«Muž ubačyŭ, jak prachodzić «chimija», i skazaŭ, u kałonii było praściej». U jakich umovach adbyvajuć terminy «chatnija chimiki»
Kaciarynu Jeŭdakimavu razam z mužam Antonam Masłykam zatrymali supracoŭniki HUBAZiKa ŭ červieni 2022 hoda na vačach u dziaciej. Ich asudzili za ŭdzieł u akcyjach pratestu ŭ 2020 hodzie: Antonu pryznačyli paŭtara hoda kałonii, a Kaciarynie — try hady «chatniaj chimii», choć prakurorka zaprasiła pazbaŭleńnie voli. Za pieršy hod adbyćcia pakarańnia žančynie vypisali try parušeńni.
Paśla zatrymańnia 23 studzienia hetaha hoda padčas rejdu KDB za atrymańnie dapamohi ad inicyjatyvy INeedHelp joj pahražała zamiena abmiežavańnia voli na kałoniju. Tamu siamja była vymušanaja ekstranna pakinuć Biełaruś, kab znoŭ nie akazacca pad pieraśledam.
Kaciaryna raspaviała «Viaśnie» pra žorstkija abmiežavańni na «chatniaj chimii», nadumanyja parušeńni ad inśpiektaraŭ, «sutki» ŭ Smalavickim IČU i adsočvańnie «chatnich chimikaŭ» praź videanazirańnie na vulicach i sistemu raspaznańnia tvaraŭ.
Pra žorstkija abmiežavańni paśla dyviersii ŭ Mačuliščach
Prysud šmatdzietnaj pary vynieśli na Dzień maci — 14 kastryčnika 2022 hoda. Prakurorka zapytała dla Kaciaryny kałoniju, ale sud pryznačyŭ joj try hady abmiežavańnia voli biez nakiravańnia ŭ PUAT.
«Chatniuju chimiju» ja adbyvała ŭ Smalavickim rajonie. Tam było lahčej, bo mienš pryjazdžali z pravierkami. Ale viasnoj 2023 hoda pačalisia ŭzmacnieńni. A ŭmovy takija: spačatku try parušeńni, a na čaćviortaje — zamiena režymu».
Uzmacnieńnie kantrolu nad «chimikami» viasnoj 2023 hoda Kaciaryna źviazvaje z dyviersijaj u Mačuliščach, kali rasijski samalot dalokaj raźviedki DRŁA A-50 paškodzili ŭ dvuch miescach.
«Tady abmiežavali vychad z domu da adnoj hadziny na dzień. A maja vioska znachodzicca ad Smalavič za 12 kiłamietraŭ. Da kramy mnie jechać paŭhadziny, a ŭsiaho času dajuć tolki adnu hadzinu».
Dvoje sutak aryštu za toje, što biez dazvołu pajechała na spatkańnie da muža ŭ kałoniju
Pieršaje parušeńnie Kaciarynie vypisali ŭ lutym 2023 hoda. Jana sprabavała asprečyć jaho, ale inśpiektarka zapeŭniła žančynu, što «tak treba» i «bolš parušeńniaŭ nie budzie».
Zhodna z p. 2 art. 6.6 KaAP žančynam, u jakich na ŭtrymańni jość niepaŭnaletnija dzieci, nie mohuć pryznačyć u jakaści pakarańnia administracyjny aryšt — tolki štraf. Adnak za ŭvieś čas na «chatniaj chimii» jaje dvojčy aryštoŭvali nasupierak zakanadaŭstvu.
U vieraśni Kaciaryna atrymała ŭžo druhoje parušeńnie, za jakoje joj pryznačyli dvoje sutak aryštu.
«Druhoje parušeńnie — heta adzinaje, jakoje zasłužyła, bo vinavataja. Mnie treba było pajechać na spatkańnie da muža. Ja vielmi doŭha ich prasiła dazvolić mnie, pisała zajavy, uhavorvała. A jany — ni ŭ jakuju. Tym bolš jamu dali niejkim cudam spatkańnie, a nie ŭsim u kałonii dazvalajuć. I dzicia chacieła da baćki. U vyniku ja pryniała rašeńnie jechać. Mnie nie pašancavała — jany pravieryli. Ale ja tady trapiła na spatkańnie i addała pieradaču.
Za parušeńnie jany mnie dali adrazu dvoje sutak aryštu. I skazali: «Voś praz toje, što ŭ vas dzieci, dajem minimalna». Adzinaje, jany mnie tady dali adterminoŭku, kab vyrašyć pytańnie ź dziećmi. U mianie na heta było niekalki dzion».
Adsutnaść prybiralni i videanazirańnie: umovy ŭtrymańnia padčas «sutak»
Kaciaryna adznačaje, što ŭmovy ŭ smalavickim IČU, dzie jana adbyvała aryšt, — žudasnyja. Rečy z saboj uziać nie dazvolili, navat zabrali krasoŭki.
«Adnosiny ludziej bolš ci mienš narmalnyja byli tady. Jany byli spakojnyja. A praz toje, što heta Smalavicki rajon, «ekstremistaŭ» asabliva nie było, dla ich heta było ŭ navinku. Jany i sami byli nie radyja. Kamiera znachodzicca ŭ padvale. Choładna, nie vydavali matracy. Łožki było try, ludziej niama. Ja była adna, bo jany skazali, što da mianie nielha nikoha padsadžvać.
Ježu ja nie jeła pryncypova, tolki harbatu brała. Bo tam niama prybiralni. Mała taho, što ŭ kamiery staić videanazirańnie, praź jakoje hladziać i sami pastavyja, i dziažurnyja, dyk jašče staić viadro kala łožkaŭ. Tamu ja skazała, što admaŭlajusia».
Z kamiery Kaciarynu vyvodzili dvojčy na dzień — ranicaj i ŭviečary padčas pravierak. Tolki tady joj dazvalali chadzić u prybiralniu. Pry hetym, u adroźnieńnie ad inšych aryštantaŭ, na hety čas joj nadziavali kajdanki.
«Muž ubačyŭ, jak prachodzić «chimija», i skazaŭ, što ŭ kałonii było praściej»
U kastryčniku 2023 hoda na volu z kałonii vyjšaŭ Anton. Inśpiektarka kazała Kaciarynie, što z vychadam muža joj stanie lahčej. Ale, pa słovach žančyny, usio stała značna horš i cisk na jaje ŭzmacniŭsia.
«Jany pačali čaściej pryjazdžać, čaplacca da ŭsiaho. U mianie muž ubačyŭ, jak prachodzić «chimija», i skazaŭ, što ŭ kałonii było praściej. Bo tam ty siadziš i tabie ŭsio jasna. A tut ty ŭvieś čas u napruzie: jany prychodziać nočču, potym pačali prychodzić niezrazumiełyja ludzi z kryminalnaha vyšuku. I ty nie razumieješ, što ty možaš rabić, a što — nie».
«Čamu vy dajacie mnie samaje strohaje pakarańnie?» Novy hod u smalavickim IČU
Treciaje parušeńnie žančyna atrymała ŭ śniežni 2023 hoda — prosta pierad Novym hodam. Adna z umoŭ na «chatniaj chimii» — niemahčymaść «adprasicca» kudyści ŭ inśpiektaraŭ u toj ža dzień. Kab adłučycca pa spravach, treba za try dni da hetaha napisać zajavu i atrymać dazvoł. Pry hetym šancaŭ atrymać jaho praktyčna niama, adznačaje Kaciaryna.
U toj čas u adnaho ź dziaciej pačalisia prablemy z zubami. Ranicaj u jaho źjaviŭsia mocny bol i jon pačaŭ kryčać ad bolu.
«Ranicaj my ź dziciem jedziem u palikliniku, ja biaru daviedku, što ŭ jaho takaja prablema. Prajšła hadzina, ja ŭžo jedu dadomu, mnie telefanuje inśpiektarka i kaža: «Kacia, mnie patelefanavali i skazali, što ty trapiła na niejkuju kamieru na praśpiekcie Niezaležnaści». Ja pačała tłumačyć, što adbyłosia, a jana skazała, kab ja tady pryjechała i prosta napisała tłumačalnuju».
Kaciaryna z mužam zavieźli dziaciej da babuli i pajechali da inśpiektarki. Adtul jana ŭžo nie vyjšła — za parušeńnie adbyćcia pakarańnia jaje aryštavali na 15 sutak i adpravili ŭ IČU pry RAUS Smalavickaha rajona.
«Ja pajšła da načalnika, kažu, čamu vy dajacie mnie samaje strohaje pakarańnie? Chutka Novy hod, mianie dzieci čakajuć. Jon mnie tak i skazaŭ: «Tvoj muž vyjšaŭ — značyć ty budzieš siadzieć».
U vyniku mnie navat nie dazvolili pieradać rečy. A ja była ŭ krasoŭkach, lohkaj kurtcy, bo tady było jašče ciopła, u spartovaj vopratcy, śvietłych štanach. Jany mianie adrazu ž pasadzili. Tady byli śviaty, nie było načalnika, tamu pieršych piać dzion ja ŭsio ž taki ŭ kamiery była z žančynaj».
«Jany kryčali, što ja vorah naroda, što ja nie vypraviłasia»
Kaciaryna nie jeła ŭsie 15 sutak. Pavodle jaje, hetym razam supracoŭniki byli ahresiŭnymi ŭ adnosinach da jaje.
«Jany kryčali, što ja vorah naroda, što ja nie vypraviłasia. Im nie spadabałasia maja vopratka: ja była ŭ šerych štanach i aranžavaj kofcie. Kazali, što ja pryjechała ŭ bieł-čyrvona-biełaj vopratcy. I ŭ mianie była roznakalarovaja kurtka, jak ŁHBT-ściah. Pytalisia: «Ty što, zabyłasia ŭ jakoj krainie žyvieš?» Ja spytała, chiba heta zabaroniena, bo niama pakul takich zabaronaŭ. Dachodziła da takoha, što adzin ź dziažurnych prasiŭ pastavych, kab jany vynieśli z kamiery jamu maju kurtku. Tamu što jon spačatku pa kamierach jaje ŭbačyŭ, a potym moža pierakanacca chacieŭ».
Viedajučy z papiaredniaha dośviedu, jakija ŭmovy ŭ smalavickim IČU, znajomyja Kaciaryny adrazu napisali skarhu. U vyniku, 31 śniežnia ŭ izalatar pryjechała kamisija praviarać, u jakich umovach utrymlivajecca žančyna. Pry hetym za dzień da hetaha ź IČU adpuścili ŭsich zatrymanych i aryštavanych akramia jaje.
«Pryjechała hetaja pravierka hladzieć maje ŭmovy. Skazali, pastupiła skarha, što Jeŭdakimava ŭtrymlivajecca ŭ drennych umovach. Mužčyna prajšoŭsia pa kamiery, spytaŭ, ci jość u mianie skarhi, i adrazu ž pajšoŭ. Heta značyć jon mnie navat nie daŭ mahčymaści adkazać. Spytaŭ u «nikudy» i pajšoŭ. Na hetym pravierka skončyłasia».
Akramia hetaha, 4 studzienia prachodziła pachavańnie baćki Kaciaryny. Ale jaje nie adpuścili ź izalatara.
«Heta prynižeńnie honaru — viadro ŭ kamiery»
Aryšt Kaciaryny pryjšoŭsia na čas navahodnich vakacyj dziaciej, jakija na hety čas zastalisia z Antonam. Samaje składanaje za hetyja dva tydni było znachodzicca ŭ poŭnym niaviedańni pra toje, jak iduć spravy doma.
«Spačatku sa mnoj była žančyna, a potym jany jaje prybrali, kali viarnuŭsia načalnik. Pa praviłach mianie pavinny byli vyvodzić u prybiralniu dva razy na dzień, ale pa fakcie vyvodzili tolki adzin raz. Tamu što tam nie było siarod supracoŭnikaŭ žančyn, a mužčyny mianie nie mahli supravadžać.
Jany ŭ mianie paru razoŭ pytalisia, čamu ja nie jem. Ja im tłumačyła, što heta prynižeńnie honaru — viadro ŭ kamiery. Było tak choładna, što ja navat spała siedziačy. Tamu što łožki chałodnyja, na rašotkach lažać baluča. Dniom jany nie dazvalali kłaścisia na stoł. Asabista načalnik RAUS hladzieŭ kamiery, kab ja nie pakłała hałavu».
Adzinaje, što za ŭvieś čas aryštu dazvolili pieradać Kaciarynie — heta prakładki. Ni rečy, ni srodki hihijeny nie prymali. U duš aryštantaŭ pavinny vyvodzić kožnyja siem dzion, ale žančyna tudy ŭpieršyniu trapiła tolki na 12-ja sutki. Tvar možna pamyć tolki ranicaj na praviercy. Ale ŭ kamiery niama rukamyjnicy — tolki łožki, viadro i stoł. Akramia hetaha, praz toje, što kamiera znachodzicca ŭ padvale, tam niama akna, jakoje vychodzić na vulicu, a toje, jakoje jość — vychodzić u sam padvał.
«Dziakujučy nam tvaje dzieci mohuć pa vulicy chadzić»
«Hetyja 15 sutak byli piekłam. Asabliva na siomy dzień, kali ty razumieješ, što zastałosia stolki ž. Pry hetym jany nie dajuć knih, papieru, ručku. Ty nie viedaješ čas, prosta siadziš i hladziš u ścianu. Navat chadzić niemahčyma, tamu što vielmi maleńkaja kamiera.
Tam pa źmienach dziažurać čatyry čałavieki, troje ź ich — jašče bolš ci mienš. A voś čaćviorty ŭsio nienavidzieŭ, adpuskaŭ kamientary, kryčaŭ mnie, što maŭlaŭ «dziakujučy nam tvaje dzieci mohuć pa vulicy chadzić». A ja hladžu i dumaju: «Što vy, blin, u maich dziaciej zabrali mamu na 15 sutak na Novy hod».
Z kamiery Kaciarynu vyvodzili tolki ŭ kajdankach niahledziačy na toje, što da prybiralni było tolki try kroki. Pry hetym takija «śpiecyjalnyja» praviły ŭžyvalisia tolki ŭ adnosinach da jaje. Pavodle jaje słoŭ, žančynie, jakaja była asudžanaja nie pa «palitycy», vydali matrac i navat dazvalali palić, ale z umovaj, što taja nie budzie dzialicca cyharetaj. Kali ŭ prybiralniu Kaciaryna chadziła ŭ kajdankach, to taja žančyna mahła sabie dazvolić, vyjšaŭšy z kamiery biez kajdankoŭ, zajści na kuchniu, samastojna ŭziać matrac i paduški.
«Kali jana była jašče ŭ kamiery, da mianie źviartalisia tolki praź jaje. Naprykład, my siadzim, jany zazirajuć u akienca, i kažuć toj žančynie: «Skažy joj, kab jana nie sadziłasia na łožak». Kali jana syšła, jany ŭžo pačali naŭprost mnie kazać».
«Pamreš — śpišam». Pra nastupstvy aryštu ŭ niečałaviečych umovach
Paśla «sutak» u Kaciaryny pačalisia prablemy sa zdaroŭjem, jakija da hetaha času dajuć pra siabie viedać.
«Kali ja vyjšła, spačatku ŭsio narmalna było, a bližej da viečara stała drenna i mnie vyklikali chutkuju. Lekary mnie pastavili «stenakardyju». A ŭ mianie nikoli ŭ žyćci nie było prablem z sercam. Chacieli adrazu zabrać u lakarniu, ale ja skazała, što adrazu paśla «sutak» ja nikudy bolš nie pajedu. I ŭ mianie pačalisia ŭskładnieńni.
Było ciažka pieraklučycca z charčavańniem, bo stolki času nie jeła. Choć dla mianie heta naohuł było nie ciažka, tamu što ja raniej praktykavała haładańnie. Kormiać tam nibyta narmalna. Ježu jany, zdajecca, zamaŭlajuć. Jany ŭ mianie pytalisia, čamu ja nie jem. Ja im tłumačyła, što nie ŭ ježy sprava. Kažu: «A što, vy pieražyvajecie, što ja pamru? A jany: «Nie, pamreš — śpišam. U nas užo takija byli».
Paśla vyzvaleńnia ŭ Kaciaryny pačała čuchacca hałava. Jana vyrašyła, što heta raźviłasia na niervovaj hlebie. Heta ž skazaŭ i dermatołah. Ale ŭžo paśla evakuacyi žančyna ŭ siabie i dziaciej znajšła ŭ vałasach vošaj, ad jakich było vielmi składana pazbavicca.
«Trapiłasia na kamieru, kali źniała akulary». Jak pracuje videasačeńnie za «chatnimi chimikami»
Z pačatku 2023 hoda ŭ Biełarusi źjaviłasia novaja praktyka cisku na asudžanych da abmiežavańnia voli. Ciapier za imi sočać praz kamiery videanazirańnia na vulicach. Pa słovach Kaciaryny, jašče ŭ minułym studzieni «chimikaŭ» sfatahrafavali z roznych rakursaŭ i vusna papiaredzili, što buduć adsočvać ich pieramiaščeńnie pa kamierach. U «chatnich chimikaŭ» jość peŭny raskład, jakoha jany musiać stroha prytrymlivacca. Jak tolki čałaviek traplajecca na kamieru ŭ «nienaležny» čas i jaho raspaznaje sistema, pra heta praktyčna adrazu daviedvajucca supracoŭniki milicyi.
«Kali ja ŭ ich spytała, čamu mnie dali 15 sutak, inśpiektary mnie skazali, što pryjšoŭ zahad ź Minska, bo ja trapiła na videa. Na hetaj papiery było prosta napisana «ŭžyvajcie dyscyplinarnaje spahnańnie». Ale tam nie było napisana, što musiać być sutki.
Ja nie dumała što hetaja sistema pracuje tak chutka. Heta značyć prama praz hadzinu, ja navat da chaty nie paśpieła dajechać. Jany mnie pakazvali hetaje fota. Adsočvajuć jany pa vačach. Vidać, tam naviedzieny kursor mienavita na vočy. I ja trapiłasia na kamieru tolki tady, kali źniała akulary. Kali ty ŭ mascy — trapiš na kamieru, kali ŭ akularach, to nie.
Choć ja i nie chavałasia, bo razumieła, što ničoha takoha nie parušaju. Była ŭpeŭnienaja, što chvaroba dziciaci — uvažlivaja pryčyna».
Palityčnyja — «asablivaja katehoryja»
Pa vychadzie ź IČU Kaciarynie ŭručyli dakumient na podpis ab tym, što ŭ jaje ŭžo jość try parušeńni, a, značyć, paśla nastupnaha parušeńnia budzie sud pa «zamienie režymu» na kałoniju.
«Paśla hetaha ja siadzieła doma i naohuł nikudy nie vychodziła. Heta strašna, kali ty razumieješ, što ciapier jany čaćviortaje parušeńnie mohuć sami prydumać. Praviły adbyćcia «chimii» nidzie nie prapisanyja. Jość papiery, dzie paznačana, što možna rabić. Ale jany kažuć, što da nas heta nie adnosicca, tamu što my — «asablivaja katehoryja». Kali my [palityčnyja] adznačajemsia kožny tydzień, to zvyčajnyja «chimiki» — raz na miesiac».
«Dačka śpić, a niejki mužyk jaje budzić i kaža «davaj telefon»
Rejd KDB za praduktovuju dapamohu ad inicyjatyvy INeedHelp u kancy studzienia hetaha hoda nie prajšoŭ mima siamji Kaciaryny. Za toj tydzień, pavodle infarmacyi pravaabaroncaŭ, pad represii trapili nie mienš za 285 čałaviek. Čarhovaje zatrymańnie žančyny stała padstavaj dla ekstrannaj evakuacyi ź Biełarusi ŭsioj siamji.
Napiaredadni masavych zatrymańniaŭ, 20 studzienia, u Kaciaryny byŭ dzień naradžeńnia. Ale na vychodnyja «chatnim chimikam» zabaroniena vychodzić z domu. Tamu siamja vyrašyła adznačyć śviata ŭ paniadziełak. Žančyna adprasiła dziaciej na 22 i 23 studzienia sa škoły, kab pravieści hetyja dni ŭsioj siamjoj doma, raz na navahodnija śviaty była vymušanaja znachodzicca za kratami.
«U moj dzień naradžeńnia jany pryjšli da mianie z pravierkaj a 10 ranicy. U paniadziełak my schadzili ŭ łaźniu, a 23-ha ranicaj muž z synam źbiralisia na rybałku, a dočki spali.
Ja vyrašyła navieści paradak. Było jašče ciomna — hrukat u dźviery. Jany pryjšli ź pieratrusam, pakazali paśviedčańnie, što jany z KDB, zabrali moj telefon. Jany nie patłumačyli, što zdaryłasia. Muž u ich spytaŭ: «Vy skažycie, mianie pasadziać?» Na što jany adkazali: «Ciabie? Nie». Potym skazali dać telefony dziaciej, ja adkazała, što jany śpiać. Jany pajšli da starejšaj dački ŭ pakoj.
Joj 13 hadoŭ, i voś jana śpić, a niejki mužyk jaje budzić i kaža: «Davaj telefon».
U vyniku jany pahladzieli telefony. Z pytańniaŭ ja zrazumieła, što sprava źviazana ź Je-dastaŭkaj. Jany pytalisia ŭ muža, a jon ža naohuł nie ŭ kursie, bo byŭ u kałonii. Sami dastaŭki byli jašče ŭ 2022 hodzie. Ja naohuł šmat zamaŭlała dastavak, tamu što my žyli ŭ vioscy, dzie niama kramy. I na ich usiudy stajała «apłata najaŭnymi», i tolki try ź ich — «apłata anłajn». Jany byli na maleńkija sumy — kala sta rubloŭ, i zaŭsiody byli prymierkavanyja da śviata».
«Skazali, što ja prachodžu pa hetaj kryminalnaj spravie śviedkam»
Paśla pieratrusu Kaciarynie skazali źbiracca, a Antonu namiaknuli, što čakać žonku ŭžo nie varta. Supracoŭniki KDB pierad dopytam zajechali i da jaje mamy na pieratrus. Paśla hetaha žančynu advieźli da śledčaha. Pytańni tyčylisia Je-dastaŭki. Jana patłumačyła, što jaje znajomaja ŭ 2022 hodzie patelefanavała i skazała, što nieabyjakavyja ludzi chočuć zrabić padarunak siamji.
«Ja tak zrazumieła, što Jeŭraopt im źliŭ infarmacyju pra tych, kamu prychodzić apłata nie ź Biełarusi. Zatrymlivali, u asnoŭnym, žančyn. Spačatku jany zabrali mianie, a potym skazali, što pajeduć da jašče adnoj dziaŭčyny».
Supracoŭniki KDB znajšli ŭ telefonie Kaciaryny dadatak Jeŭraopta, prahledzieli historyju apłat i zrabili skrynšoty tych pakupak, jakija byli apłačanyja anłajn.
«Jany adrazu skazali, što ja prachodžu pa hetaj kryminalnaj spravie śviedkam. A potym skazali, što ŭ mianie budzie administratyŭka. I ja razumieju, što heta čaćviortaje parušeńnie. Ja spytała, za što heta, ci abaviazkova. Jon skazaŭ, kab ja nie bajałasia i budzie tolki štraf. A ja i nie bajusia štrafu, ja bajusia, što heta čaćviortaje parušeńnie.
Potym vyrašałasia pytańnie z tym, dzie ja budu da suda. Jany nie chacieli mianie adpuskać. I ja čakała dźvie hadziny ich adkazu. Jany skazali, što «ŭ mianie ŭsio drenna i ja drenna siabie pavodžu». I dadali, što adviaduć u kamieru».
U vyniku Kaciarynie ŭsio ž skazali patelefanavać mužu, kab jon jaje zabraŭ dadomu.
«My viarnulisia dadomu i vyrašyli, što dalej tak žyć nielha: niemahčyma budavać płany na žyćcio, tamu što jany zaŭsiody znojduć padstavu pasadzić abo zatrymać mianie i muža. I, u pryncypie, u nas nie było varyjantaŭ dla rozdumu, tamu što ja razumieła, što daviedajecca maja inśpiekcyja ab parušeńni i — usio. A ŭ mianie jašče napieradzie dva hady «chatniaj chimii», a značyć — adzin hod kałonii [zaŭv. red — pavodle zakona, pry zamienie režymu dva dni «chatniaj chimii» pryraŭnoŭvajucca da adnaho dnia ŭ kałonii].
U nas byŭ dzień na zbory, my źjazdžali z adnymi zaplečnikami. Pierad adjezdam ja pamiataju, jak staju kala akna, a da bramki padjazdžaje mašyna, spyniajecca, nie vidać, chto siadzić. I ŭsio: ruki trasucca, serca bjecca, i ty pačynaješ dumać, za taboj užo ci nie».
Praź dzień paśla zatrymańnia Kaciaryna i Anton razam ź dziećmi ekstranna pakinuli Biełaruś i ciapier znachodziacca ŭ biaśpiecy.
«Śledčy ŭ mianie byŭ narmalny čałaviek». Biełarus na chatniaj chimii raskazaŭ, jak da jaho stavilisia siłaviki
«U HUBAZiKu ja ŭbačyŭ šmat płakataŭ z Z, V, «Radzima-maci kliča». Rovarny aktyvist Maksim Pučynski raskazaŭ pra svaju turemnuju epapieju
«Dumaŭ, što zdochnu tam, kali ščyra», — eks-palitviazień raspavioŭ pra źbivańni i čatyry miesiacy na «Vaładarcy»
Hanna Kanapackaja patłumačyła, čamu nie vydalaje zdymki z BČB-simvolikaj z sacsietak. Vy budziecie śmiajacca4
Kamientary