Меркаванні

Карабах: дэмакратыя ў ваенных умовах менш эфектыўная за дыктатуру? Не, прычына ў іншым

Сінім — тэрыторыі, якія азербайджанская армія адваявала за паўтара месяца. Чырвоным — тэрыторыі, з якіх армяне выведуць войскі цягам месяца. Зялёным — раёны Арцаха, якія застануцца пад аховай расійскіх вайскоўцаў. Белая палоска — дарога з Азербайджана ў Нахічэвань, якая адновіць функцыянаванне пад кантролем расійскіх памежнікаў.

Чаму Арменія пацярпела балючую паразу ў Карабаху? Дэмакратыя горш пасуе для ваеннага часу, чым дыктатура?

Не, прычына ў іншым.

Дэмакратычны Ізраіль паспяхова перамагаў арабскія дыктатуры ў адной вайне за другой.

Арменія нашмат меншая і бяднейшая за Азербайджан. 3 мільёны жыхароў супраць 10. І 13 млрд ВУП супраць 45. Пры такой розніцы сіл можна трымацца на лепшай арганізаванасці, матывацыі, стратэгічнай перавазе (кантролі вышынь).

Азербайджан проста траціў на армію ў разы больш грошай, і рабіў гэта дзесяцігоддзямі.

Дык як жа Ізраіль? Ён жа таксама меншы, і ВУП яго суседзяў сукупна нашмат большы.

Ізраіль меў і мае тэхналагічную перавагу ў зброі.

Арменія, як сатэліт Расіі, вымушана выкарыстоўвала расійскую зброю — прычым Расія не пастаўляе сатэлітам, у тым ліку і Арменіі, і Беларусі, найноўшыя ўзбраенні. Новая турэцкая і ізраільская зброя на ўзбраенні Азербайджана, як выявілася, абсалютна пераўзыходзіць тое, што мелі армяне. Армянскія пазіцыі проста расстрэльвалі з беспілотнікаў і высокадакладнымі ракетамі. Здаецца, страты армянскага боку ў гэтай вайне ў разы пераўзыходзяць страты азербайджанцаў. 

Пашынян расплачваецца і за эканамічнае адставанне — часткова яно тлумачыцца карупцыйнымі ўрадамі папярэднікаў, а часткова непазбежнае, бо рэгіён такі і людзі масава эмігруюць. Расплачваецца і за вайсковую залежнасць ад Расіі — якой для Арменіі ў ранейшай мадэлі не было альтэрнатывы.

У выніку Арменія страціла больш, чым магла б атрымаць у выніку кампрамісу ў канцы 1990-х ці на пачатку 2000-х. Экс-прэзідэнт Тэр-Петрасян, якога ў свой час адхіліў ад улады «арцахскі клан» за яго намер пайсці на кампраміс з Аліевым па формуле «тэрыторыі ў абмен на мір», цяпер можа з поўным правам сказаць: а я меў рацыю.

Ці азначае гэта, што зараз Арменія пачне дрэйф у бок Еўрасаюза і НАТА? Не, бо ў такім выпадку Расія вывела б міратворцаў з тых раёнаў Арцаха, якія застаюцца армянскімі і абараніць якія ў новай сітуацыі не ўяўляецца магчымым.

Нацыянальныя святыні, маральны абавязак перад армянамі Арцаха, прывязваюць Арменію да Расіі.

Прыклад непазбежнасці ў гісторыі: Нікол Пашынян, харызматычны лідар, ідэйны дэмакрат, прыклад адкрытасці ў дзяржкіраванні і паспяховы змагар з карупцыяй, аказаўся закладнікам мінулага, няздольным вырвацца з геапалітычных каляін.

Пашынян патлумачыў, чаму далейшы супраціў быў немагчымы

Каментары

Яны пайшлі ад нас у 2024 годзе. Згадваем беларусаў, якіх мы страцілі3

Яны пайшлі ад нас у 2024 годзе. Згадваем беларусаў, якіх мы страцілі

Усе навіны →
Усе навіны

У студзені будзе цэлых 11 выходных

Беларуска вельмі хацела ў Парыж. Ёй давялося падаваць дакументы на візу пяць разоў за год2

Торт «Селядзец пад шубай» за 16,99 апынуўся ў цэнтры гарачых спрэчак6

У Смаленскай вобласці гарыць нафтабаза пасля атакі беспілотнікаў2

Вяселле і драма кахання года, самы гучны зліў і нечаканае вяртанне — асноўныя людзі і падзеі 2024 года6

Гардон заявіў, што гістарычная сустрэча Трампа і Пуціна па Украіне сарвалася30

Ці трэба мыць цытрусавыя? Адказ здзівіць9

Ціханоўская пачне сваю віншавальную прамову за 12 хвілін да Новага года32

За «экстрэмізм» судзяць героя публікацыі «СБ» тыднёвай даўніны1

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Яны пайшлі ад нас у 2024 годзе. Згадваем беларусаў, якіх мы страцілі3

Яны пайшлі ад нас у 2024 годзе. Згадваем беларусаў, якіх мы страцілі

Галоўнае
Усе навіны →