Sacyjołahi acanili, jak źmianiŭsia stan Biełarusi za try hady
Daśledčyki akreślili tendencyi, jakija nazirajuć u našaj krainie.
Ekśpierty Centra novych idej treci hod pracujuć ź indeksam rezilijentnaści — pakazčyk, jaki dazvalaje acanić ustojlivaść čatyroch śfier žyćcia krainy: palityki, ekanomiki, socyuma i infarmacyjnaj śfiery. Dadatkova ŭličvałasia i vajennaja śfiera. Daśledčyki žadali vyjavić, jak kraina moža pieraadolvać kryzisy, adaptavacca da ich nastupstvaŭ i raźvivacca, z ulikam situacyi ŭ kožnaj śfiery. Sioleta indeks rezilijentnaści dapamahali stvarać 45 ekśpiertaŭ.
Bolšaść pakazčykaŭ u indeksie — admoŭnyja.
Navukoŭcy adsočvajuć dynamiku indeksa rezilijentnaści za 2021-2023 hady. Jany bačać istotnaje padzieńnie ŭ pakazčykach nacyjanalna-kulturnaha bazisu, biudžetna-finansavaj dziejnaści i hramadzianskaj kultury. Niaznačny rost charakterny dla pakazčykaŭ miedyjnaj raznastajnaści, pravaparadku i sistemy dziaržaŭnaha kiravańnia, ale pry hetym jany zastajucca ŭ zonie kryzisu.
Ekśpierty adznačajuć, što Biełaruś dahetul znachodzicca ŭ vielmi składanym stanie. U ekanomicy ŭkaraniajucca administracyjna-kamandnyja mietady kiravańnia, raście zaležnaść ad Rasii jak ad handlovaha partniora, i tamu ekanamičnyja ryzyki Rasii pieratvarajucca ŭ ekanamičnyja ryzyki Biełarusi. Mocnaja i palityčnaja zaležnaść Biełarusi ad Rasii, naša kraina — saŭdzielnik Rasii ŭ vajennaj ahresii va Ukrainie. Naroŭni z hetym biełaruskija pasolstvy admaŭlajucca ad taho, kab paŭnavartasna pradstaŭlać biełarusaŭ zamiežža.
Praciahvajecca rusifikacyja adukacyi i kultury ŭ Biełarusi, cisk na niedziaržaŭnyja miedyja i manapolija dziaržaŭnych na aśviatleńnie palityčnych padziej. Zakanamierny vynik — rost upłyvu rasijskich naratyvaŭ u krainie.
U Biełarusi i dalej prymusova likvidujuć hramadzianskija arhanizacyi, tym časam u dyjaspary praciahvajecca trend na mocnuju cikavaść da palityčnaha žyćcia. Paralelna ekśpierty adznačajuć novuju tendencyju — uźniknieńnie ŭ biełaruskim zamiežžy hramadzianskich arhanizacyj z radykalnaj ideałohijaj.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆČytajcie taksama:
Svaboda słova za miežami dyktatury. Ci mohuć biełarusy krytykavać palityku Zachadu?
Chalezin: Nieŭźlin finansuje Chartyju'97 jašče z prezidenckich vybaraŭ 2010 hoda38
Kamientary