Skandał z «Čornaj knihaj Biełarusi» i ahientam abmiarkoŭvajecca ŭžo niekalki tydniaŭ. Čamu adrazu, jak pra «krata» stała viadoma, nie papiaredžvali infarmataraŭ pra niebiaśpieku — hałoŭnaje pytańnie, jakoje hučyć. Hod tamu ČKB i «Bajpoł» zhadvali hubazikaŭca ŭ svaich vypuskach i intervju. «Pravał HUBAZiKa» i «cenim supracoŭnika» — voś jak padavałasia historyja.
U vypusku «Bajpoła» za 30 lipienia 2021 hoda raskazvajecca, što ŭ vieraśni Hajko ŭkaraniŭsia ŭ supołku adminaŭ telehram-kanałaŭ pad vyhladam supracoŭnika banka, jaki moža prabivać danyja siłavikoŭ. U sakaviku 2021-ha siłaviku daterminova dali zvańnie kapitana milicyi.
U videa havorycca, što hubazikaviec, kab zavajavać davier, prabivaŭ svaich sasłužyŭcaŭ, paśla čaho ich danyja źjaŭlalisia na ČKB, a taksama źlivaŭ danyja daišnikaŭ, amapaŭcaŭ, sudździaŭ.
«Jak ža byŭ vykryty hety hora-kanśpiratar? Usiamu vinoj banalnaja čałaviečaja lanota. Prabivajučy ŭ čarhovy raz dla aktyvistaŭ prynaležnaść adnaho z telefonaŭ, kapitan Hajko pierasłaŭ źviestki prosta z ustalavanaj na jaho kampjutary bazy MIAS bieź ich redahavańnia. Aproč taho, im pierasyłalisia i fotazdymki z vobšukaŭ, jakija pravodzilisia ŭ aktyvistaŭ, čaho, vidavočna, nie moh zrabić supracoŭnik biaśpieki banka», — raspaviadaŭ «Bajpoł».
«Vy budziecie śmiajacca, ale hety hora-ahient zaśviaciŭ svoj tvar, kali pradstaŭlaŭsia svaim sapraŭdnym imiem. Voś tak biazdarna pravaliłasia čarhovaja raspracoŭka stahodździa ad sučasnaha hiestapa Biełarusi — HUBAZiKa», — padsumoŭvali ŭ vypusku.
Pa toje, što ahient atrymaŭ dostup da čataŭ i danych infarmataraŭ, ničoha skazana nie było. Pra toje, što kiraŭnictva ČKB nie źviarnuła svoječasova ŭvahu na hetyja padazronyja sihnały, — taksama. Historyja prahučała jak paśpiachovy kiejs vykryćcia ahienta.
U «Bajpoł» nie stali padrabiazna kamientavać letašniaje videa i toje, što ŭ im prahučała i nie prahučała. «My ŭsio skazali hod tamu».
Letam 2021-ha (dakładniej 26 lipienia) vychodziła taksama intervju na toj momant redaktarki ČKB Janiny Sazanovič. U im jana zhadvała prymusovuju pasadku samalota z Pratasievičam i Sapiehaj na borcie.
«Padčas zatrymańnia ŭ adnaho ź ich sapraŭdy mahło znachodzicca niešta na kampie, moh być dostup da «priedłožki». My nie viedajem, što ź imi rabili, ale paśla ich zatrymańnia, chutčej za ŭsio, u śpiecsłužbaŭ źjaviŭsia dostup da niejkaj častki infarmacyi. Tamu kali vy dasyłali nam infarmacyju, vam treba zaścierahčy siabie ŭ lubym razie», — kazała Janina.
Pra toje, što infarmatary akazalisia pad pahrozaj praz ukaranionaha ahienta, u intervju nie zhadvałasia. Chacia pra samoha ahienta havaryłasia. Praŭda, jak pra kaštoŭnaha supracoŭnika.
«U našaj kamandzie jość supracoŭnik śpiecsłužbaŭ, jaki padzialiŭsia z nami vialikim abjomam infarmacyi <…> Kali čałaviek prynosić takuju karyść i nahaniaje strach na svaich ža — heta, ja liču, vielmi kruta», — raskazvała Janina.
«My jaho vielmi cenim jak supracoŭnika. Na momant relizu hetaha videa jon užo ŭ biaśpiecy», — dadavała jana.
Byłaja redaktarka ČKB razvažała ŭ intervju, što siłavik tak dziejničaje, bo padściłaje sabie sałomku na budučyniu.
Ale ž na toj momant užo było viadoma, što Hajko — ukaraniony ahient?
Jak Janina adkazała «Našaj Nivie», jana dakładna daviedałasia, što Hajko — «krot», u pačatku lipienia, niedzie 5-7 čysła. Intervju vyjšła 26 lipienia. Čamu pra niebiaśpieku ad ahienta nie skazali?
«My parailisia z «Bajpołam» i razam vyrašali pastupić takim čynam. Na toj momant jašče nichto nie razumieŭ, nakolki ŭsio surjozna», — tłumačyć Sazanovič.
«Nikoha ź infarmataraŭ (tych, chto davaŭ infarmacyju na stałaj asnovie), pa našych ujaŭleńniach, u čat-bocie nie było (byli tolki tyja, chto skidvaŭ pratakoły, fota i h.d.), i tamu na toj momant nam padavałasia, što ludzi byli pa-za ryzykaj.
«Bajpoł» skazaŭ, što ich videa budzie dastatkovym infarmavańniem u biahučaj situacyi, — my pahadzilisia. Kali pačali zatrymlivać ludziej, to spačatku my nie źviazali heta z ČKB i dumali, što heta takaja ŭ siłavikoŭ rytoryka», — dadaje jana.
Šyrokuju ahałosku sapraŭdnaja situacyja z ahientam atrymała tolki ŭ pačatku kastryčnika, paśla rasśledavańnia «Biełsata».
Kamientary
I kakije vyvody sdiełany? Naprimier, jeśli čiełoviek prošieł vsio provierki po bazam no jeho pierievierbovali i on načinajet rabotať v druhuju storonu. Jeśli otdať vsie na otkup odnomu, to on takžie soljet informatorov a druhije dažie nie budut znať koho, čtoby priedupriediť.
A bajpołu tožie žirnyj nieud za prodołžajuŝiejesia biezdiejstvije. Ludi nie ponimajut, kak nachodiat čieriez tielehu i eto nužno im razjaśniať po nieskolku raz, a nie dumať, čto sami raźbierutsia, moł ob etom užie hovorili.