Ci moža palitviazień admovicca ad biełaruskaha hramadzianstva? Što naohuł daje takaja admova?
Učora stała viadoma, što ŭ znak pratestu suprać katavańniaŭ za kratami palitźniavolenaja Palina Šarenda-Panasiuk napisała zajavu na vychad ź biełaruskaha hramadzianstva. Razabralisia, što heta za pracedura, chto joj moža skarystacca i jakija nastupstvy.
Jak vyjści z hramadzianstva Biełarusi?
«Vyjści z hramadzianstva pa zakonie moža luby paŭnaletni biełarus, jaki sabraŭ usie nieabchodnyja dakumienty i nie patraplaje pad vyniatki, a taksama zapłaciŭ pošlinu», — kaža Śviatłana Hałaŭniova, jurystka pravaabarončaha centra «Viasna».
Ale nie ŭsio tak prosta. U zakonie prapisany šerah abstavin, kali heta niemahčyma zrabić.
«Jość zakon «Ab hramadzianstvie». U 20-m artykule zakona skazana, što
kali hramadzianie Biełarusi źjaŭlajucca padazravanymi ci abvinavačvanymi pa kryminalnaj spravie pa złačynstvie, ździejśnienym u Biełarusi, abo asudžanyja ŭ Biełarusi, abo majuć zapazyčanaść pa padatkach ci inšyja niavykananyja abaviazacielstvy pierad krainaj, to jany nie mohuć pazbavicca hramadzianstva.
Taksama nie mohuć jaho pazbavicca ludzi, jakija nie majuć hramadzianstva inšaj krainy ci harantyj jaho atrymańnia»,
— raspaviadaje pradstaŭnica pravaabarončaj arhanizacyi Human Constanta, jakaja profilna zajmajecca mihracyjnymi prablemami.
«Da prykładu, u vypadku Paliny Šarendy-Panasiuk, chutčej za ŭsio, niama harantyj uvachodu ŭ hramadzianstva inšaj krainy, a taksama jość niaskončanaja kryminalnaja sprava, — praciahvaje surazmoŭca. — Takim čynam, ja nie baču padstaŭ dla taho, kab joj dali «dazvoł» na vychad z hramadzianstva ŭ takoj situacyi».
Što daje vychad z hramadzianstva i ci lahčej viaźniam ź inšym hramadzianstvam?
Jurystka «Viasny» Śviatłana Hałaŭniova raskazała, što na terytoryi Biełarusi hramadzianstva inšaj krainy dazvolić karystacca konsulskimi pasłuhami toj krainy, vyzvalić ad słužby ŭ vojsku abo padatku na «darmajedstva». Ale pry adbyćci pakarańnia vyhodaŭ mienš:
«Ani vychad z hramadzianstva, ani pierachod u inšaje hramadzianstva nie vyzvalaje ad kryminalnaj adkaznaści. To-bok na režym adbyćcia pakarańnia heta nijak nie ŭpłyvaje.
Ale mahčymyja prefierencyi, jakija ahułam majuć hramadzianie inšych krain.
Naprykład, kali pa zakanadaŭstvie krainy hramadzianstva ździejśnienaje dziejańnie nie źjaŭlajecca kryminalnym złačynstvam ci kraina nie ličyć, što prysud adpaviadaje standartam spraviadlivaha sudovaha pasiadžeńnia, to šlacham dypłamatyčnych pieramoŭ možna dabicca vyzvaleńnia asudžanaha, jak heta było ŭ vypadku Natalli Chierše.
Taksama mahčymy abmien źniavolenymi hramadzianami, jak u vypadku z zatrymanaj u Rasii amierykanskaj baskietbalistkaj Brytni Hrajnier. Jašče moža atrymacca jak z Safijaj Sapiehaj, jakuju mohuć nakiravać adbyvać pakarańnie ŭ Rasiju (tam jaje ŭčynki ličacca mienš ciažkim złačynstvam i jaje navat mohuć adrazu vyzvalić. — «NN»)».
A što, kali čałaviek akazvajecca biez hramadzianstva?
Śviatłana kaža, što čałaviek zusim biez hramadzianstva mienš abaronieny, čym kali jon maje biełaruskaje:
«Na ludziej biez hramadzianstva raspaŭsiudžvajucca ahulnyja abaviazki ŭ śfiery pravoŭ čałavieka, uziatyja dziaržavaj u miežach mižnarodnych pahadnieńniaŭ. Ale adsutnaść hramadzianstva časta złučanaja z prablemami atrymańnia dakumientaŭ i paśviedčańniaŭ asoby, abmiežavańniami ŭ pieramiaščeńni, a taksama ahułam z dadatkovaj uraźlivaściu pierad ekspłuatacyjaj i parušeńniami pravoŭ».
Kali ŭjavić, što Palinie Šarendzie-Panasiuk dazvolili b vyjści z hramadzianstva, heta značyła b, što paśla skančeńnia terminu źniavoleńnia joj dali b daviedku asoby biez hramadzianstva i pastanovu ab vysialeńni ź Biełarusi, razvažaje pradstaŭnica Human Constanta. Takija pastanovy dla inšaziemcaŭ, jakija adbyvali kryminałki ŭ Biełarusi, — zvyčajnaja praktyka.
Pra kiejsy, padobnyja da situacyi Paliny Šarendy-Panasiuk, pravaabaroncy nie čuli. Ciapier jość vypadki, kali ludzi z dvajnym hramadzianstvam vychodziać z hramadzianstva Biełarusi, ale hetyja situacyi nieparaŭnalnyja.
Andrej Dźmitryjeŭ źjeździŭ u Bundestah, kab davieści nieabchodnaść udziełu Łukašenki ŭ mirnych pieramovach11
Kamientary
ona pieriejechała v Amieriku, tam rodiła 2-ch amierikanskich hraždan (tiepieŕ poniatno, čto cielenapravlenno), no prodołžała jezdiť siuda i połučať posobija na dietiej
kak by nie žałko pomohať zahnivajuŝiej Amierikie, no
oni choť ponimajut, čto otnimali čiestno zarabotannyj kusok chleba u prostych žitielej Žodino?
Na danny momont adnosna Biełarusi pavinny prymianiacca mižnarodnyja zakony, a biełarusy razhladacca jak zakładniki i paciarpiełyja, voś tady usie stanie na svaje miescy