U Minsku prajšła pres-kanfierencyja pa vynikach sudovaha pracesu nad abvinavačanymi ŭ vybuchu ŭ minskim mietro.
Dźmitryj Kanavałaŭ i Uładzisłaŭ Kavaloŭ, asudžanyja da rasstrełu, panieśli zasłužanaje pakarańnie», — zajaviŭ na
Švied adznačyŭ, što apošnim časam u ŚMI źjaŭlajecca iłžyvaja infarmacyja, «meta jakoj — akazać cisk na ŭłady i sud». Pavodle jaho słovaŭ, kamuści niedaspadoby, što takoje złačynstva tak chutka raskryli.Pieršy namieśnik staršyni KDB Viktar Viahiera zajaviŭ: «Stvareńnie ŭ Biełarusi sistemy supraćdziejańnia teraryzmu — adna z pryčyn, čamu tak chutka raskryli złačynstva. A taksama nazapašany vopyt śpiecyjalistaŭ ŭ halinie vybuchovaj techniki, ekśpiertyz».
Pa słovach Viahiery,
u pieršyja ž chviliny paśla vybuchu ŭ KDB pastupali sotni zvankoŭ ź infarmacyjaj ab ździejśnienym. Jon adznačyŭ, što nie moža raskryć usich mietadaŭ, z dapamohaj jakich išło rasśledavańnie. Viahiera nazvaŭ tolki adzin — analiz sistem videanazirańnia.
Časova vykonvajučy abaviazki ministra ŭnutranych spraŭ Aleh Piakarski zaznačyŭ, što raskryćcio złačynstva nie adbyłosia prosta tak. Praca nie spyniałasia ni na dzień. Jon skazaŭ, što šmat pieraškadžali i ŚMI ŭ praviadzieńni daktyłaskapii. Užo 2,5 młn. prajšli hetuju praceduru.
Čamu adbyłosia zatrymańnie?
Było vyrašana, što ź vialikaj sumkaj čałaviek nie moh daloka adyści ad mietro. Tamu šukali ŭ kankretnym kvadracie.
Andrej Švied dadaŭ, što adpracoŭvalisia dziasiatki viersij, praviaralisia tysiačy asobaŭ, jakija
Dzieści za miesiac byli pravierany ŭsie kantakty ad momantu pačatku karystańnia padazravanymi mabilnikami. Kala 1600 čałaviek — u Kanavałava, prykładna 1000 — Kavaloŭ.
Viktar Viahiera na pytańnie, ci moh Kanavałaŭ u svaim padvale vyrabić vybuchoŭku «kisa» (fota padvała źjavilisia ŭ internecie), zaznačyŭ, što «kisu» možna vyrabić «choć u padvale, choć u miachu».Jon adznačyŭ, što nijakaha śpiecyjalnaha posudu dla vyrabu bolšaści rečyvaŭ nie patrebna. Čamu na pakietach z saletraj nie byli znojdzieny adbitkaŭ palcaŭ Kanavałava, zadali pytańnie žurnalisty. «Bo ŭpakoŭka sama pa sabie nie spryjaje zachavańniu adbitkaŭ. Na palčatkach i mascy z padvała vyjaŭleny jaho bijałahičnyja ślady», — skazaŭ Viahiera.
Jak zatrymlivali
U sudzie Kavaloŭ adznačaŭ, što ŭ dzień zatrymańnia nichto nie vychodziŭ.
Švied skazaŭ, što ŭ pakazańniach Pačyckaj jość śviedčańnie, što 12 krasavika Kanavałaŭ vychodziŭ u kramu.
Śledstva było hatova padklučyć hramadskaść da pošuku złačyncy, jaki ŭzarvaŭ minskaje mietro, i byli ŭžo razdrukavany 10 000 fatahrafij Dźmitryja Kanavałava jak padazravanaha, paviedamiŭ namieśnik ministra ŭnutranych spraŭ Aleh Piakarski. «My padrychtavali bolš za 10 tysiač fatahrafij, kab padklučyć hramadskaść. Užo byli błakavanyja ŭsie čyhunačnyja vakzały i aŭtavakzały, my płanavali apytać usich kiroŭcaŭ taksi», — skazaŭ Piakarski.
A.Piakarski adznačyŭ, što adras nie zmahli b vyličyć, kab «hety čałaviek nie vyjšaŭ». Jon taksama skazaŭ, što
«ŭsio było banalna»: pili, skončyłasia harełka, i Kanavałaŭ vyjšaŭ pa harełku. Pry zatrymańni vykarystoŭvałasia siła i śpiecsrodki.
Žurnalisty zapiarečyli: «Na sudzie Pačyckaja kazała, što nichto nie vychodziŭ 12 krasavika».
Žurnalisty spytalisia pra słovy advakata Kavalova: «Čamu na videa na sumcy padazravanaha ŭ mietro emblema to źjaŭlałasia, to źnikała». Švied adkazvaje, «kab spynić śpiekulacyi pa videa». Heta prakamientavaŭ śpiecyjalist Fiatniajeŭ, jaki znachodzicca ŭ zale. Pakazvajuć videa, ekśpiert tłumačyć tym, što sumka pierakładałasia z ruki ŭ ruku i zakryvałasia častkami cieła. Žurnalistka zadaje ŭdakładniajučyja pytańni, ale joj nie dali zadać. Na hetym prahlad videa skončyŭsia, byŭ pakazany tolki adzin epizod.
Pytańnie ad žurnalistaŭ: «Čamu nie puścili ŭ mietro zamiežnych ekśpiertaŭ? Čamu admianili
Piakarski adkazvaje, što kali adrazu nie pravieści ahlad miesca vybuchu, to mohuć źniknuć ślady złačynstva. Maŭlaŭ, niekatoryja rečyva vyparajucca i źnikajuć. Tamu dziejničać treba było chutka.
Žurnalisty: Jakija matyvy Kanavałava?
Švied: Meta: Destabilizacyja abstanoŭki. Matyŭ vidavočny — supraćpastavić siabie hramadstvu, samarealizavacca.
Ci pravodziłasia pravierka pa zajavach Kanavałava ab fizičnym uździejańni i Kavalova ab psichałahičnym uździejańni?
Švied: Pa vynikach prakurorskaj pravierki fakty pa Kanavałavu nie paćvierdzilisia. Pra Kavalova nie adkazali.
A.Švied na 100 pracentaŭ upeŭnieny, što Kanavałaŭ i Kavaloŭ — adzinyja, chto maje dačynieńnie da vybuchaŭ.
«Nichto za imi nie staić».
Žurnalist: Ci źniščać, u adpaviednaści z zakonam, dokazy złačynstva?
Dziaržabvinavaŭca na pracesie Alaksiej Stuk kaža, što rečyvyja dokazy mohuć pakinuć, kali jany niasuć dokazy złačynstva. Kali jany nie niasuć takija dokazy albo dastatkova daśledavanyja, to mohuć być źniščany.
Čamu na Kanavałavu nie było vybuchovaha rečyva?A Kanavałaŭ, maŭlaŭ, znachodziŭsia dalej. Tyja vybuchovyja rečyvy, jakija vykarystoŭvalisia, lohka raspuščajucca ŭ vadzie.Švied pieradaŭ słova ekśpiertu z zały. Jon kaža, što adlehłaść, na jakoj možna było b znajści mikračaścicy rečyva, — 2,5 mietra.
I tamu myćcia ruk dastatkova, kab hetych chimičnych rečyvaŭ nie zastałosia.
Čamu ŭ Kanavałava nie było baratraŭm?
Adkazvaje ekśpiert Klimovič. Jon kaža, što mahutnaść vybuchu dakładna ciažka praličyć. Baratraŭma nie mahła być, bo ŭ momant vybuchu Kanavałaŭ znachodziŭsia śpinaj da miesca vybuchu. Navat nie mahło być «efiektu tunela». Kanavałaŭ, pa jaho słovach, čytaŭ pra dziejańnie vybuchaŭ.
Pa słovach Piakarskaha, Kanavałaŭ adrazu chacieŭ pakinuć vybuchoŭku kala ekskałatara. A tady było b bolš achviaraŭ. Jon ubačyŭ i dla siabie niebiaśpieku, tamu pastaviŭ jaje ŭ inšym miescy.
Ci davalisia trankvilizatary abvinavačvanym?
Viahiera zaznačyŭ, što ježa dla Kavalova i Kanavałava ŭ izalatar dastaŭlałasia apiačatanaj. Usia vopratka, jakaja im pieradavałasia, spačatku pieramyvałasia.Jon adznačyŭ, što ŭsie dopyty prachodzili ŭ prysutnaści advakata.
Stuk kaža, što ŭ jaho nie skłałasia ŭražańnia, što Kanavałaŭ byŭ «zatarmožany». Na dumku Stuka, choć jon i nie davaŭ pakazańni, ale davoli žvava reahavaŭ na ŭsie chadajnictvy.
Švied skazaŭ, što ź ich u SIZA «pylinki ździmali». Kaža, što navat pieranosili čas dopytaŭ. Maŭlaŭ, byŭ vypadak, kali adzin z abvinavačanych zajaviŭ, što pierajeŭ. Švied taksama adznačaje, što nivodzin dopyt nie pravodziŭsia biez advakata.
Švied kaža, što ŭ internecie šmat «bałbatni» nakont videa ź mietro. I adznačaje, što Kanavałaŭ i Kavaloŭ sami pryznavali, što heta jany znachodziacca na videa ź mietro za roznyja dni.
Ci buduć dastupnyja materyjały kryminalnaj spravy da hramadskaści?
Vyklučana, chacia materyjały nie zasakrečanyja.
U jaki termin moža być vykanana śmiarotnaje pakarańnie?
Pa zakanadaŭstvie, jany spačatku mohuć padać chadajnictva ab pamiłavańni. I tolki paśla budzie razhladacca dalejšy chod.
Jakija ŭ Kanavałava i Kavalova byli płany paśla vybuchu?
Pa słovach Švieda, my možam tolki vykazvać zdahadki pra heta pa materyjałach spravy. Kanavałaŭ nibyta vykazvaŭsia pra suicyd. Bolš kankretnaj infarmacyjaj śledstva nie maje.
Švied skazaŭ, što Kanavałaŭ uvosień 2008 hoda pryjazdžaŭ u Minsk. Na śledstvie jon skazaŭ, što chacieŭ pryhladzieć miesca, dzie b ździejśnić vybuch. Kali ŭžo viedaŭ, što pojdzie ŭ vojska i padlahaje daktyłaskapii. Ale pa chałatnaści słužbovych asobaŭ adbitki palcaŭ u jaho tak i nie ŭziali.
«800 staronak — daviedka pra sabranyja dokazy». A nie tolki videa i pryznalnyja pakazańni źjaŭlajucca adzinymi dokazami viny. Stuk zajaviŭ, što ekśpiertyzy pa videa, ich vyjemka pravodzilisia zhodna z zakanadaŭstvam.
Kamientary