Historyki kažuć, što zaraz Vilnia litoŭskaja jak nikoli.
Daktary hałoŭnaj kliniki Vilni ŭ Santaryškach kažuć, što byvajuć dni, kali kožny treci novanarodžany ŭ ich balnicy — nie litoŭski hramadzianin. U asnoŭnym heta dzieci hramadzian Biełarusi i Ukrainy, adnak časta ŭ Vilni naradžajuć hramadzianki krain Siaredniaj Azii i Afryki, piša Delfi.lt sa spasyłkaj na TV3.lt.
Žychary litoŭskaj stalicy bajacca, što litoŭcy mohuć stać tut mienšaściu. Naeła z Kamieruna naradziła ŭ Santaryšskaj klinicy svaju dačku Krystel. Žančyna vučyłasia va ŭniviersitecie imia M. Romiera i žyvie ź siamjoj u stalicy.
«Ja pryjechała siudy vučycca, skončyła vučobu, atrymała mahčymaść tut pracavać. Vyrašyła zastacca», — raspaviała žurnalistam Naeła.
Daktary radzilnaha adździaleńnia Santaryšskaj kliniki skazali, što apošnim časam u ich źjaviłasia niamała zamiežnic. «Byvajuć dni, kali kožnaja treciaja pacyjentka — nie hramadzianka Litvy», — skazała zahadčyca adździaleńnia Virhinija Palulicie.
Pavodle danych Centra rehistra, štohod u Litvie naradžajuć kala 500 zamiežnic. U minułym hodzie tolki ŭ Vilni naradzilisia 265 nie hramadzian Litvy. Najčaściej heta dzieci ŭkrainak i biełarusak — prykładna pa 100. 26 dziaciej naradzili hramadzianki Rasii.
«Jość paradzichi z Kyrhyzstana, Namibii, Nihieryi, Livana, Pakistana», — skazała Palucicie.
Zahadčyk radzilnaha adździaleńnia Vilenskaj haradskoj balnicy Ehidzijus Jakiunas skazaŭ, što stanovicca ŭsio bolš paradzich z dalokich krain. «Kali 5 hadoŭ tamu byli hramadzianki Biełarusi, 2 hady tamu — ukrainki, to ciapier — Indyja, Pakistan», — skazaŭ Jakiunas.
U minułym hodzie ŭ Litvie naradziłasia amal 19 000 novanarodžanych — amal na 1000 mienš, čym u 2023 hodzie. Adnak toje, što naradžajuć nie litoŭki, raduje nie ŭsich, asabliva ŭ Vilni. Apytańnie na vulicach horada pakazała, što ludzi niezadavolenyja.
- «Ja staŭlusia admoŭna, nielha dazvalać pryjezdžym razmnažacca. Čamu? Chočacca, kab u stalicy Litvy žyli litoŭcy».
- «Kali pryjazdžajuć śpiecyjalisty — ja za, ale kali źjazdžajucca ŭsialakija, z-za jakich raście złačynnaść, to nie vielmi stanoŭča staŭlusia».
Historyk Vitaŭtas Ališaŭskas skazaŭ, što tendencyja źjaŭleńnia zamiežnikaŭ niepaźbiežnaja — heta nazirajecca i ŭ stalicach inšych krain.
«Pytańnie ŭ tym, ci zachočuć ludzi być litoŭcami: čarnaskuryja, žoŭtaskuryja, vienhry, brytancy. Inšaje pytańnie — što my chočam rabić dla intehracyi hetych ludziej. Ci stavimsia da ich jak da słuhaŭ, što vykonvajuć brudnuju pracu», — zadajecca pytańniem historyk.
Vilenčukoŭ asabliva turbuje, ci zastaniecca stalica litoŭskaj.
- «Ja ničoha drennaha nie baču, kali jany padmiatajuć vulicy i myjuć posud».
- «Kaniečnie, chaciełasia b, kab było bolš litoŭcaŭ».
- «Ludzi, što pryjazdžajuć ź inšych haradoŭ, kažuć, što ŭ Vilni mała čujuć litoŭskuju movu, ciapier jaje jašče mienš, tamu nie mahu skazać, što heta dobra».
Historyk kaža — ciapier Vilnia samaja litoŭskaja za ŭsiu svaju historyju.
«Vilnia nikoli raniej nie była takoj litoŭskaj, jak ciapier. Ja pryjechaŭ vučycca ŭ Vilniu ŭ 1975 hodzie, dyk tady ŭ hramadskim miescy damovicca pa-litoŭsku było niemahčyma», — uzhadvaje Ališaŭskas.
Staršy navukovy supracoŭnik Centra sacyjalnych navuk Danatas Burniejka nie chavaje — Vilnia stanovicca roznakalarovaj.
«U etničnym płanie Vilnia stanovicca raznastajnaj. Ja dumaju, u bližejšy čas situacyja budzie, jak u saviecki čas — litoŭcy nie buduć bolšaściu ŭ stalicy», — vykazaŭ zdahadku jon.
Ciapier u Vilni 67% litoŭcaŭ, 15% palakaŭ i 10% ruskich. U mižvajennyja hady XX st. u Vilni było ŭsiaho 1% litoŭcaŭ. Litoŭcy ŭ Vilni na praciahu niekalkich socień hadoŭ byli mienšaściu.
«Pačynajučy z časoŭ Hiedymina, jaki zaprašaŭ majstroŭ z-za miažy, źjaviłasia šmat ludziej słavianskaha pachodžańnia, rusinaŭ — toje samaje było ŭ XVIII stahodździ, paśla epidemij u XVII st.», — skazaŭ Ališaŭskas.
Śpiecyjalisty bajacca, što niadaŭna prybyłyja zamiežniki ŭ šmatkulturnaj Vilni buduć utvarać svojeasablivyja hieta.
«U asnoŭnym heta nie buduć samyja bahatyja žychary, značyć, jany buduć sialicca ŭ peŭnych miescach horada, u samych kiepskich, buduć utvaracca niejkija hieta», — ličyć Burniejka.
Kamientary
Aha) a akramia rusinaŭ ( hruba kažučy ukraincaŭ) inšych ludziej słavianskaha pachodžańnia nie było
pracujcie z nasielnictvam!heta niejkaje barbažyństva