ jašče adzin miedyjny zapyt: čym skončylisia brytanskija radyjonaviny 8 maja 1945 hoda? Paśla šaścihadovaj zabarony pieradavać choć jakija źviestki pra navakolle, kab nie spryjać avijaŭdaram niemcaŭ, prahnoz nadvorja lepiej za ŭsio padychodziŭ dla finała vypusku pra fašysckuju kapitulacyju.
A voś dalej pačalisia składanaści. Bandarenka nie zładziŭ z 13-m siektaram, kali zastaŭsia sam-nasam z pytańniem viadučych brytanskich radyjonavinaŭ — treba było hlanuć na siabie i skazać, što za «dadatkovaje patrabavańnie» ad kiraŭnictva rabiła «biaźliki» hołas bolš upłyvovym na aŭdytoryju. Šef-redaktar «Abjektyŭna» paličyŭ, što halštuk-matylok upłyvaŭ na tembr, tady jak nasamreč nieabchodna było apranać smokinh.
Nie dali rady televizijščyki i pry cytavańni Salvadora Dali, kali imknulisia prydumać, što za pryładu nasiŭ z saboj mastak, kab stvarać šedeŭry. «Jana bolš nahadvała drobny kalarovy televizar, čym žudasny svajoj miechanikaj fotaaparat», — zhadaŭ vobrazny vyraz hienija Muchin. Razmova šła pra vočy.
Spasavali aentešniki i pierad rebusam na spartyŭnuju tematyku. Patrabavałasia zhadać, što kiraŭnik Nacyjanalnaj baskietbolnaj asacyjacyi (vielmi-vielmi biednaj u kancy 1940-ch) zahadzia paprasiŭ zrabić kožnaha z udzielnikaŭ šmathadzinnaj narady. I tak chvalavaŭsia, što ažno prypiskaj da aficyjnaha lista-zaprašeńnia svaju prośbu davioŭ. Kapitan Tur nie vyjšaŭ na viersiju pra charčavańnie. A darma, bo vizicioraŭ paprasili vielmi dobra pajeści napiaredadni doŭhich abmierkavańniaŭ, bo hrošaj navat na buterbrody ŭ NBA nie było.
Ale ž usio skončyłasia dobra?
Pry liku 4:5 i niaŭdałym karystańni dapamohaj kłuba ANTšniki nie hublali aptymizmu.
Tym bolš, što pytańnie pra tranślacyju na brazilskim telebačańni Tur z kampanijaj «uziali». Što z padziej mahło adarvać paŭdniovaamierykanskich hledačoŭ padčas efiraŭ pieršynstva śvietu pa futbole-2006 dy jašče ŭ dalekim Kazachstanie — dy tak, što ŭ «akno ŭ vaknie» pobač z futbołam pajšoŭ jašče adzin žyvy efir? U toj čas na Bajkanury paniośsia ŭ kosmas pieršy brazilski kasmanaŭt. I tut Tur chiby nie daŭ.
Ale apošnim raŭndam vypaŭ blic — try pytańni, pa 20 siekund abmierkavańnia na kožnaje. Muchin adrazu ž papiaredziŭ: tut z-za abmiežavańnia času ŭsio praściej, tamu treba abirać vidavočnyja viersii. Adhadvać staražytnuju biełaruskuju zahadku «Naŭźvierch lesu ahoń haryć» kapitan Tur davieryŭ Bandarenku. I zamiest pravilnaj viersii «rabina» toj adkazaŭ «žuraviny». 5:6 — i blic, razam z hulnioj, skončyŭsia ŭžo na pieršym kroku da pieramohi.
Bolšuju častku paŭzaŭ zapoŭnili jubilejnaje samaŭschvaleńnie dy niahiehłyja žarty. Muzyčnyja paŭzy taksama «na amatara»: kali raniej u hości da ajčynnych znaŭcaŭ zavitvali sapraŭdnyja zorki kštałtu hurtaŭ «Mielnica» ci «Voplaŭ Vidaplasava», to zaraz narod viesialili Hierman Citoŭ dy Mixfive.
Dyj pryznańnie Łaŭrova z padačy Tura lepšym hulcom viečara pry 0 (tak-tak, nuli!) pravilnych adkazaŭ — uzor łohiki na ANT.
Dobra choć biez padkazak viadučaha abyšłosia: u minułym siezonie Muchin nie prosta takim čynam ratavaŭ kamandu, za jakuju hulała jaho dačka, ale i zaličvaŭ Darji Alaksiejeŭnie całkam niedakładnyja viersii. Čym, darečy, spravakavaŭ płyń chejtu navat u sacyjalnych sietkach hulni — chaj sabie dva apošnija hady jany žorstka cenzurujucca.
Navošta heta ŭsio było?
Vidać, demanstracyja łajalnaści i nadalej harantuje «Što? Dzie? Kali?» miesca ŭ efirnaj sietcy. Darečy, jubilejnaje šou pastavili ŭ prajm-tajm — na viečar suboty, 21:05. Tady jak napiaredadni, litaralna sutkami raniej, u efir pajšła płanavaja pieradača z adboračnaj hulnioj letniaj sieryi. I tam užo zmahańnie znaŭcaŭ prapanavali hladzieć paŭnočnikam — tranślacyja pačałasia ab 11-j viečara.
Narešcie, pajšoŭ sihnał i ŭsiamu intelektualnamu ruchu. Maŭlaŭ, staronku pieraharnuli — kłub kročyć dalej. Tych, chto zastaŭsia sa spadzievami na śvietłuju budučyniu, nazad nie čakajuć. Bo novaje dziesiacihodździe žyćcia ANT pačynaje z novymi tvarami, novymi ŭstanoŭkami i novymi znaŭcami za lustranym stałom.
Zdymki biełaruskaj viersii «Što? Dzie? Kali?» pieranieśli na niavyznačany termin. Raźbirajemsia, što zdaryłasia
«Padlik hałasoŭ jak sataniscki rytuał». Były člen kamisii raskazaŭ, jak u Biełarusi falsifikujuć vybary8
Kamientary