U nas jość tył — heta volny śviet.
U Biełarusi nie skanała dyktatura, nia skončyŭsia narod, nie prapała apazycyja, jość punkty kancentracyi supracivu, nia źnikła mova, nieminuča buduć vybary. Staŭšy samadastatkovaj, niezaležnaj ad narodu, ułada niepaźbiežna dehraduje.
Eschatalahičny artykuł V.Silickaha «Syzyfaŭ vybar» (№41) adlustroŭvaje peŭnyja nastroi i maje pad saboju hrunt, ale ja nia zhodny z častkaju ekstremisckich vysnoŭ.
Pa-pieršaje, nikoli nia treba adčajvacca, a ŭ palitycy tym bolej. Jana hruntujecca na mnostvie pieramiennych čyńnikaŭ.
Pa-druhoje, śviet značna źmianiŭsia, my nie adny, nie samotnyja, i nadychod demakratyi ŭ Biełarusi niaŭmolny. Naša sprava — rasčyščać joj šlach i kidać joj pad nohi vierbnyja halinki. Režym pa-saviecku žadaje stać sterylnym ad inšadumstva, ad palityčnych partyj, ad hramadzkich arhanizacyj, ad usiaho. Absalutna jamu heta nia ŭdasca, a tolki ŭ toj stupieni, u jakoj sastupim my. A sastupać niama čaho i niama kudy.
Niaŭdačy biełaruskaj demakratyi zaprahramavany daŭno. Razburalnyja vojny, 200 hadoŭ terarystyčnaha kalanijalizmu (ź ich 80 hadoŭ asabliva hienacydnaha režymu). Čamu tak lohka raźvilisia fašystoŭskija režymy ŭ Rasiei, Italii dy Niamieččynie? Bo hramadztva było chvoraje. Čamu tak lohka adbyŭsia pierachod da demakratyi ŭ Italii, Niamieččynie, Partuhalii, Hišpanii? Bo ŭ ich była šyrokaja pryvatnaja ŭłasnaść i choć trochi siaredniaje klasy.
Čamu tak baluča idzie demakratyja da nas? Bo ŭ nas niama kamu być demakratyjaj, demasu krytyčna mała. Kamu dać toj «kratas»? Pamianionyja čyńniki absalutna adsutničajuć u Biełarusi. Kiroŭny słoj, namenklatura, pavodzić siabie pavodle vyvučanaha kalanijalnaha alharytmu — inšamu jon nie paśpieŭ navučycca. Jon nia ŭmieje i nia choča zdabyvać uładu praz kankurencyju palityčnych idej, a choča tolki jaje kraści. Dośvied ułady, viadoma, reč surjoznaja, ale kali tabie miesca la ŭłady harantavana, to son rozumu zabiaśpiečany.
Mikoła Busieł, Dubrova (Śvietłahorščyna)
Kamientary